Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

Innovatsion yondashuvlar asosida milliy ta’lim tizimini takomillashtirish

2021-yil
 
23-aprel 
268 
dunyoqarashi kengayishiga, mustaqil rivojlanishiga xizmat qiladigan pedagogik va 
psixologik imkoniyatlar yaratadi.
Kun sayin yangilanib borayotgan ilmiy va texnik rivojlanish jamiyat hayotining barcha 
sohalarida axborot texnologiyalarini joriy etmoqda.
“XXI asr axborot texnologiyalari asri” da ta’lim tizimida yangi usul va 
texnologiyalardan foydalanish jamiyat oldida turgan muhim vazifalardan biridir.
Ta’limni faollashtirish o‘quvchi faoliyatining mahsuli bo‘lib, bola faoliyatini 
faollashtirishga qaratilgan harakat sanaladi. Ko‘pgina pedagogik adabiyotlarda agar 
o‘quvchi materialni tushunarli qilib, bayon qilsa, ko‘rsatmalilik hamda ta’limning texnik 
vositalaridan foydalansa, o‘quvchilarning individual xususiyatlarini hisobga olib, bo‘sh 
o‘zlashtiruvchi o‘quvchilar bilan ish olib borsa, o‘quv jarayoni faollashib, ta’lim samarali 
bo‘ladi degan fikr ilgari suriladi. Ta’limni faollashtirish yuqorida ko‘rsatilgan faktorlar bilan 
bir qatorda o‘quvchilarning fikrlash faoliyatini uyushtirish bilan ham bog‘liq. Fikrlash 
bo‘lmagan joyda faollik haqida gap bo‘lishi mumkin emas.
Demak, ta’limni faollashtirish o‘quvchi tomonidan bolaning fikrlash faoliyatini 
uyushtirish mahsuli bo‘lib sanaladi. 
Jumladan boshlang‘ich sinflarda bolalar faolligini oshirish uchun quyidagilardan 
foydalanish mumkin: 
a)
O‘yin-topshiriqlar orqali; 
b)
Topishmoqlar orqali; 
c)
Interfaol usullar orqali; 
d)
Mashqlar orqali; 
e)
Qiziqarli viktorinalar orqali.
 
Zamonaviy ta’limni tashkil etishga qo‘yiladigan muhim talablardan yana biri ortiqcha 
ruhiy va jismoniy kuch sarf etmay, qisqa vaqt ichida yuksak natijalarga erishishdir. Qisqa 
vaqt orasida muayyan nazariy bilimlarni tahsil oluvchilarga yetkazib berish, ularda ma’lum 
faoliyat yuzasidan ko‘nikma va malakalarni hosil qilish, shuningdek, tahsil oluvchilar 
faoliyatini nazorat qilish, ular tomonidan egallangan bilim, ko‘nikma hamda malakalar 
darajasini baholash o‘qituvchidan yuksak pedagogik mahorat hamda ta’lim jarayoniga 
nisbatan yangicha yondashuvni talab etadi.
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, boshlang‘ich sinflarni o‘qitishda axborot – 
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish o‘quvchilarni kerakli axborotni tanlashni, 
uni saqlab qolish va taqdimotlar tuzish yoki turli xildagi loyihalarni ishlab chiqish va 
bajarishda keyingi ishlarida foydalanishni bilib oladilar. 2 – sinfdanoq o‘quvchilar faqat 
daftardagina emas, balki bevosita kompyuterda ham topshiriqlarni bajara oladilar. 
O‘quvchilar kompyuter bilan ishlashda birinchi ko‘nikmalarni oladilar, o‘zlarining nazariy 
bilimlarini doimiy chuqurlashtirib va amaliy ko‘nikmalarini takomillashtirib boradilar. AKT 
dan foydalanish faqatgina o‘quvchilardagina emas, balki o‘qituvchilarni ham kasbiy 
mahorati oshishiga, kompyuter vositasida o‘qitishga hamda o‘z fani bo‘yicha bilim 
darajasini takomillashtirishga muhim ahamiyat kasb etadi.