Urganch davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti tuproqshunoslik kafedrasi

KIRISH 

Mavzuning  dolzarbligi.  O‘zbekiston  Prezidenti  SHavkat  Mirziyaev  ishlab 

chiqaruvchilar  oldiga  2020-yilda  meva-sabzavot,  uzum  va  poliz  mahsulotlari 

yetishtirishni 2014 yilga nisbatan kamida 2,3 marta ko‘paytirish vazifasini qo‘ydi. 

Bu vazifani bajarish uchun qishloq xo‘jaligini yanada isloh etish va modernizatsiya 

qilish,  yerning  meliorativ  holatini  va  irrigatsiya  tizimini  yaxshilash,  tuproq 

unumdorligi  va  hosildorligini oshirishga qaratilgan  keng ko‘lamli  ishlarni davom 

ettirish  va  chuqurlashtirish,  ekinlarni  takroriy  ekishni  to‘g‘ri  tashkil  etish,  yangi 

ekin  turlaridan  yoki  kam  e‘tibordagi  ekinlardan  foydalanish  zarur.  Bu  borada 

xorijiy  investitsiyalarni  jalb  qilish,  mamlakatimizda  ishlab  chiqarilayotgan 

mahsulotlarni  sotish  uchun  yangi  bozorlar  topish,  ularni  saqlash,  logistika  va 

iste‘molchilarga yetkazib berishning zamonaviy tizimini shakllantirish ham muhim 

masalalar sirasiga kiradi.  

Kuzgi  bug‘doydan  bo‘shagan  maydonlardan  unumli  foydalanishda  qisqa 

muddatda yuqori hosil beradigan ekin turlarini ekish yoki o‘simlikni 30-40 kunli 

ko‘chatlarini ekish takroriy ekinlarni hosildorligini ortishini ta‘minlaydi.  

Respublika  Vazirlar  Mahkamasining  2015  yil  22  dekabrdagi  06-03-13-1-

sonli  yig‘ilish  bayoni  qarorida  fermer  xo‘jaliklari  bilan  don  mahsulotlari 

korxonalari  har  1  tonna  topshiriladigan  don  hisobiga  50  kilogrammdan  oshqovoq 

sotish  bo‘yicha  kontraktatsiya  shartnomalari  tuzishlari  belgilab  qo‘yildi.  Fermer 

xo‘jaliklari  oldilariga  qo‘yilgan  ushbu  vazifa  ham  ularni  yerlardan  samarali 

foydalanishga chorlaydi.  

Oshqovoq  o‘simligini  boshqa  poliz  ekinlariga  nisbatan  yetishtirish 

sharoitlari  birmuncha  oson  bo‘lib,  undan  yuqori  hosil  olish  imkoniyati  mavjud. 

SHu  bilan  birga  oshqovoq  etining  qattiqligi  uni  transportbopligi  va  uzoq  muddat 

saqlanuvchanligini  ta‘minlaydi. Shu  sababli  bu  ekin  mevalarini  eksport  salohiyati 

juda yuqori. 

Yuqorida  qayd  etilgan  vazifalardan  kelib  chiqib,  biz  ushbu  ishimizda 

yurtimizda yetishtirilayotgan poliz mahsulotlari, xususan, oshqovoqni takroriy ekin 

---

 

 

4 

 

sifatida yetishtirish va mevalarini saqlash jarayonlarini o‘rganishni maqsad qildik. 

O‘zbekiston  asrlar  davomida  polizchilik  keng  rivojlangan  mintaqa  

hisoblanib,  so‘nggi  yillarda  bu  sohaga  yangi  texnologiyalar  joriy    qilish  ustida 

ilmiy  izlanishlar  olib  borilmoqda.  Bundan  maqsad,  mavjud  bo‘lgan  ekin 

maydonlarini kengaytirmasdan, yangi texnologiya va mexanizatsiyalarni joriy etib, 

yuqori va sifatli mahsulot yetishtirishdir.