|
Amaliy mashg‘ulotlar
Amaliy mashg‘ulot talabalarni sotsiolingvistikaga doir ma’lumotlar bilan mustaqil tanishishga, ularni sotsiolingvistik jihatdan tahlil va talqin qilishga yo‘naltiradi. Talabalar to‘plagan bilimlarini dars vaqtida munozara yoki ma’ruza ko‘rinishida himoya qiladi. Amaliy mashg‘ulotlarda talabalar sotsiolingvistika tushunchasi, uning shakllanishi, sotsiologiya va lingvistikaning bog‘liqligi, tilning mavjudlik shakllari, savod tushunchasi, A.Jo‘raev va Xirshlar bo‘yicha funksional savodxonlik darajalari. Xirsh bo‘yicha funksional savodxonlik darajalari kabi masalalarini o‘rganadilar.
Amaliy mashg‘ulot soatlarining mavzular bo‘yicha taqsimlanishi
№
|
Mavzu
|
Soatlar
|
1
|
Sotsiolingvistikaning asosiy yo‘nalishlari.
|
2
|
2
|
Sotsiolingvistikaning muhim tarmoqlari.
|
2
|
3
|
Lisoniy hamjamiyat.
|
2
|
4
|
Ijtimoiy kommunikativ tizim.
|
2
|
5
|
Lisoniy kod.
|
2
|
6
|
Lisoniy qurilmalar.
|
2
|
7
|
Tilning funksional tasnifi.
|
2
|
8
|
Sotsiolingvistika va til sotsiologiyasi.
|
2
|
9
|
Makro va mikrosotsilingvistika.
|
2
|
10
|
Sinxron va diaxron sotsiolingvistika.
|
2
|
11
|
Nazariy va tajribaviy sotsilingvistika.
|
2
|
12
|
Amaliy sotsilingvistika. Til me’yori.
|
2
|
13
|
Nutqiy muloqot, muomala, akt.
|
2
|
14
|
Kommunikativ vaziyat.
|
2
|
15
|
Ijtimoiy rol. Lisoniy ijtimoiylashuv
|
2
|
|
Jami
|
30
|
Seminar mashg‘ulotlari
Seminar mashg‘ulotlari talabalarni sotsiolingvistikaga oid ma’lumotlar bilan mustaqil tanishishga, ularni sotsiolingvistik nuqtai nazaridan tahlil va talqin etishga yo‘naltiradi. Talabalar egallagan bilimlarini dars chog‘ida munozara yoki ma’ruza shaklida himoya qiladi. Seminar mashg‘ulotlarida talabalar O‘zbekistonda bilingvizm va diglossiya holatlari, sotsiolingvistik metodlar haqida amaliy ko‘nikma va malaka hosil qiladilar.
Seminar mashg‘ulot soatlarining mavzular bo‘yicha taqsimlanishi
№
|
Mavzu
|
Soatlar
|
1
|
Kodlar aralashuvi
|
2
|
2
|
Bir kod tasarrufidan ikkinchi kod tasarrufiga o‘tish
|
2
|
3
|
Diglossiya, interferensiya.
|
2
|
4
|
Bilingvizm va uning turlari.
|
2
|
5
|
Tillarning aralashuvi.
|
2
|
6
|
Pidjin tillar
|
2
|
7
|
Kreol tillar
|
2
|
8
|
Lisoniy vaziyat.
|
2
|
9
|
Ekzogloss, endogloss lisoniy vaziyat
|
2
|
10
|
Til siyosati.
|
2
|
11
|
Tilni planlashtirish
|
2
|
12
|
Sotsiolingvistikada savod tushunchasi
|
2
|
13
|
A.Jo‘rayev, Xirsh bo‘yicha funksional savodxonlik darajalari.
|
2
|
14
|
Sotsiolingvistik metodlar.
|
2
|
Jami:
|
28
|
Mustaqil ta’lim
Talabaga mustaqil ishni tayyorlashda fanning xususiyatlarini hisobga olgan holda, quyidagi shakllardan foydalanish tavsiya etiladi:
amaliy mashg‘ulotlarga tayyorgarlik;
seminar mashg‘ulotlariga tayyorgarlik;
kurs ishini tayyorlash;
darslik va o‘quv qo‘llanmalari bo‘yicha fan boblari va mavzularini o‘rganish;
tarqatma materiallar bo‘yicha ma’ruza qismini o‘zlashtirish;
maxsus adabiyotlar bo‘yicha fan bo‘limlari yoki mavzulari ustida ishlash;
talabaning o‘quv, ilmiy-tadqiqot ishlarini bajarish bilan bog‘liq bo‘lgan fan bo‘limlari va mavzularni chuqur o‘rganish;
faol va muammoli o‘qitish uslubidan foydalaniladigan o‘quv mashg‘ulotlari;
masofaviy ta’lim.
Mustaqil ta’lim mavzulari va hajmi
Ishchi o‘quv dasturining mustaqil ta’limga oid bo‘lim va mavzulari
|
Mustaqil ta’limga oid topshiriq va tavsiyalar
|
Hajmi (soatda)
|
Amaliy mashg‘ulotlariga tayyorgarlik ko‘rish
|
|
12
|
Seminar
mashg‘ulotlariga tayyorgarlik ko‘rish
|
|
14
|
Til va etnik guruhlar
Til va axloq, madaniyat.
|
Sotsiolingvistika va
etnolingvistikaning o‘zaro bog‘liqligi.
|
2
|
Til va jins. Til va yosh
|
Erkaklar nutqi. Ayollar nutqi. Bolalar nutqi masalalari. Sleng misolida masalani tushuntirish
|
2
|
Muloqot va murojaatning sotsiolingvistik jihatlari.
|
Jonli nutq misolida muammoning o‘rganilishi.
Badiiy asarlar misolida muammolarni o‘rganilishi
|
2
|
Jami
|
|
32
|
Dasturning informatsion-uslubiy ta’minoti
Sotsiolingvistikaga oid darsliklar, o‘quv qo‘llanmalari, internet ma’lumotlari dasturning informatsion-metodik ta’minotini tashkil etadi.
Dasturdagi mavzularni o‘tishda ta’limning zamonaviy metodlaridan keng foydalanish, o‘quv jarayonini yangi pedagogik texnologiyalar asosida tashkil etish samarali natija beradi. Bu borada zamonaviy pedagogik texnologiyalarning “Klaster”, “Matbuot konferensiyasi”, “Bumerang”, “Yelpig‘ich” hamda “Muammoli ta’lim” texnologiyasining “Munozarali dars” metodi, shuningdek, tilshunoslik nazariyasi va umumiy tilshunoslikka doir slaydlardan foydalanish, didaktik va rolli o‘yin usullarini qo‘llash nazarda tutiladi.
Reyting nazorati jadvali
№
|
Reyting nazorat / shakli, maksimal ballari
|
1-JN
|
2-JN
|
3-JN
|
1-ON
|
YaN
|
Ballar yig‘indisi
|
1.
|
Maksimal ball
|
9
|
16
|
15
|
30
|
30
|
100
|
2.
|
Shakli:
(test, yozma, og‘zaki)
|
Og‘zaki
|
Og‘zaki
|
Og‘zaki
|
yozma
|
yozma
|
3.
|
Muddati (haftalarda)
|
11
|
15
|
19
|
12
|
20
|
Foydalaniladigan darsliklar va o‘quv
qo‘llanmalar ro‘yxati
Asosiy darsliklar va o‘quv qo‘llanmalari
1. Karimov I. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. -Toshkent: Ma’naviyat, 2008.
2. Sh.Usmonova, N.Bekmuhamedova, G.Iskandarova. Sotsiolingvistika (O’quv qo’llanma). -Toshkent 2014
3. Hamidulla Dadaboyev, ShoiraUsmonova. Xorijiy sotsiolingvistika (O’quv qo’llanma). - Toshkent 2014
4. Belikov V., Kro’sin L. Sotsiolingvistika. -M., 2001.
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. Shveytser A. Sovremennaya sotsiolingvistika: Teoriya, problemo’, metodo’. M., 1976.
2. Shveytser A.,Nikolskiy L. Vvedenie v sotsiolingvistiku M., 1978
3. Bell R. Sotsiolingvistika M.,1980
4. Isaev M.I. Yazo’kovoe stroitelstvo v SSSR (Protsesso’ sozdaniya pismennostey narodov SSSR)M., 1979
5. Prinsipo’ i metodo’ sotsiolingvisticheskix issledovaniy M.,1989
6.Bondaletov V. Sotsialnaya lingvistika M.,1987.
7.Son. S. Etapo’ i protsedura sotsiolingvisticheskogo analiza Almato’ 2003
8. Rechevoe obhenie v usloviyax yazo’kovoy neodnorodnostiM.2000
Do'stlaringiz bilan baham: |
