б озордаги талабдан к,атъи назар, сотувга туш иш и мум-
к и н . Бундай ш арои тд а бори сотиб олинади ва талаб эр-
ки н л и ги , и нсон ш ах си й манф аати устунлиги ш ароити
Кали яратилм аган б улиб, буни ф акат бозор иктисодиёти
ривож и *ал к д л и ш и м ум кин.
Бунинг учун иш лаб чика-
рувчининг истеъм олчига боБликпиги дараж аси шундай
булиш и керакки, ф а к а т унинг талабига м ос товар (хиз-
м ат курсатиш )лар и ш л аб чикарилиш и зарур. Бу тадбир-
кор ф аолияти истеъм олчининг бозордаги талабидангина
келиб чикиш и, ш у туф ай л и амалга
о ш м о р и
зарурлигини
англатади. А.
С м ит айтганидек, истеъмол кар кандай иш
лаб чикари ш н и н г м аксадидир ва ишлаб чикарувчининг
манфаатлари ш унинг учун \ам эътиборлики, у истеъмол-
чилар манф аати у ч унгина хизмат килади. Бу ш унчалик
а н и к нарсаки, уни исботлаш га у р и н и ш н и н г
узи м ан-
тиксизликдир.
Бундан шундай умумий хулоса чикариш мумкин:
тад-
биркорнинг манфаати
харидорнинг
манфаатига мутлак, бог-
ликдир. Тадбиркорнинг шахсий манфаати ф акат инсон
ш ахсий манфаати туф айли руёбга чикиши ва амалга оши-
ш и мумкин. Бозор муносабатларигина иктисодиётни и н
сон манфаатларига тула карата олади. Бу
эса бозорнинг
асосий устунлиги, баркарорлиги ва истикболини белги-
лаб беради. Айтиш мумкинки, бозор иктисодиёти шаро-
итида
манфаатлар мослиги, шу туфайли иктисодиётнинг
т^лаконли каракати, ю кори даражали тараккиёти таъ-
минланиши м ум кинлиги мавжудцир.
Манфаатлар мос
лиги, айникса инсон шахсий манфаатининг асосланганлиги
бозор иктнсодиётига кудратлн куч багишлайди.
Асосий ма-
сала албатга бозор муносабатларига утиш ва бу муносабат-
лар х;аракатини тутри уюштиришда, яъни бозор иктисодиё
ти имкониятлари, унинг устунликларидан турри ва тез фой-
д алана билишдадир.
Бозор м ун осаб атлари н и н г ривож лана бориш и билан
иктисодиётнинг м утаносиблиги даражаси Усиб, иктисо-
дий
туш кунлик, ун д аги и н ки р о зл и кн и н г олди н и олиш
им кониятлари ор ти б бормовда. Ш унинг учун *ам XIX ва
XX аср бош ларидаги к ап и та л и зм а нисбатан *озирги ка
питализм тубдан ф а р к килиб, у бир канча зиддиятларга
баркам беришга муяссар була олди. У анча тартибли, деяр-
ли стихиясиз и кти сод и ётн и тараккий рттирмокда. Жуда
•
.
www.ziyouz.com kutubxonasi
катта хажмли товарлар ва то вар ли хизм атлар д а в л а т л а р
томонидан харид ки линиш и билан бирга, к у и ч и л и к м ам -
лакатлар иктисодиётини белгиловчи й и р и к к о м п а н и я -
лар уз
бозорларини аник; биладилар ва а к с а р и й т о в а р -
ларн и олдиндан а н и е д а н га н ш артном алар б у й и ч а с о т а -
дилар. Ш у билан б ирга давлатлар дам и ^ т и с о д и ё т н и
тартибга солиш со^асида катта тажрибаларга эга булмок,-
далар.
1- жадвал
Do'stlaringiz bilan baham: