3.2. Tadqiqotlar texnologiyasida internet resurslaridan foydalanish
imkoniyatlari
Zamonaviy ta`lim tizimi o`quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini yuzaga
chiqarishga, ularda mustaqil o`qib-o`rganish, izlanish, axborotlar yig`ish, ularni
saralash, umumlashtirish ko`nikmalarini rivojlantirishni talab etadi. Aynan mana
shu talablarni o`quv jarayonida tadqiqotlar yoki tadqiqotlar texnologiyasidan
foydalangan holda bajarish mumkin.Tarix darslarida tadqiqotlar texnologiyasidan
foydalanish juda keng doiradagi manbalar bilan ishlashni taqozo etadi. Barcha
kerakli manbalarni Axborot-resurs markazi kutubxonasidan topib bo`lmaydi.
Bunday holatlarda o`qituvchi va o`quvchilarga axborot-kommunikatsion
texnologiyalar, xususan global internet tarmog`i yordamga keladi.
Axborot kommunikativ texnologiyalari avvalboshdan turli xil axborot
mahsulotlarini yaratishga qaratilgan bo`lib, foydalanuvchi bu jarayonda o`zining
ijodiy potensialini to`liq namoyon eta oladi.
Interrnet undan foydalanuvchilar uchun katta imkoniyatlar yaratadi. O`z
tarkibiga elektron pochtani ham olgan butun dunyo tarmog`i grafik va
multimediyali tarkibli Web dan foydalanish imkoniyatini beradi.
Internetda yana turli xil qidiruv tarmoqlari, o`yinlar, yangiliklar, bahs-munozara
olib borish uchun tarmoqlar mavjud. Virtual resurs markazi esa o`z tarkibida
doimiy ravishda jahondagi yetakchi davlatlaridagi muzeylarning ekspozitsiya va
ko`rgazmalarini namoyish etib boradi.
Uydan chiqmasdan, kutubxonalarga bormasdan Internetdan doimo turli
yangi axborotlarni olish mumkin, chunki unda ulkan miqdorda pulli va bepul
axborotlar va bilimlar to`plami jamlangan. Internet yordamida ko`pgina sirtqi
kurslarga qatnashish, bahs-munozaralarda ishtirok etish va insoniyat faoliyatining
hohlagan sohasi bo`yicha axborot olish mumkin.
Internet o`zida o`n millionlab nusxa kitoblarni saqlovchi kutubxonalar saqlaydigan
matnlardan ham ko`p matnli axborotlarni saqlaydi. Unda millionlab sayt va
70
milliardlagan sahifalar mavjud[78,18-20].
Undan foydalanish nihoyatda
qulay.Unda kutubxonalrdagi an’anviy holda tuzilgan kataloglar kabi tuzilishga ega
elektron kataloglar va avtomotik qidiruv sistemalari ham mavjud. Avtomotik
qidiruv sistemalari o`zining tezkorligi va qidiruv ko`lamimning kattaligi bilan
elektron kataloglardan afzal.
WWW butunjahon tarmog`ida
mavjud ma`lumotlar bazasidan o`qituvchi
oziga kerakli turli xil matnli hujjatlarni, ko`rgazmali qurollar, tayyor dars
ishlanmalarini, uslubiy ko`rsatmalar va maqolalarni topishi mumkin. Internetdan
pedagogik faoliyat davomida matnlarni, ovozli, grafik va videoaxborotlarni olish
uchun foydalanish qulay. Shu bilan birga foydalanuvchi axborot manbalarini o`zi
tanlashi imkoniyati bo`ladi, bu: serverdagi axborotlar bazasi, yetakchi
kutubxonalrning axborotlar bazasi, muzeylar, oliy o`quv yurtlarining ilmiy
markazlari va boshqalar bo`lishi mumkin.Shuning uchun ham ta’lim jarayonida
Internetdan foydalanish o`quvchilarni darsda va darsdan tashqari vaqtlarda
tadqiqotchilik faoliyatini rivojlantirishning eng muhim omilidir.[80,30]
Internet yordamida loyihalarni turli hududda, davlatda joylashgan ta`lim
muassalari bilan hamkorlikda bajarish, fikr va tajriba oshirish mumkin.
