Усмонов М. М., т ф. д., доцент мавзу: механик сариқлик

Қисқача анатом–физиологик маълумотлар.
Жигар, , hepar хазм қилиш тизимидаги енг катта бездир. Жигар қорин бўшлиғини юқори қисмини эгаллайди, диафрагма остида жойлашади, асосий қисми ўнг томонда. Жигар понасимон шаклга ега. Жигарнинг ўлчамлари ўнгдан чапга, ўртача 26-30 см ташкил этади, олдиндан орқага – ўнг бўлаги 20-22 см, чап бўлаги 15-16 см, Энг қалин қисми (ўнг бўлаги) 6-9 см ташкил этади. Жигарнинг оғирлиги ўртача 1500 гр.га етади. Ранги қизил-қўнғир, консистенсияси юмшоқ. Жигарда фарқланади юқори дўнглиги, диафрагмал юзаси - facies diaphragmatica, пастки, ботиқ қисми, висцерал юза - facies visceralis, ўткир пастки қанот - margo inferior, олдиндан юқори ва пастки юзаларга бўлинувчи, ва бироз қавариқ орқа бўлаги - pars posterior диафрагмал юза. Жигарнинг пастки қиррасида юмалоқ бойлам ботиқлиги бор - incisura ligamenti teretis, ўнгда эса ўт пуфаги ботиқлиги жойлашади.
Жигарнинг юқори бўлаги - facies diaphragmatica қавариқ ва силлиқ. Ўндан ўтувчи ўроқсимон бойлам - lig. falciforme hepatis жигарни иккита тенг бўлмаган қисмларга бўлади: катта қисми — ўнги ва кичик тарафи — чап. Жигарнинг пастки юзаси - facies visceralis текис ва бир қанча ботиқлардан ташкил топган. Икккита сагитал эгат ва чуқур кўндаланг эгат уни тўртта хар хил шаклдаги қисмларга булади: ўнг - lobus hepatis dexter, чап - lobus hepatis sinister, квадрат - lobus caudatus ва дум
Жигарнинг юқори юзаси.


1 — lobus hepatis sinister; 2 —lig. falciforme hepatis; 3 — vesica fellea; 4 — lobus hepatis dexter.


Жигарнинг пастки юзаси.


1 — lig. falciforme hepatis; 2 — lig. teres hepatis; 3 — lobus quadratus; 4 — ductus hepaticus dexter; 5 — ductus hepaticus sinister; 6 — ramus sinister a. hepaticae propriae; 7 — lobus hepatis sinister; 8 — lig. triangulare sinistrum; 9 — processus papillaris; 10 — processus caudatus; 11 — a. hepatica propria; 12 — lobus caudatus; 13 — v. portae; 14 — v. cava inferior ; 15 — ductus hepaticus communis; 16 — ramus dexter a. hepaticae propriae; 17 — ductus cysticus; 18 — lobus hepatis dexter; 19 — vesica fellea.