V. V. Mayskiy

 
ARALASHMA 
Aralashma
(mixtura)
– bu suyuq dori shakli boʻlib, qaysiki suyuqliklarda (suvda, spirtda, 
gliserinda, oʻsimlik moyida va boshqalar) erigan qattiq moddalarning yoki bir necha turdagi 
suyuq moddalarning (eritmalar, tindirmalar, damlamalar, qaynatmalar hamda ekstrakt va 
boshqalar) aralashmasidir. Eritmalarga qiyom, shilliq yoki dori hidini yoʻqotish uchun 
korrigenslar qoʻshilganda ham aralashmalar hosil boʻladi. Aralashmalar 3 va undan ortiq 
tarkibiy qismlardan iborat boʻladi. Aralashmalar tiniq boʻlishi, loyqa va hatto choʻkma hosil 
qilishi mumkin. Oxirgisini ishlatishdan oldin chayqatish kerak. Bunday aralashmalar – 
Mixturae agitandae
deyiladi (chayqatish talab qilinadigan aralashmalar). Ular asosan ichish 
uchun, kam hollarda sirtga ishlatish uchun tavsiya etiladi. 
Retseptda aralashmalar kengaytirilgan va yarim qisqartirilgan shaklda yoziladi. Bunda 
aralashmaning tarkibiy qismlari va miqdori koʻrsatiladi, shundan keyin M.D.S. (Misce. Da. 
Signa. - Aralashtir. Ber. Belgila) deb yoziladi. 
“Mixtura” soʻzi retseptda yozilmaydi.
Aralashmalar ichish uchun choy qoshiqda, desert qoshiqda, osh qoshiqda berilib, 12 marta 
ichishga yetadigan qilib buyuriladi.
Eritmalar, qaynatmalar, damlamalar, emulsiyalar va boshqalarda bir qism ingredientlar 
qisqartirilgan shaklda koʻrsatilishi mumkin. Qolgan ingredientlar esa xuddi kengaytirilgan 
shakldagiga oʻxshab yoziladi. 
Misol:
Tarkibida 
Koffein-natriy benzoati
(td - 0,1) va 
Ibuprofen
(td - 0,4) boʻlgan 180 ml 
aralashma yozing. 1 osh qoshiqdan ichish uchun tavsiya etilsin. 
Hisob:
Kofein-natriy benzoati uchun: 0,1 x 12 = 1,2 

---

21 
Manbaa:
@pharma_baza
Ibuprofen uchun: 0,4 x 12 = 4,8 
erituvchining (suv) miqdori: 15 ml x 12 = 180 ml 
Rp.: Coffeini natrio-benzoatis 1,2 
Ibuprofeni 4,8 
Aquae destillatae ad 180 ml 
M.D.S. 1 osh qoshiqdan ichilsin 
Misol:
12 marta ichish uchun aralashma yozib berilsin. Tarkibida 1:30 nisbatda Adonis 
oʻtidan tayyorlangan damlama, shuningdek har bir qabul uchun 0,3 dan Natriy bromidi va 
0,01 dan kodein fosfat saqlangan boʻlsin. 1 osh qoshiqdan ichishga buyurilsin. 
Rp.: Infusi herbae Adonidis vernalis 6,0 - 180 ml 
Natrii bromidi 3,6 
Codeini phosphatis 0,12 
M.D.S. 1 osh qoshiqdan ichilsin.