Узбекистон Республикаси Ташки Ишлар Вазирлиги



Download 5,01 Kb.
Pdf ko'rish
bet96/299
Sana18.11.2022
Hajmi5,01 Kb.
#867824
TuriДиплом
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   299
Bog'liq
РИМ ҲУҚУҚИ -дарслик

jus conubiiга 

никоҳ қуриш ҳуқуқига ва
affectio maritalis 

 
никоҳ 
қуриш мақсадига эга бўлиш, балоғат ёшига етганлик, шунингдек, ҳуқуқий 
жиҳатдан ўрнатилган тартибда никоҳ қуриш талаб қилинган. 


79 
Рим ҳуқуқи бўйича, jus conubiiга эга бўлган шахсларгина никоҳ 
муносабатларига киришиши мумкин бўлган. Jus conubiiга эса фақат Рим 
фуқаролари ва кекса латинлар(latini veteres) эга бўлганлар. Бу ҳуқуқ, lex 
Canuleia бўйича, плебейлар учун, кейинчалик либертинлар, ҳунармандлар, 
худосиз ва еретик – даҳрий деб эълон қилинган шахслар учун чекланган. 
Бунга кўра, аҳолининг бу табақалари фақат ўз табақаларининг вакиллари 
билан турмуш қуриши мумкин бўлган. 
Рим никоҳи эркак билан аёлнинг иттифоқи affectio maritalisга 
асосланганида тузилган. Қадимги ҳуқуқ бўйича бундай мақсад бўлиши шарт 
бўлмаган. У пайтда бу мақсадни фақат тегишли оилаларнинг бошлиқлари 
билдириши кифоя бўлган. Классик даврда affectio maritalis бўлажак эр-
хотин ва уларнинг оила бошлиқлари учун мавжуд бўлиши шарт бўлган. 
Классик даврдан кейин эса бу мақсад фақатгина никоҳга киришаётган 
томонларда бўлиши керак бўлган. 
Рим никоҳига фақатгина никоҳнинг асл мақсади, яъни наслни давом 
эттиришга лаёқатли бўлган шахслар, бошқача қилиб айтганда балоғат ёшига 
етган шахслар кириши мумкин бўлган. Бундай ёш эркаклар учун – 14 ёш, 
аёллар учун эса – 12 ёш қилиб белгиланган. 
Никоҳ ҳуқуқий оқибатлар келтириб чиқариши учун никоҳга 
киришувчилар никоҳни қонун билан белгиланган усулларда амалга 
оширилиши лозим бўлган. Бу усуллар
confarratio
,
coemptio 
ва
ususдан 
иборат бўлган. 
Айтиб ўтилган шартларни бажармаган ҳолда эркак ва аёл доимий 
иттифоққа бирлашса, бундай алоқалар Рим юристларининг фикри бўйича 
concubinatus
деб аталиб, табиий никоҳ ҳисобланган ва ҳуқуқий оқибатларни 
келтириб чиқармаган.
Рим ҳуқуқи бўйича, Рим никоҳига киришиш учун санаб ўтилган 
шартларнинг бажарилишидан ташқари, никоҳга киришувчилар ўртасида 
никоҳни бекор қилиш учун асос бўладиган ҳолатлар бўлмаслиги талаб 
қилинган. Бундай ҳолатлар қуйидагилардан иборат бўлган: 
1)
Рим никоҳи моногам бўлганлиги сабабли никоҳга киришишдан олдин 
бошқа никоҳга кирганлик янги тузилаётган никоҳни бекор қилиш 
учун асос бўлган, агарда бу шартга амал қилинмаса, янги тузилган 
никоҳ бекор қилинган ва томонлар 
infamia
деб тан олинган; 
2)
Никоҳдан олдин томонлардан биронтаси руҳий касалликка мубтало 
бўлса, агарда руҳий касаллик никоҳ қурилгандан кейин бошланган 
бўлса, никоҳни бекор қилиш ёки қилмаслик мумкин бўлган; 
3)
Яқин қариндошлар ўртасида никоҳ муносабатлари тақиқланган, 
тўғридан-тўғри қариндошликда чекланмаган, ён қариндошликда
тўртинчи даражагача мумкин бўлмаган, фарзандликка олинганлар 
қон-қариндошлар билан тенглаштирилган; 
4)
Августнинг оила қонунчилиги бўйича (

Download 5,01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   299




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish