Ushbu multimediali elektron darslik mualliflari

3.7. TARIQ
Halq xo’jaligidagi ahamiyati. Tariq qadimdan ekilib kelinayotgan ekinlar guruhiga kiradi. Tariq yorma ekinlarining orasida qimmatbaxo mahsulot (so’k) beradigan o’simlikdir.

Yorma	Oqsil	Yog’	Kraxmal	Qand	To’kima
1. So’k	12,0	5,5	81,0	1,15	1,04
2. Guruch	6,0	0,5	88,0	0,50	0,30
3. Perlovka	9,6	1,2	85,0	0,50	1,25
4. Grechka	10,0	3,0	82,0	0,30	2,0
5. Oveyanka	16,0	6,0	72,0	0,25	2,87
6. Manka	12,7	0,9	84,2	0,96	0,24

Bu jadvaldagi ma’lumotlar so’kning yuqori sifatli yorma ekanligini yaqqol ko’rsatmoqda. Tariqning uni non yopishda ishlatiladi. Ko’pincha javdar uniga qo’shiladi. Tariq sugo’rta ekin deb hisoblanadi. Chunki u qurg’oqchilikka chidamli, nobud bo’lgan kuzgi don ekini o’rniga va takroriy ekin sifatida ekish mumkin. Tariq don sifatida qushlarga beriladi. Tariqning somoni va to’poni mollarga to’yimli yem-xashak bo’ladi. Tariqdan ko’kat ozuqa ham olinadi. Bir kilogramm ko’kat 0,20 ozuqa birligiga, 1 kg somon 0,5 ozuqa birligiga egadir.
Tarixi. Tariqning kelib chiqish markazi Xitoy bo’lib, Osiyoda ham keng tarqalgan. Tariq Mo’g’uliston, Afg’oniston, Xindiston, Janubiy Yevropa, Rossiya, Gruziya, Armaniston, Kozog’istonda tarqalgan. O’zbekistonda lalmi yerlarda va takroriy ekin sifatida ekilmokda.
Hosildorligi. Tariq serhosil o’simlik. Lalmi yerlarda 7-10 s/ga don hosili olinadi. Sug’oriladigan yerlar sharoitida 50-70 s/ga don olinadi. Kozog’istonda brigadir Ch.Bersiyev tomonidan 201 s/ga don olingan. Bu o’simlikning biologik imkoniyati yuqori ekinligining isboti.