Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

215
Ҳасан Басрий (раҳматуллоҳи алайҳ) ривоят қила ди: 
«Бир кампир Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва сал лам) 
ҳузурларига келиб: “Ё Аллоҳнинг Расули, Ал лоҳга дуо қи­
линг, мени жаннатга киргизсин”, деди. Шунда: “Эй фа
­
лончининг онаси, жаннатга кампирлар кирмайди”, де
­
дилар. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Унга 
айтинглар, у кампир ҳолатда жаннатга кирмайди”, деб 
айтдилар» 
(Имом Термизий ривояти)
.
Аллоҳ таоло бундай дейди: 
«Биз уларни 
(ҳур қиз­
ларни)
дафъатан пайдо қил дик 
(онадан туғил мади­
лар)
. Кейин уларни боки ра қизлар қилдик. 
(Улар)
 жо
­
зибали ва тенгқурдир лар» 
(Воқеа, 35–37)
.
Юқоридаги воқеада Расулуллоҳ (соллаллоҳу алай ҳи 
ва саллам) аёллар жаннатга қиз ҳолатида киради деган 
маънони мақсад қилиб ҳазиллашдилар.
Беназир салоҳиятли мураббийларимиз тарбия жа раё­
нида Расулуллоҳнинг (соллаллоҳу алайҳи ва сал лам) са
­
мимий одоблар билангина ҳазил қилган лик ла рини ту
­
шунтириб ва уқтириб борсалар, фарзанд ларимиз бундан 
ибрат олишади ва ҳаётлари давомида кишилар билан 
ўзаро яхши муомалада бўлишади.
ТАБРИКЛАШ ОДОБИ
Фарзанд одобини камолга етказадиган тарбиявий 
иш лардан яна бири керакли ўринларда самимий таб­
риклашга одатлантиришдир. Шунда бола билан жамият 
ўртасида ўзаро дўстлик, қадрдонлик, меҳру муҳаббат зи
­
ёда бўлади. Табриклашнинг турли шакл ла ри бор. Авва
­
ло, мураббийлар фарзанднинг руҳиятини кўтариш мақ­
садида кичкина ютуғи билан ҳам таб рик лаб, муносиб 
баҳолаши керак. Байрамлар ва шунга ўхшаш саодатли 
кун ларида табриклаш айни муд даодир. Бундай эътибор, 
самимий тилаклар уларнинг хотираларида муҳрланиб 
қолади. Зеро, айтган гапига аввал ўзи амал қилиб ибрат 
кўрсатиш тарбиянинг таъсирчан, самарали усулидир. Бу 
борадаги бир ибрат ли воқеа билан танишамиз.
www.muslim.uz

---

216
Оилада фарзанд тарбияси
Абу Ҳанифа (раҳматуллоҳи алайҳ) ҳузурларига бир 
киши ўз фарзандини олиб келиб: «Ҳазрат, шу ўғлимга 
бир насиҳат қилсангиз, кун бўйи асал егани еган. Тугаб 
қолса, “Олиб келинг” деб жанжал қилиб, ҳоли жонимга 
қўймайди. Онаси иккаламиз қанча панду насиҳат қил­
майлик, ҳеч кор этмаяпти”, дея шикоят қилди. Имо
­
ми Аъзам (раҳматуллоҳи алайҳ) бир оз ўйланиб туриб: 
“Фарзандингизни бир ойдан кейин олиб келинг”, деди. 
Ҳалиги киши бир ойдан кейин яна Имоми Аъзам (раҳ­
матуллоҳи алайҳ) ҳузурларига келди. Шунда Имоми 
Аъзам (раҳматуллоҳи алайҳ) унинг ўғлини ёнларига 
ўтқизиб, бошини силадилар­да: “Ўғлим, эсли­ҳушли бо­
ла экансан, асалнинг кўпи ҳам зарар, шунинг учун ота­
онангга қулоқ солиб, рухсат беришган вақтдагина егин, 
хўпми?” деди. Бола эса: “Хўп бўлади”, деб жавоб берди. 
Шунда боланинг отаси:
– Тақсир, бир нарса сўрасам? – деди. 
– Марҳамат.
– Шу бир оғиз насиҳатингизни ўтган ой келгани миз­
да айтсангиз бўлмасмиди? Бир ой куттирмоқдан муддао 
нима?
– Сизлар келган куни эрталаб асал еган эдим. Асал­
нинг қуввати ва таъсирини ҳали яхши билмай туриб, 
“Асал ема”, деб насиҳат қилишдан тийилдим, чунки сў­
зимнинг таъсири бўлмай қолиши мумкин эди. Шу боис 
сизларни қайтариб юборгач, бир ой давомида ўзимни 
асал емоқдан тийдим. Иншааллоҳ, фарзан дин гиз га бу 
насиҳат энди фойда беради», – дея жавоб бер дилар.
Бу сабоқ ва ўрнак катта амалий бир дастурдир.
Мусулмон киши ҳаёти давомида ҳар қандай солиҳ амал 
бажарса, унинг самарасини бу дунёда ҳам олади. Албат
­
та, Аллоҳ ҳузурида улуғ савобларга мушарраф бў лади.
Кишиларни табриклаш ва уларнинг қалбига хур­
санд чилик етказиш Ислом динимиз назарида энг кат та 
қур бат, яъни Аллоҳга яқин қилувчи ва фарз амал лар­
дан ке йин турадиган, Аллоҳга севимли бўлган амал лар­
www.muslim.uz

---