Darslarda doimiy ravishda Internet tarmog`idan foydalanish, o`quvchini Internetga
boshqa tomondan qarashga o`rgatadi. Internetning keng imkoniyatlarini ochib,
undan to`g`ri foydalanish qoidalari, internetning bilim olishga, dunyoqarashni
kengaytirishga qaratilgan jihatlarini o`rgatib boradi.Bu esa bugungi kundagi
dolzarb mummolardan bo`lib turgan global tarmoqning salbiy jihatlariga qarshi
kurashishni yengillashtiradi.
Tadqiqotlar texnologiyasi o`quvchini yakka yoki guruh bo`lib birgalikda
ishlash, mustaqil harakat qilish, muammoning yechimini mustaqil topishga va eng
asosiysi axborotlar bilan mustaqil ishlashga o`rgatar ekan, internet bu jarayonning
ajtalmas qismidir. O`quvchi loyihani bajarish ushun o`z oldiga maqsad qo`yadi va
ushbu maqsadni amalga oshirishning harakat rejasini tuzadi.Shu tariqa Internetdan
doimiy maqsadli foydalanish jarayoni yuzaga keladi va shunday ish jarayonida
71
internetdan to`g`ri foydalaninsh madaniyati ham shakllanib boradi
.
O`quvchilar ish davomida nafaqat Internetda mavjud axborotlardan
foydalandilar, balki doimiy yangiliklardan xabardor bo`lib boradilar. Ular
tarmoqdan olingan ma’lumotlarni saralaydilar, bajarilayotgan loyiha uchun mos
rasmlar, ovozli ,videoli lavhalar tanlaydilar, berilgan axborotlarga munosabat
bildiradilar va o`zlarining ijod mahsullarini yaratadilar.
Web-muhitda materilallrar bilan ijodiy ishlash uchun barcha qulayliklar
mavjud: matnlarga ovoz yozish, turli ranglarda fon tanlash, grafik tasvirlar bilan
bezash mumkin. Buning uchun multimediyali kompyuterda CD-ROM
diskovodi,ovozli plata va video plata bo`lishi talab qilinadi. Grafik tasvirlar Paint
grafik redaktori yordamida yoki skaner, raqamli kamera, videokameralar
yordamida kiritaladi. Turli xil CD-ROM kompakt disklardagi ClipArt tasvirlardan
ham foydalansa bo`ladi. tizimi Read Only Memory-doimiy xotira qurilmasi.CD-
ROM esa matnli hujjatlarni, ovozlar, rasmlar, filmlarni saqlaydi.[78,32]
Alta Vista qidiruv sistemasi axborot qidiruv sistemalari ichida eng ko`p
qo`llaniladiganidir. Bu sistemada axborotlar kalit so`zlar bo`yicha saqlanadi va
turkumlanadi. Axborotlarni kalit so`zlar yordamida qidirish o`quv mavzusidagi
asosiy g`oyalar va tushunchalarni ajratib olishga, faktlarni turkumlashga, voqea va
hodisalarni ma`lum bir jihatlari bo`yicha ajratishga, tarixiy shaxsni davr bilan
taqqoslashga, xronologik davrlarning ketma-ketligi va davomiuligini
aniqlashga,tarixiy manbalarni taqqoslashga, o`xshashlik va farqlarni
topishga,muhim tarixiy voqealar va tarixiy shaxalarga o`z munosabatingni
bildirishga imkon beradi.
Bunda tarixni o`rganish davrlari bo`yicha giperssilka shaklidagi navigatorlik
tizimini o`quv muassasasi saytida yaratish juda muhim hisoblanadi.
