Uygur, qaqauz, quzey

Rəsul Mirzə oğlu Rəsulov 
(1912, Teymurxanşura şəhəri- 
1977). Qumuq nasirləri sırasında adı ilk sırada çəkilir. Rəsul 
orta məktəbi Azərbaycan türkcəsində bitirmişdir. Buna görə də 
Azərbaycanda gedən ədəbi prosesləri diqqətlə izləmiş, necə de- 
yərlər, onun içərisində olmuşdur. 1934-cü ildə “Kabalay qəhrə- 
manları” povestini çap etdirmişdir. Kiçik hekayələri, roman, 
povest, felyeton və oçerkləri ilə oxucu qəlbinə yol tapan yazıçı
C.Cabbarlınm “Solğun çiçəklər” pyesini, Mehdi Hüseynin 
“Komissar” povestini, Ə.Abbasovun “Zəngəzur” romanını qu- 
muq türkcəsinə çevirmişdir. Əsərləri Özbəkistanda, Bolqarıs- 
tanda, Polşada, Vyetnamda və b. ölkələrdə çap olunmuşdur.
SSRİ Yazıcılar İttifaqı Dağıstan şöbəsində qumuq bölmə- 
sinə rəhbərlik edən Rəsul Rəsulov rusca “Daqestanskiy Kom- 
somolets” qəzetinin redaktoru, “Lenin yolu” (qumuq türkcəsin- 
də) qəzetinin şöbə müdiri işləmişdir. Onun “Ana” hekayəsini

---

N.Nağıyev dilimizə çevirərək çap etdirmişdir 
(Dağıstan ədə-
biyyatı antologiyası, 1959:141-171).
Abdulzagir Batirov 
(1918, Mahaçqala şəhəri-1960). Azər- 
baycan ədiblərinin əsərlərinin qumuq türkcəsinə çevrilməsində 
əməyi az olmamışdır. Əsasən mahnı yazarı kimi tanınmışdır. 
Onun “Oktyabr və sülh”, “Oxu, ey gözəlim!”, “Gözəlim” şeir- 
lərini B.Adil dilimizə çevirərək “Dağıstan ədəbiyyati almana- 
xı”nda çap etdirmişdir. 
(Dağıstan ədəbiyyatı antologiyası,
1959:209-210).
Anvar Hajiyev 
(1914, Dağıstan, Kostek kəndi -1992). 
Beşillik məktəbi bitirdikdən sonra Xasavyurtdakı kəndli gənc- 
lər məktəbində oxumuşdur. 1932-ci ildə oranı bitirdikdən sonra 
„Sosialist quruluşu“, „Lenin yolu“ qəzetlərində işləmiş, „Yaş 
dağıstanlı“ qəzetinin redaktoru olmuşdur. 1932-ci ildən yara- 
dıcılığa başlayan şairin „Yanhırv“ (Yeniləşmə) adlı ilk kitabı
1934-cü ildə çap olunmuşdur. Şeirləri daha çox yayılmış, savaş 
illərində „Çapqın“, „Qılıclar“, „Anadol aytdı“ kitabları çap 
olunmuşdur. „Murtaza“ poeması 1944-cü ildə keçirilən müsa- 
biqədə mükafata layiq görülmüşdür.
Savaşdan sonrakı illərdə Mahaçqaladakı partiya məktəbində 
oxumuş və vilayət partiya komitəsində şöbə müdirinin müavini 
işləmişdir. Sonra onu Moskvaya-Ali Partiya Məktəbinə gön- 
dərmişlər. 1956-cı ildə oranı bitirib Mahaçqalaya qayıdaraq Da- 
ğıstan MSSR Televizya və Radio Komitəsinə sədrlik etmişdir.
Satirik əsərləri ilə də məşhurlaşan, əsərləri bir neçə dilə 
çevrilən Anvar Hajiyevin sağlığında 15 şeir kitabı buraxdır- 
mışdır. “Yeniləşmə”, “Hücum”, “Don ilə söhbət”, “Qumuq də- 
rələrinin mahnıları”, “Bəxtiyar dağlar”, uşaqlar üçün “Boşbo- 
ğaz ağ ördək”, “İki bacı”, “İt və Canavar”, “Camaşğa cavap”, 
“Dost uşaqlar” adlı əsərlərini yazmaqla yanaşı, Puşkinin, Ler-

---

montovun, Xetaqurovun, Stalskinin, Sadasanm, Qafurovun, 
Həmzətovun əsərlərini ana dilinə tərcümə etmişdir.
Z.Cabbarzadə şairin “Doğma aulum”, “Oraq və Qılınc”, 
“Bəhs” şeirlərini dilimizə çevirmişdir