Ўқув машғулотининг тузилиши

Мавзу: 12. Т- гурухлар ҳақида тушунча.
Режа:

1. 
   Тарихи ва ривожланиши.
   
2. 
   Асосий тушунчалар.
   
3. 
   Эътиборли жиҳатлар.
   
4. 
   Т - гуруҳ ишининг якунига бериладиган баҳо.
   

Мулоқот жараёнида компитетликни ошириш юзасидан дастлабки иш К.Левиннинг шогирдларига тегишли бўлиб, улар АҚШнинг Бетел шахрида тренинг гуруҳини ташкил этиб, улар билан иш олиб борганлар ва бу гурҳларни Т – гуруҳ деб номлаганлар. Т- гуруҳнинг асосида қуйидаги ғоя ётади: кўпчилик одамлар гуруҳларда ишлайдилар ва яшайдилар, лекин улар кўпинча бу гуруҳда қандай иштирок этаётгани, атрофидаги одамлар уларга қандай кўз билан қараётгани, уларнинг хулқ-атвори ва хатти-ҳаракатларига нисбатан қандай муносабат билдираётганлиги ҳақида ўйлаб ҳам кўрмайдилар. К.Левин кишиларнинг хулқ-атворида ва установкаларида юзага келадиган ўзгаришлар улар билан алоҳида ишлаганда эмас балки маълум бир гуруҳга бирлаштириб ишланганда самаралироқ бўлганлигини таъкидлайди. Шунинг учун одам ўзидаги установакаларни ўзгартириш ёки хулқ-атворнинг янги шаклларини вужудга келтириш учун атрофдаги одамлар унга нисбатан қандай муносабатда бўлишига қараб ҳаракат қилишлари лозим.
К.Левиннинг шогирдлари томонидан гуруҳлараро муносабатлар соҳасида олиб борилган ишлар АҚШда тренинг бўйича милий лабораториянинг тузулишига асос солди. Бу лабораторияда базавий кўникмаларни хосил қилиш бўйича гуруҳ тузилган эди. Олиб борилган ишлар натижасида Т-гуруҳ амалиёти ривожланди. Бу гуруҳда рахбарлар, менеджерлар, сиёсий лидерлар иштирок этиб, уларда шахслараро ўзаро муносабатда самарали мулоқот ўрнатиш, бошқариш, низоларни ҳал қилиш ва гуруҳларни жипслаштириш кўникмалари шакллантирилди. Баъзи Т-груҳлар эса инсоннинг ҳаётий қадриятлари ва ўзига тўғри баҳо бериш ва ўзига нисбатан ижобийлик хисларини кучайтиришга йўналтирилган эди. Бундай Т-гуруҳларнинг дастлабкиси 1954 йилда ташкил этилган бўлиб улар сензитив гуруҳлар деб номланган.
1970 йилларда АҚШнинг Лейпциг ва Йен университетларида М.Форверг раҳбарлиги остида ижтимоий-психологик тернинг усули ишлаб чиқилди. Бу тренингда саҳна кўриниши элементларини ўз ичига олган ролли ўйинлардан фойдаланилди, уларнинг мақсади самарали мулоқот кўникмаларини шакллантиришга қаратилган эди.