O`quvchilar qidiruvni ensiklopedik saytlardan boshlab asta-sekin o`zida turli
manbalarni saqlovchi lokal xarakterdagi saytlarga o`ta boshlaydilar.Topilgan
saytni o`quvchi navigatorda tekshirib, keyin unga qisqacha annotatsiya tuzadi va
navigatorning umumiy ro`yxatiga qo`shib boradi[50,3].
72
Tarmoqqa ulangan kompyuter sinflarida o`tiladigan darslar internet
resusrlaridan foydalangan holda testlar o`tkazish, ma’ruzalar tashkil qilish
imkoniyatini beradi. O`quvchilar bilan muzeylar bo`ylab virtual ekskursiyalar
o`tkazish, telekonferensiyalarda qatnashishlari mumkin bo`ladi.
O`qituvchi yangi darsni o`tishdan oldin oquvchilarga uy vazifasi sifatida,
mavzuga oid qisqa xabarlar shaklida yoki filmlardan parchalarni slayd-film
shaklida yartishni topshirishi va buning uchun kerakli internet resurslarini
ko`rsatib berishi mumkin. Doimiy ravishda bunday topshiriqlarni bajarish esa
kelajakda o`quvchilarning o`rganilayotgan mavzu bo`yicha mustaqil taqdimotlarini
yaratish, loyihalar taqdimotini o`tkazish imkoniyatini beradi.
Tarmoqdan olinadigan axborotlar bilan doimiy ishlash o`quvchidan ma’lum
ko`nikmalga ega bo`lishni taqozo etadi. O`quvchi juda katta hajmdagi axborot
ichidan o`z oldiga qo`ygan maqsad uchun kerakligi axborotni ajrata olishi kerak
bo`ladi. Internetda o`quvchi bir qarashda sezilmaydigan ammo juda ta’sirli
axborotlar va turli reklamalar ta’siriga tushib qoladi. Ko`p marta takrorlanuvchi va
ma’lum matn, rang, ovoz, muiqa bilan bezalgan reklamalar yoki videoroliklar
insonning ong ostiga ta’sir qilmasdan qolmaydi. Shuning uchun o`quvchilarga
doimiy ravishda axborotlarning qimmati ularning haqiqiyligi, ishonchliligi,
aniqligi, tushunarliligi, dolzarbligi va kerakliligi bilan belgilanishini uqtirib borish
zarur.
Bu bosqichda o`qituvchining asosiy vazifasi, o`quvchini qidiruv tizimlari va
kataloglar bilan ishlashga o`rgatishdir. Amaliy faoliyat va mutaxasis yordamida
oquvchilarda quyidagi ko`nikmalar shakllanadi: turli xil manbalardan
o`rganilayotgan muammoga oid axborotni yig`a olish, berilgan parametrlar
bo`yicha tizimlash, axborotni butunligicha ko`ra olish, ikkinchi darajali
ma’lumotlarni istisno qilib asosiy axborotni topish, olingan axborotga tanqidiy
yondosha bilish, o`z nuqtai-nazarini shakllantirish va boshqalar.
Tarix o`qituvchisi internetning ta’limiy resurslaridan tarixiy manbalarni
topish, ma`ruzalar, monografiyalar matnlari, turli xil uslubiy materiallar, gazeta va
73
jurnal maqolalari, referatlar va boshqa manbalarni topishda foydalanishi mumkin.
Bunda bugungi kunda davlatimizda faoliyat olib borayorgan Ziyo Net
tarmog`ining o`rni beqiyosdir. ZIYONET jamoat axborot ta`lim tarmog`I 2005 yil
28 sentabrda O`zbekiston Respublikasi Prazidenti I.A.Karimovning “O`zbekiston
Respublikasining jamoat ta’lim axborot tarmog`ini tashkil etish to`g`risida”gi 2005
yil 28 sentabrdagi 191-sonli qaroriga muvofiq tashkil topgan[4]. Ziyonet axborot
tarmog`i yoshlarni, murabbiylarni, shuningdek aholining turli qatlamlarini kerakli
axborot bilan ta’minlash, axborot texnologiyalari sohasida kerakli ma’lumotlarni
berish, muloqot qilish va tajriba almashish uchun zarur imkoniyatlarni yaratib
beradi.
Elektron kutubxonalar bu murakkab axborotlar tizimidir. Bunday kutubxonlr
saytlarida ko`pincha skaner qilingan kitoblar matnlari joylashtiriladi.
Xulosa sifatida shuni aytish mumkinki Internet tarmog`i bugungi kun ta’lim
tizimining ajralmas qissmi hisoblanib u o`qituvchi va o`quvchiga cheksiz
imkoniyatlar eshigini ochadi. Ammo, asosiy masala ushbu resursdan o`quvchini
to`g`ri va samarali foydalanishga o`rgatishdir. Internet resurslaridan tarix
darslarida foydalanish, o`quvchilarda darsga bo`lgan qiziqishni va dars
samaradorligini oshiradi. Tadqiqotlar texnologiyasida loyihalarni bajarishning
barcha bosqichlarida va loyihani taqdim etishda ham internet asosiy o`rinda turadi.
III bob bo`yicha xulosalar:
- Axborot texnologiyalari bugungi kun ta’lim tizimining ajralmas qismidir.
- Axborot
texnologiyalaridan foydalanish barcha fanlarda dars
samaradorligini oshirishning muhim mezoni hisoblanadi.
- Tadqiqotlar texnologiyasi bo`yicha loyihalarni amalga oshirishda axborot
texnologiyalarning ahamiyati kattadir.
- Tarix o`qituvchilari tomonidan Microsoft Word, Mikrosoft Exsel, Mikrosoft
PowerPoint, Mikrosoft FrontPage, Microsoft Publisher, Adobe Photoshop va
boshqa kompyuter dasturlari darslarda, tadqiqotlar texnologoyasi asosida
turli loyihalarni bajarishda muvaffaqiyat bilan qo`llanishi mumkin.
74
- Elektron darsliklardan foydalanish o`quvchilarning mavzu bo`yicha oladigan
bilim va ko`nikmalarining sifatini oshirishga yordam beradi.
- Internet tarmog`i va uning imkoniyatlari o`qituvchiga darsga tayorlanish,
ma’lumot yig`ish jarayonida katta yordam beradi.
- O`quvchilar loyihalarni bajarish davomida axborotlarni izlash va to`plashda
bevosita internetdan foydalanishlari mumkin.
- Internetdan to`g`ri va muntazam foydalanish o`quvchilarning bilimi va
dunyoqarashini va axborotlar bilan ishlash ko`nikmasini mustahkamlaydi.
- Internet global tarmog`i nafaqat yurtimizda, balki butun dunyoda ta’lim
tizimida qo`lga kiritilayotgan yutuqlardan foydalanish umkoniyatini beradi.
- Oquvchilar internetdan maqsadli foydalanish va globallashuv jarayonida
ommaviy madaniyat unsurlaridan himoyalanishga o`rganib boradilar..
75
XULOSA
Mustaqillikka erishganimizdan keyin o`tgan yillar hayotimizning hamma
jabhalarida: davlat boshqaruvidan tortib fuqarolrning fikrlashi va hayot tarzigacha
tub o`zgarishlarga olib keldi.Ta’lim tizimi ham bundan chetda qolgani yo`q. Bugun
biz yashayotgan zamon shiddat bilan rivojlanayotgan, axborot olish va axborotlar
kurashi ketayotgan zamondir. Bu o`zgarishlarga tezlik bilan moslashish, zamon
shiddatidan orqada qolmaslik uchun bizga bugun mustaqil fikrlaydigan, tez va
to`g`ri qaror qabul qila oladigan, o`z oldiga maqsad qo`yib, unga erishish
yo`llarini ishlab chiqa oladigan, yo`lda uchragan muammolarni hal qila oladigan,
chuqur nazariy va amaliy bilimga ega bo’lgan, zamonaviy axborot-
kommunikatsiya vositalarini to`liq o`zlashtirgan avlod zarur. Faqat shunday
ko`nikmalarga ega bo`lgan avlodgina davlatimizni dunyodagi rivojlangan davlatlar
qatoriga olib chiqa oladi.
Bugungi kun ta`lim tizimida olib borilayotgan islohotlar ham aynan ana shu
maqsadlarni ro`yobga chiqarishga qaratilgandir. Bugungi kun pedagoglari oldida
turgan eng dolzarb vazifalardan biri ta’limda nazariy bilim berish bilan cheklanib
qolmasdan, olingan bilimlarni hayotda amalda qo`llash ko`nikmasini
shakllantirishdir. O`quvchi maktabdami, o`rta maxsus ta’lim tizimidami yoki oily
ta`limdami olayotgan bilimlari hayotiy ekanligini va ularni amalda qo`llash hayotiy
vaziyatlarda, muammolar yechimida qo`l kelishiga, o`rganilayotgan fanlar faqat
nazariy bilim emas, balki, hayotning, kasbiy faoliyatning ajralmas qismi ekanligini
his qilishi zarur. Ta`limning ana shunday tashkil etilishi zamon talablariga javob
bera oladigan, har tomonlama komil avlodni tarbiyalash imkoniyatini beradi.
Ushbu talablarni amalga oshirishda esa ta’lim tizimida tadqiqotlar
texnoloigiyasidan foydalanish qo`l keladi
Tadqiqot ishini bajarish davomida Akademik litsey va kasb hunar kollejlarida
tarix fani uslubiyoti tahlil qilindi va quyidagi xulosaga kelindi:
- O`quv rejalari bo`yicha hozirgi davrda tarix fani uchun akademik litseylar
76
va kasb-hunar kollejlari uchun 160 soat ajratilgan.O`zbekiston tarixi 80
soat va jahon tarixi -80 soat fanlari alohida o`qitiladi.
- Akademik litseylarda tarix fani chuqurlashtirib o`rganiladigan guruhlarda
o`quv rejalari bo’yicha hozirgi davrda “O’zbekiston tarixi” fani uchun 428
soat ajratilgan.
- O’quv rejalari bo’yicha hozirgi davrda “Jahon tarixi” faniga akademik
litseylarda tarix fani chuqurlashtirilib o’tiladigan barcha bosqichdagi
guruhlar uchun 452 soat ajratilgan
.
- Bugungi kunda tarix fanini o`qitishda akademik litsey va kasb-hunar
kolejlarida yangi pedagogik
texnologiyalar va metodlardan
foydalanilmoqda.
- Bugungi kunda o`qituvchilar tomonidan qo`llanilayotgan yangi pedagogik
texnologiyalar o`quvchini tayyor axborot yoki darslik matni bilan mustaqil
ishlashiga qaratilgan.
- Ayniqsa akademik litseylarda o`quvchiga faqatgina oliy o`quv yurtiga test
topshirishi uchun kerakli o`quv ma’lumotlariga e’tibor qaratilib, o`quvchi
uchun yagona manba bu darslik bo`lib qolmoqda.
- O`quvchi darsda va darsdan tashqari hollarda ijodiy izlanishi, axborotlar,
manbalar bilan turli qiziqarli mavzular ustida ijodiy ish olib borishiga
e’tibor berilmayapdi.
- Tarix darslarida ko`rgazmali qurollarning ko`pchiligi o`qituvchi tomonidan
qo`lbola yasalgan chizma, jadval, plakatlardan iborat bo`lib qolmoqda.
- O`qituvchilarning darslarda axborot texnologiyalaridan foydalanishi talab
dajarasida emas.
- Darslarda deyarli videolavhalar, filmlardan parchalar ishlatilmaydi.
- Tarix darslarida Internet global tarmog`idan foydalanish ham qoniqarli
emas.
Tarix darslarida tadqiqotlar texnologiyasidan foydalanish esa yuqoridagi
kamchiliklarni bartaraf etishga yordam beradi. Tadqiqotlar texnologiyasi bo`yicha
77
o`quvchi va o`qituvchi turli loyihalar ustida ishlar ekan, ular o`z –o`zidan maqsadli
harakat rejasini ishlab chiqib, turli manbalar bilan ishlashga, axborot
texnologiyalaridan foydalanishga va bilimni harakat, izlanish orqali o`zlashtirishga
majbur bo`ladilar. Tadqiqotlar yoki tadqiqotlar texnologiyasidan foydalanish
o`qituvchi va o`quvchi uchun ulkan imkoniyatlarni beradi. Bu texnologiyadan
foydalanish jarayoni o`z ichiga boshqa ko`plab innovatsion pedagogik
texnologiylardan foydalanishni ham qamrab oladi. Ushbu metodni o`rganish va ini
qo`llash jarayonida quyidagi xulosalarga keldik:
- Tadqiqotlar texnologiyasi bu o`quv jarayonini hayot bilan, amaliyot bilan
bog`lashda juda qulay metoddir
- Ushbu texnologiya o`quvchilarda mustaqil ishlash, izlanuvchanlik, o`z
oldiga maqsad qo`yish va maqsadli harakat qilish, muammolarni yechish ,
hamkorlikda faoliyat olib borish va boshqa foydali ko`nikmalarni
shakllantiradi
- Tadqiqotlar texnologiyasi o`z ichiga o`qitishning barcha interaktiv
metodlarini jamlagan holda mashg`ulotni tashkil qilish imkoniyatini beradi
- Tarix darslarida bu texnologiyadan darsda va darsdan tashqari mustaqil
ishlarni bajarishda foydalanish yuqori samara beradi
- O`quvchilarda turli axborot manbalari bilan ishlash, ularni tahlil qilish,
ularga tanqidiy yondashish ko`nikmalarini shakllantiradi
- O`quvchilarda ijodkorlik, yaratuvchanlikni tarbiyalaydi
- Ushbu texnologiya o`quvchilarning kelajakdagi tadqiqotchilik ishlariga
zamin yaratadi
- Loyihalarning turi va bajarilish muddatiga ko`ra har –xilligi ularni doimiy
qo`llash va tarixning har bir bo`limini o`quvchilar tomonidan mustaqil
o`zlashtirilishini ta’minlaydi
- Tadqiqotlar texnologiyasidan foydalanish o`quvchilarda zamonaviy axborot
texnologiyalar bilan ishlash ko`nikmalarini mustahkamlaydi.
- Axborot texnologiyalaridan foydalanish barcha fanlarda dars
78
samaradorligini oshirishning muhim mezoni hihisoblanadi.
- Tadqiqotlar texnologiyasi boyischa loyihalarni amalga oshirishda axborot
texnologiyalarning ahamiyati kattadir.
- Tarix o`qituvchilari tomonidan Microsoft Word, Mikrosoft Exsel, Mikrosoft
PowerPoint, Mikrosoft FrontPage, Microsoft Publisher, Adobe Photoshop va
boshqa kompyuter dasturlari darslarda, tadqiqotlar yoki loyihalar
texnologoyasi asosida turli loyihalarni bajarishda muvaffaqiyat bilan
qo`llanishi mumkin.
- Elektron darsliklar foydalanish o`quvchilarning mavzu bo`yicha oladigan
bilim va ko`nikmalarining sifatini oshirishga yordam beradi.
- Internet tarmog`i va uning imkoniyatlari o`qituvchiga darsga tayorlanish,
ma’lumot yig`ish jarayonida katta yordam beradi.
- O`quvchilar loyihalarni bajarish davomida axborotlarni izlash va to`plashda
bevosita internetdan foydalanishlari mumkin.
- Internetdan to`g`ri va muntazam foydalanish o`quvchilarning bilmi va
dunyoqarashini hamda axborotlar bilan ishlash ko`nikmasini
mustahkamlaydi.
- Internet global tarmog`i nafaqat yurtimizda, balki butun dunyoda
ta’limtizimida qo`lga kiritilayotgan yutuqlardan foydalanish umkoniyatini
beradi.
- Oquvchilar internetdan maqsadli foydalanish va globallashuv jarayonida
ommaviy madaniyat unsurlaridan himoyalanishga o`rganib boradilar..
Umuman olganda bu texnologiya shiddat bilan rivojlanayotgan zamonda
yashovchi va zamon shiddati bilan teng harakat qiluvchi faol, har tomonlama
komil avlodni tarbiyalashda juda qo`l keladi.
79
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI
I. O`zbekiston Respublikasi qonunlari.
1. O`zbekiston Respublikasi “Kadrlar tayorlash Milliy dasturi”. // Barkamol avlod-
O`zbekiston taraqqiyotining poydevori.-Toshkent: Sharq,1997.
2. O`zbekiston Respublikasi “Ta`lim to`g`risida”gi Qonuni. // Barkamol avlod-
O`zbekiston taraqqiyotining poydevori.-Toshkent: Sharq,1997.
II. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari va qarorlari,Vazirlar
mahkamasining qarorlari.
3. Vazirlar Mahkamasining “Ozbekiston Respublikasida o’rta maxsus, kasb-hunar
ta’limini tashkil etish chora tadbirlari to’g’risida”gi qarori.1998-yil 13-mayda
qabul qilgan.
4.
O`zbekiston Respublikasi Prazidenti I.A.Karimovning “O`zbekiston
Respublikasining jamoat ta’lim axborot tarmog`ini tashkil etish to`g`risida”gi 2005
yil 28 sentabrdagi 191-sonli qarori.
III. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov asarlari.
5.
Karimоv I.A. Tariхiy хоtirasiz kеlajak yo’q. – T.: O’zbеkistоn, 1998. – 31 .
6.
Karimоv I.A. O’zbеkistоn XXI asrga intilmоqda.–T.: O’zbеkistоn, 2000.–351 b.
7.
Karimоv I.A. Yuksak ma’naviyat – yеngilmas kuch. –T.:Ma’naviyat,2008. –
174 b.
8. Karimоv I.A. Mustaqillikka erishish оstоnasida. T.: O’zbеkistоn, 2011. – 440 b.
IV. Asosiy adabiyotlar.
9. Tarix (320 soat) Akademik litsey va kasb hunar kollejlari uchun Namunaviy
O’quv dasturi . Toshkent. 2011.
10. G`afforova T. Boshlang`ich ta’limda zamonaviy pedagogik texnologiyalar.-
80
Toshkent., 2011.
11. Azizxo`jayeva N. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat. T. 2001
12. Abdullayev T.P. O`zbekiston tarixi (1917-1991 yillar) Akademik litsey va
kasb-hunar kollejlari Tarix fani o’qituvchilari uchun uslubiy qo’llanma- Urganch,
2013.
13. Saidmuhammedov N. Yangi pedagogik texnologiyalar. Toshkent: Moliya,
2003.
14. Omonov H.T.va boshqalar Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat.-
T.:”Iqtisod-moliya”. 2009.
15.
Поулсен С. Введение в срвременную методику преподование.-Бишкек:
Кесип, 2007
16.
Ishmuhamedov
J.G`.
Innovatsion texnologiyalar y`rdamida ta’lim
samaradorligini oshirish yo`llari. T. 2007
17. Xo`jayev N.X. Xodiyev B. Yu. Baubekova G.D. Tilabova N.T. Yangi
pedagogik texnologiyalar. O`quv qo`llanma.-Toshkent: Fan,2002
Do'stlaringiz bilan baham: |