ЎҚув методика маркази

Саводга тайёрлаш бўйича амалий машқ
Болалар, “N” товушига сўз топ ўйинини ўйнаймиз. “N” товуши ундош товуш. Мен “N” товушини айтганимда истаганча чўзиб айта олмайман.
Оғзимни кузатинг “N”. Бунда тилим қаерга тегяпти? (Юқори тиш ва милкка). Ана шулар “N” товушини чўзиб айтишимга тўсқинлик қилди. Товушлар тўсиққа учраса, қисқа айтилса ундош товуш дейилади. “N” товуши қисқа айтилди, тўсиққа учради.
Шунинг учун “N” товушини ундош товуш деб номлаймиз.
Болажонлар, энди “Тез айтишни, кўп айтиш” ўйинини ўйнаймиз.
Ниначи ҳой ниначи,
Ноғарага ўйначи.
Тарбиячи “N”товушининг сўз бошида келган расмларни (нок, ноғара, най) кўрсатади. Болалар тарбиячи билан биргаликда расмларни номлайдилар.
Машғулот якунида барча болаларни ширин сўзлар билан рағбатлантириш.


2-машғулот
Мавзу: “Z” товушини талаффуз қилиш
Мақсад:
“Z” товушининг тўғри талаффузини мустаҳкамлаш.
Вазифалар:
“Z” товушининг ўрнини аниқлаш: сўз боши, ўртаси ва охирида келишини айтиш,сўзларни бўғинларга ажратиш, “Z” товушини эшитиб фарқлашга ўргатиш, “Z” товушли сўзлар билан болалар нутқини бойитиш.
Кутилаётган натижалар:
“Z” товушининг ундош товуш эканлигини, унинг сўз боши, ўртаси ва охирида келишини билиб оладилар.
“Z” товушли сўзлар айта оладилар.
Керакли жиҳозлар:
“Z” товуши бор суратлар
“Бўғинлардан сўз тузинг» таълимий ўйин учун материаллар
Машғулотнинг бориши:
Тарбиячи: бугун болалар “Z” товуши ҳақида суҳбатлашамиз.
“Z” ундош товуш. Товушни эшитамиз, талаффуз қиламиз.Диққат билан эшитинг Z товушини талаффуз қилганимда чапак чаласиз.
- “Z”, “s”, “r”, “l”, “Z”, “a”, “s”, “o”, “u”, “Z”, “sh”, “s”, “Z” …..
- “Z” товушига оид сўзлар топишга ҳаракат қиламиз: zar, zina, zag’cha, Zuhra, uzuk, g’oz (болалар қийналсалар расм кўрсатиш мумкун)
- Айтилган сўзлардаги Z товушини ўрнини аниқлаймиз.
Мен айтаман, сиз аниқлайсиз: Zina Мен шу сўзни қайта айтаман, сиз биринчи товушни айтасиз: z-z-z-i-na, Демак, zina сўзида “z” товуши сўзнинг бошида келяпти; мен бошқа сўзни айтаман, сиз “Z” товушини ўрнини аниқланг: u-z-z-zuk, демак, uzuk сўзида “Z” товуши сўзнинг ўртасида келяпти. Мен бошқа сўз айтаман диққат билан эшитинг: g’oz демак, g’oz сўзида “Z” товуши сўзнинг охирида келяпти.
Энди ўзингиз мустақил “Z” товуши иштирок этган сўзларни топинг ва ўрнини аниқлашга ҳаракат қилинг. Болалар айтган сўзларини чапак чалиш орқали бўғинларга бўладилар.