ЎҚув адабиёти овқатланиш

Умумдавлат меъёрий қонунчилик ҳужжатлари

Зарарли ва ҳавфли омилларни гигиеник регламентлаш ишлаб чиқаришда ва атроф муҳитни соғломлаштиришда самарали йўл ҳисобланади.

Инсоннинг яшаш муҳити ва меҳнат шароити устидан санитария текшируви ўтказилганда соғлиқни сақлаш амалий хизмати бир қанча санитар қоида, меъёр, стандартлар ва гигиеник нормативлар билан қуролланадилар. Гигиеник регламентлашда 3 та асосий принцип ҳисобга олинади:

• 
  зарарлилик критерияларига мос равишда бўсаға концентрацияси (бўсаға дозаси, концентрацияси, даражаси);
  
• 
  бошқа турдаги кўрсаткичлардан тиббиёт кўрсаткичларининг юқорилиги, иқтисодий, технологик ва бошқалар;
  
• 
  меъёрлаштиришдан узиш ёки нормативлаштиришни ОСН босқичида ишлаб чиқиш.
  

Бу қонунчилик ҳужжатларни фойдаланиш аҳамиятига кўра 4 гуруҳга бўлинади:

1. 
   Санитар қоида ва меъёрлар (Сан К ва М) ва гигиеник нормативлар (РЭМ, РЭД). Булар санитар қонунчиликка риоя этилишини текширганда Давлат санитария назорати органлари томонидан ўтказиладиган ОСН ва ЖСН да қўлланилади. Бундан ташқари бу нормативлардан лойиҳа ва конструкторлик ташкилотларида, табиат муҳофазаси ташкилотларида, экологлар, гидромет хизмат, меҳнат вазирлиги, касаба уюшмаси органлари ва бошқалар фойдаланади.
   

Сан Қ ва М, гигиеник нормативлар ССВ томонидан тасдиқланиб рақам берилади ва амал қилиш муддати белгиланади. Тармоқли қонунчилик ҳужжатларида аввал санитария эпидемиологик хизмат органлари билан келишиб, кейин шу тармоқ вазирлиги тасдиқлайди. Ҳозирги вақтда жуда кўп гигиеник меъёрлар (шовқин, тебраниш, электр магнит майдон, метеомиллар, кимёвий бирикмалар ва бошқалар ) мавжуд. Жуда кўп ишлаб чиқариш тармоқлари учун санитар меъёр ва қоидалар ишлаб чиқилган:

• 
  технологик жараёнларни ташкил этиш ва ишлаб чиқариш масалаларига бўлган гигиеник талаблар (Сан К ва М №0011-94);
  
• 
  янги технологик жараён, техника, асбоб ускуналар ва кимёвий моддалар устидан огоҳлантирувчи санитария назорати (Сан Қ ва М -0013- 94);
  
• 
  қуриб битказилган ишлаб чиқаришга тааллуқли объектларни фойдаланишга топширишда санитария эпидемиологик станция врачининг қабул қилиш комиссиясидаги иши (Сан КТ ва М №0007-94);
  
• 
  компютер ва ташкилий техникада ишловчиларнинг санитария қоида ва меъёрлари (Сан К ва М №0067-96).
  
1.