V. S. Xan Koreya tarixi обязательный экзем пляр

1 89 3-1894 y illa r d a g i 
K oreya  iqtisod iy o tin in g   zaiflashuvi
d e h q o n la r  u ru sh i, 
va  xorijiy  k a p ita ln in g   kirib  kelishi  iq-
"kabo  y ili"  is lo h o tla r i 
tisodiy m u stam la k ach ilik k a olib keldi.
Q olaversa,  K o rey ad an   k atta  m iq d o r­
d a g i  o z iq -o v q a t  zaxiralari  olib  chiqib  ketilishi  m a m la k a td a   ocharc- 
hilikka  olib  keldi.  K oreyslarning  R ossiya  va  M an ju riy ag a  к о 'chib 
ketishi old in i olib b o 'lm a y d ig a n  h o lat y u z a g a  keldi. A ynan b u  h o lat 
xalq n oroziliklari (1889,1890,1891,1892 y illa rd ajg a sabab b o 'ld i.
M ahalliy  h u k u m a tg a   q a rsh ilik   h a ra k a tin in g   y u q o ri  ch o 'q q isi

---

9 6
V I  B ob.  C h O S O N   S U L O L A S I.  2  §.  S o 'n g g i  C h o s o n
tonxak  h a ra k a ti  ta ra fd o rla ri  b o sh ch ilig id a g i  1893-1894  y illa rd a  
b o 'lib  o 'tg a n  d e h q o n la r u ru s h i b o 'ld i. Q o 'z g 'o lo n c h ila rn in g  ta la b la ­
ri:  to n x a k  ta rg 'ib o ti erk in lig i; y e r e g a lig id a  te n g h u q u q lilik ; n o b ila r 
ro 'y x a tin i y o 'q o tish ;  " so tq in  va sh afq atsiz "  a m a ld o rla rn i qatl etish, 
m a m la k a td a n   chet  ellik larn i  q u v ib   y u b o rish   edi.  K oreys  h u k u m a - 
tin in g   m u ro jaa tig a  k o 'ra   m a m la k a tg a   Xitoy q o 'sh in la ri  olib kirildi. 
C h u n k i  Y aponiya h a m   o 'z  arm iy a sin i  k iritg an   edi.  A y n an  sh u   bois 
K oreyaga  eg alik   q ilish  u c h u n   Y apon-X itoy  u ru s h i  b o sh lan ib   k e t­
di.  Y aponlar  v an  tu rg a n   qal'ani  egallab,  T ev o n g u n  b o sh c h ilig id a g i 
y an g i  h u k u m a tn i  tash k il  qildi.  Q iro lich a  M in  esa  u z o q   o ro lla rd a n  
birig a  s u rg u n   q ilindi.  K oreya  b ila n   tu z ilg a n   y an g i  s h a rtn o m a g a  
k o 'ra,  k o rey s  h u k u m a ti islo h o tlarn i  fa q atg in a  Y aponiya  roziligi  bi­
la n  am alg a o sh irish i b elg ilan d i. S h u n in g d e k ,  Xitoy q o 'sh in la rin in g  
K o re y ad an  h a y d a b   ch iq arilish ig a v a 'd a  b erildi.
X itoy-Y apon u ru s h i Y a poniyaning g 'a la b a si b ila n  tu g a d i.  Sim o- 
noseki  tin ch lik   sh a rtn o m a sig a   k o 'ra ,  Xitoy  K oreyaga  b o 'lg a n   o 'z  
h o m iy lig i  (m a n fa a tla ri)d a n   v oz  k echdi.  T onxak  h a ra k a ti  h u k u m a t 
va y a p o n   q u ro lli  k u ch lari  to m o n id a n  bostirild i.
D e h q o n lar u ru sh i, siyosiy va iq tisodiy inqiroz, sh u n in g d ek , ta sh ­
qi k u c h la m in g  bosim i o stid a k oreys h u k u m a ti islo h o tlar o 'tk az ish g a 
m ajb u r b o 'ld i ("k ab o  yillari" islohotlari). Q irollik saroyini h u k u m a t- 
d a n   ajratish,  b y u d jet  tizim ini  yaratish,  soliq  stav k alarin i  o 'rn atish , 
fuqarolik  va  jinoyat  ko d ek slarin i  am alga  kiritish,  chet  elda  ta'lim  
olish  m asalalarig a  b a g 'ish la n g a n   d a s tu r  ishlab chiqildi.  Yangi  dars- 
liklar  ch o p   etilib,  chet  tillarini  o 'rg a tish g a   oid  k u rsla r  tashkil  etildi. 
O d d iy  xalqning h u q u q i y a n b a n la r bilan  tenglashtirildi.