asarlarida ham Vatanimiz tarixi haqida ma`lumotlar uchraydi.
2.
Vatanimiz tarixini o`rganishda turkiy, fors, arab manbalari
Vatanimiz tarixini o`rganishda turkiy, fors, arab manbalarining ahamiyati katta. Qadimgi
turk yozuvi to`g`risida S.e.Malovning «Pamyatniki drevne-tyurskoy pis`mennosti» (M.1951) va
«eniseyskaya pis`mennost` tyurkov. Tekst i perevod
ы
» (M-L.1951),A.Sagdullaevning «Qadimgi
O`zbekiston ilk yozma manbalarda» (T.1996) asarlarida qimmatli ma`lumotlar bor.
Turkiy
xalqlar, jumladan o`zbek xalqining etnik tarixini o`rganishda Abulg`oziyning «Shajarayi turk»
(T.1992), L.N.Gumilevning «Drevnie tyurki» (M.1960), A.Yu.Yakubovskiyning «K voprosu ob
etnogenezi uzbekskogo naroda» (T. 1941) asarlaridan foydalanish mumkin.
O`zbek xalqining o`rta asrlardagi ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, ma`naviy-madaniy hayotini
o`rganishda Abu Nasr Forobiyning «Fozil odamlar shahri» (T.1993), Abu Rayhon Beruniyning
«Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar» (T.1968), Yusuf Xos Hojibning «Qutadg`u bilig»
(T.1960), M.Qoshg`ariyning «Devonu lug`otit-turk. Uch jildlik» (T.1960-1963), Abu
Tohirxojaning
«Samariya»
(T.1991),
Narshahiyning
«Buxoro
tarixi»
(T.1991),
Nizomulmulkning «Siyosatnoma yoki siyar ul-muluk» (T.1997), Amir Temurning «Temur
tuzuklari» (T.1991), Mirzo Ulug`bekning «To`rt ulus tarixi» (T.1994) va boshqa nodir kitoblar
muhim tarixiy manba bo`lib xizmat qiladi.
Vatanimiz tarixini o`rganishda o`z davrida hokimiyat tepasida turgan sulolar tarixini
yoritishga bag`ishlangan bir qator kitoblar -Shihobiddin an-Nasaviyning «Sulton
Jaloliddin
Manguberdi hayoti tafsiloti» (T.: O`zbekiston, 1999), Nizomiddin Shomiyning «Zafarnoma» (T.:
O`zbekiston,1996), Sharafiddin Ali Yazdiyning «Zafarnoma» (T.: Sharq, 1997), Ibn
Arabshohning «Amir Temur tarixi. Ikki jildlik» (T.: Mehnat, 1992), Hofiz Tanish al-
Buxoriyning «Abdullanoma» (T.1999), Mulla Muhammad Solihning «Shayboniynoma»
(T.1989), Bayoniyning «Shajarayi Xorazmshohiy» (T.1991) va boshqalar qimmatli manba
sifatida diqqatga sazovordir.
Bizgacha etib kelgan bunday moddiy va yozma manbalar O`zbekiston tarixini
o`rganishda muhim ahamiyatga ega. O`zbekiston Fanlar Akademiyasining
Sharqshunoslik
instituti, Sharq qo`lyozmalar fondi dunyodagi eng yirik qo`lyozmalar xazinalaridan hisoblanadi.
Bu erda 40 mingdan ziyod qo`lyozma nusxalari, 30 mingdan ortiq toshbosma kitoblar va 10
mingdan ortiq Sharq tillarida yozilgan hujjatlar mavjud. Shuningdek, Vatanimiz tarixiga oid
muhim qo`lyozma
hujjatlar, nodir kitoblar, qimmatli ma`lumotlar horijiy mamlakatlardagi ilm
maskanlari, kutubxonalarda saqlanmoqda. Ana shu qo`lyozma hujjatlar va kitoblarning hozirgi
o`zbek tiliga tarjima qilinishi va nashr etilishi Vatanimiz tarixini yanada to`laroq,
xolisona
yoritilishiga, tariximiz sahifalaridagi «oq» va «qora» dog`larning barham topishiga
ko`maklashadi.
O`zbekiston tarixiga doir tarixiy manbalar haqida ma`lumotlar B.Ahmedovning
«O`zbekiston xalqlari tarixi manbalari» (T.1991), T.Saidqulovning «O`rta Osiyo xalqlari
tarixining tarixshunosligidan lavhalar» (T.1993) nomli kitoblarda to`laroq berilgan, o`quv
jarayonida ulardan foydalanish zarur.
O`zbekiston tarixini o`rganishda etakchi zamonaviy tarixchi
olimlarimiz tomonidan
yaratilgan tarixiy asarlar, darslik va o`quv qo`llanmalar muhim o`ringa ega. Ulardan eng
muhimlarining nomlari, mualliflari haqidagi ma`lumotlar mazkur darslikning oxirida,
foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati bo`limida berilgan bo`lib, ularni o`qish, o`rganish talabalarga
tavsiya etiladi.
Tariximiz to`g`risida to`la tasavvur hosil qilish uchun O`zbekiston tarixi davlat muzeyi,
Temuriylar
tarixi davlat muzeyi, O`lkani o`rganish va boshqa muzeylar, Samarqand, Buxoro,
Xiva, Shahrisabz, Qarshi, Urganch,
Toshkent va boshqa shaharlar, ulardagi tarixiy yodgorliklar
bilan yaqindan tanishish zarur.
Ajdodlarimiz qoldirgan moddiy va ma`naviy yodgorliklar bilan tanishar ekanmiz, ularda
xalqning mehnati, fikr-o`ylari, orzu-umidlari, his-tuyg`ulari mujassamlashganini qalban his
etamiz, anglab etamiz. Ana shunda bu tarixiy yodgorliklarning chiroyli ko`rinishidan
huzurlanibgina
qolmasdan, ajdodlarimizga, xalqimizga, millatimizga nisbatan mehr-