Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги р. Расулов умумий


  Х Н с ъ м а н и , Р.Расу." а. Уша асар. 47-бет



Download 5,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet116/133
Sana21.03.2022
Hajmi5,09 Mb.
#504893
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   133
Bog'liq
2 5242426163690738508


Х Н с ъ м а н и , Р.Расу." а. Уша асар. 47-бет.
Х.Н съмато •. Р.Ра«.
5
. : ж Уша асар, уша бет
229


Шунингдек, суз товуш ва маънога эга булишидан, уз 
таркибига фонема ва морфема каби ало^ида тил 
бирликларини олишидан ташк,ари у гапнинг вазифаси 
булган фикр ифодалашни хам бажаради. Суз ran булиб 
кела олади. Сузга хос бу хусусият, айник,са, феълларда 
кузатилади. К^иёсланг: 
келди — у келди, мудрадим
— 
мен
мудрадим, борсанг — сен борсанг, ёздик — биз ёздик
ва 
бошк,алар. Демак, нутк, бирлиги булган сузда нутк,нинг 
бошк,а бирлиги булган гапни \ам куриш мумкин.
Суз \ар к,андай суз бирикмаси, ran ва матн каби 
синтактик бутунликларнинг асоси, бирламчи материали 
саналади. Фикр алмашиш жараёни аслида сузлардан, 
уларнинг семантик-синтактик богланишидан — валент- 
лик муносабатига киришувидан содир булади. Шунга 
кура суз узининг асосий номинатив вазифасини нутк, 
жараёнида бажаради. Шу жараёнда у маъно аник^игига, 
позицион мустакдлликка эга булади, муайян синтактик 
вазифада намоён булади.
Демак, суз семантик-морфологик жи\атдан шакл- 
ланганлиги билан, синтактик бирлик булиш имконига 
эгалиги билан узига хосдир143.
Хуллас:
1. Суз нутк, жараёнида вок;еланишига кура нутк, бир­
лиги х,исобланади.
2. Суз лексеманинг - тил бирлигининг нуткда 
муайян шакл ва мазмунда намоён булишидир, амалдаги 
х,ара-кати, нутк^й куринишидир.
3. Суз ва лексема узаро умумийлик ва хусусийлик 
диалектикаси билан богланган булиб, суз хусусийлик 
сифатида вок,еланади. Суз хусусийлиги нутк, хусусий- 
лигининг мантик,ий давомидир.
4. Суз ва лексема муносабати асосида тил ва нутк
муносабати, боглик,лиги ётади.

Download 5,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish