|
5
I4-BOB. CHORVACHILIK TARMOQLARI VA ULARNI RIV OJLANTIRISH YO‘LLARI
14.1. Chorvachilik tarmoqlarining mamlakatimiz iqtisodiyotidagi ahamiyati 272
14.2. Mamlakatimizda chorvachilik tarmoqlarining hozirgi rivojlanish holati 273
14.3. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida chorvachilik tarmoqlarini rivojlantirish bo'yicha amalga oshirilayotgan islohotlar. 282
14.4. Chorvachilik tarmoqlarini yanada rivojlantirish va samaradorligini oshirish yo'llari 285
QISQACHAIZOHLI LUG‘AT 290
ADABIYOTLAR 297
6
KIRISH
Mamlakatimiz iqtisodiyotida qishloq xo‘jaligi tarmog'ining ahamiyati juda katta. Chunki respublikamiz abolisining yarmi qishloq joylarda istiqomat qiladi va ulaming turmush farovonligi mazkur tarmoq rivoji bilan uzviy bog‘liqdir. Bundan tashqari mamlakatimiz yalpi ichki mahsuloti va valyuta tushumi tarkibida ham qishloq xo‘jaligi tarmog'i sezilarli salmoqqa ega. Qishloq xo'jaligi tarmog‘i aholini oziq-ovqat mahsulotlari bilan hamda sanoatning ayrim sohalarini xomashyo bilan ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Endilikda aholi soni va ehtiyojlarining o'sishi hamda qayta ishlash sanoati quvvatlarining yuksalishi qishloq xo'jalik mahsulotlari yetishtirish hajmini yanada ko'paytirishni obyektiv ravishda taqozo etmoqda. Shuning uchun ham mazkur tarmoqni rivojlantirish va samaradorligini oshirish zarur.
Prezidentimiz Islom Karimov mamlakatimizni iqtisodiy jihatdan yuksaltirishda agrar sohadagi yutuqlar nihoyatda muhimligini qayd etib, "Bugun jamiyatimiz shuni anglab oldiki, hayotimizni yaxshilash, aholi turmush darajasini ko‘tarish, iqtisodiyotimizning samaradorligini oshirish, xalqimizni boqish, istiqbolimizni rejalash, xullas qanday muammo, qanday masalani ko‘rmaylik, ulaming aksariyati birinchi navbatda qishloq xo'jaligiga borib laqaladi. Hammamizni boqadigan, ozuqa beradigan soha qishloq xo'jaligi tarmog‘idir”, - deb ta’kidlagan edi.
Qishloq xo‘jaligini bozor iqtisodiyoti qonunlari talablari darajasida rivojlantirish uchun tarmoqda erkin faoliyat ko'rsatish imkoniyatiga ega bo‘lgan turli xildagi mulkchilik shakllarining, ularga asoslangan tadbirkorlik turlari hamda ular o'rtasidagi erkin bozor munosabatlarining nazariy, uslubiy asoslarini teranlashtirish, takomillashtirish, investitsiyalami ko‘proq jalb etib, fan-texnika yutuqlarini, yangi texnikalami, ilg‘or texnologiyalami ishlab chiqarishga joriy etish, cheklangan yer va suv resurslaridan, kapital hamda mehnat resurslaridan qisqa va uzoq muddatlarda to'liq va samarali foydalanish yoilarini aniq belgilash, barcha xarajatlami tejash, mehnat unumdorligini yuksaltirish, ishchi-xizmatchilami rag‘batlantirish tizimini takomillashtirish negizida foyda summasini ko'paytirish yoMlarini asoslangan holda belgilab olish maqsadga muvoftqdir. Bu masalalarning ilmiy hamda amaliy asoslarini yaratishda, rivojlantirishda, ulami ishlab chiqarishga joriy etishda qishloq xo'jaligining o‘ziga xos xususiyatlarini e'tiborga olish zamr.
Yuqoridagi masalalaming erkin bozor iqtisodiyoti sharoitidagi qonun- qoidalarini, barcha munosabatlaming mohiyatini, sabab va oqibatlarini, tushunchalarini, ulaming qishloq xo‘jaligida qay darajada, qanday shaklda amal qilayotganligini, kelajakda takomillashtirish yo'llarini «Qishloq xo'jaligi iqtisodiyoti» fani o‘rganadi.
7
Mamlakatimiz qishloq xo‘jaligida amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlaming yo‘nalishlari, ahamiyati hamda mazmunini yoritishda hukumatimiz tomonidan qabul qilingan me'yoriy hujjatlar, Prezidentimiz I.A.Karimovning asarlariga asoslanish, mamlakatimizda 2008-2012-yillarga moijallab qabul qilingan Inqirozga qarshi choralar dasturi va ”Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili” Davlat dasturlaridan ham foydalanish maqsadga muvofiqdir. Bundan tashqari mazkur o‘quv qoilanmada qishloq xo‘jaligidagi iqtisodiy munosabatlaming mazmun va mohiyatini Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Davlat statistika qo‘mitasi, fermerlar uyushmasi va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi bilan shug'ullanuvchi alohida korxonalar ma'lumotlaridan foydalanib, jadvallar, diagrammalar, grafiklar yordamida yoritishga e’tibor berildi. Kadrlar tayyorlash Milliy Dasturi talablari va Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan namunaviy dastur asosida tayyorlangan mazkur o‘quv qoilanmada o‘qitishning zamonaviy, innovatsion texnologik xususiyatlarini hisobga olib, har bir bobning qisqacha mazmuni bayon etilgan, nazorat va muhokama uchun savollar, mavzu bo‘yicha tavsiya etiladigan asosiy adabiyotlar ro‘yxati hamda har bir bobdan keyin shu mavzudagi ma'ruza darsining texnologik xaritasi keltirilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
