Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

Innovatsion yondashuvlar asosida milliy ta’lim tizimini takomillashtirish

2021-yil
 
23-aprel 
367 
qaratilmoqda. 1992 yil 8 iyulda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining “Fanning rivojlanishini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tadbirlari va 
innovasiya faoliyati haqida”gi qarori xuddi shundan dalolat beradi. Ta’lim olish huquqi eng 
asosiy inson huquqlaridan biridir. Mazkur huquq inson rivojlanishini ta’minlovchi asosiy 
omil hamdir. Ta’lim orqali insonlar o‘zining turmushini yaxshilash, kerakli bilim va 
tajribalarni o‘rganish imkoniga ega bo‘ladi, ayniqsa ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan zaif bo‘lgan 
aholi qatlamlari o‘zining moddiy ahvolini yaxshilashga erishadi. O‘zbekistonda ta’limga 
jamiyatni isloh etish va yangilash siyosatini amalga oshirishning hal qiluvchi bo‘g‘ini 
sifatida alohida e’tibor qaratiladi. Ta’lim mamlakat iqtisodiyotini barqaror rivojlantirish, 
mamlakatni jahon hamjamiyatiga integrasiyalashning majburiy sharti deb hisoblanadi. 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasining 41-moddasiga muvofiq: “Har kim ta’lim olish 
huquqiga egalar. Bepul umumiy ta’lim olish davlat tomonidan kafolatlanadi. Maktab ishlari 
davlat nazoratidadir” deb qayd etilganligi ta’lim davlat siyosati darajasiga ko‘tarilganligidan 
dalolatdir. 
Munosib hayot darajasi.
Dunyoqarashiga, shaxsiy maqsadlariga va hayotning 
ma’nosini tushunishga qarab, har bir kishi munosib turmush tarzini tushunadi. Kimdir katta 
miqdordagi pul, qimmatbaho mashinalar va munosib hayot tarziga aylanish uchun hech 
narsa qilmaslik qobiliyatini ko‘rib chiqishi mumkin. Boshqasi aytadiki, bunday turmush 
tarzi odamga noloyiqdir. O‘z qadr-qimmati bilan yashash, halol va xushmuomala bo‘lish, 
axloqiy me’yorlarni buzmaslikdir. Kimdir ma’naviy jihatdan yaqinroq, kimdir moddiylikni 
afzal ko‘radi. Ammo, aslida, munosib turmush tarzi bu inson tashqi dunyo va ichki 
dunyoqarash o‘rtasida uyg‘unlikda yashashidir. Inson o‘zini baxtli his qilishi yaxshi, ammo 
bunga qanday erishish mumkinligi boshqa masala. Mening fikrimcha, hayotni (har qanday) 
eng yuqori qadriyat deb tushunadigan va qabul qiladigan kishi hayot tarzini to‘g‘ri olib 
boradi, bu har birimiz dunyoda o‘z izimizni qoldirish uchun bitta imkoniyatga ega. Aynan 
axloqiy tanlovning noyob potentsiali, "yaxshi turmush tarzi" konsepsiyasini belgilaydi. 
Zamonaviy dunyoning shovqin-suronlari paytida yo‘ldan adashmaslik uchun yetarlicha 
qat’iyatli bo‘lish kerak, shunda boshqalarning qadr-qimmatini hurmat qilib, muayyan 
vaziyatlarda o‘zingizni himoya qila olamiz. 
Inson taraqqiyoti jarayonini tahlil qilish – bu murakkab jarayon bo‘lib, u ko‘p tarmoqli 
kompleks ko‘rsatkichlardan iborat bo‘lgan bir necha “savatlar” bo‘yicha to‘plash va 
o‘lchashni talab etadi. “Inson taraqqiyoti” konsepsiyasini ushbu qisqacha tavsif shaklida 
“Inson taraqqiyoti” konsepsiyasining ko‘plab instrumentlarining barchasini ochib berishga 
urinishdan ma’no yo‘q. Qolaversa u doimiy ravishda takomillashtiriladi va yangi tahlil 
vositalari bilan to‘ldirilib boriladi.