Urganch davlat universiteti kimyoviy texnologiyalar fakulteti otabaev azamat azimboevich

Texnologik sxema tanlash, asoslash va uning tavsifi

Eritilgan pishloqlar qayta ishlangan pishloqlar guruhiga kiradi, shuning uchun ularni ishlab chiqarishda qattiq, yumshoq, tuzli eritmada saqlab etiltirilgan pishloqlar asosiy xom ashyo bo‘lib xizmat qiladi.

Eritilgan pishloqlar fizik jihatdan shikastlangan yoki standart bo‘lmagan yuqori sifatli tayyor pishloqlardan va boshqa sut mahsulotlaridan tayyorlanadi. Bunday pishloqlarning assortimenti xilma-xil bo‘lib, ularni shartli 6 guruhga bo‘ladilar:

• 
  to‘ldirgichsiz - Shveysar, golland, sovet va boshqalar
  
• 
  to‘ldirgichli va dorivorli
  
• 
  pastasimon
  
• 
  shirin plastik
  
• 
  konservalangan, pasterlangan, sterillangan
  
• 
  turli ovqatlar uchun
  

Eritilgan pishloqlar ishlab chiqarishda asosiy xom ashyo bo‘lib quyidagilar kiradi: hamma turdagi pishloqlar, sariyog‘, sof sut, quyultirilgan sut, quritilgan ikkilamchi mahsulotlar (quritilgan va quyultirilgan zardob) va boshqalar.

Eritilgan pishloqlar ishlab chiqarishda sariyog‘ning shirin va nordon tuzsiz sariyog‘ turlari ishlatiladi. Ishlab chiqarishda sariyog‘ni -5 -8 ⁰S haroratda 10 kungacha saqlash mumkin. Ishlatishdan oldin sariyog‘ 6-8 ⁰S haroratda 2-3 kun davomida defrostatsiyalanadi.

Bunday pishloqlar ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan qaymoq yangi, yog‘liligi 35-55 %, pasterlangan va 10 ⁰S haroratgacha sovutilgan bo‘lishi kerak.

Eritilgan pishloqlarning alohida turlarini ishlab chiqarishda kungaboqar va makkajo‘xori yogi ishlatiladi. Bunday yog‘lar hidsiz, rangsiz tiniq bo‘ladi. Ular ishlab chiqarishda qorong‘i joylarda 20 ⁰S haroratda 6 oygacha saqlanadi.

To‘ldirgichlar sifatida: shakar, tuz, dudlangan kolbasa, vetchina, meva sharbatlari, essensiya, mayiz, yong‘oq qo‘shiladi.

Eritilgan pishloqlar ishlab chiqarish bir qator texnologik jarayonlarni o‘z ichiga oladi: xom ashyoni tanlash, unga ishlov berish, pishloq aralashmasini tayyorlash, eritish, qadoqlash, sovutish, joylash va saqlash.

Eritilgan pishloqlar ishlab chiqarish texnologik sxemasi.

Yetilmagan yoki yetilib o‘tgan pishloqlar yomon eriydi, shuning uchun ular aralash (yetilgan, yetilmagan va etilib o‘tgan pishloqlar) holda eritiladi. Pishloq donasi yoki bo‘lagi bug‘ yoki qaynoq suv oqimida parafindan tozalanadi, so‘ngra kesishdan oldin ular issiq suvda saqlab po‘stlog‘i yumshatiladi. Tozalangan pishloq kesish jihozida kesiladi, volchokda maydalanadi. So‘ngra bir jinsli bo‘lguncha maxsus jihozda eritiladi. Aralashma tayyorlashda kimyoviy tarkibi jihatidan standart bo‘lgan tayyor mahsulot hosil qilish uchun qo‘shiladigan komponentlar tarkibidagi yog‘, namlik va tuz miqdori hisobga olinadi. Pishloq 45-50°S haroratda eriydi. Bundan yuqori haroratda ular kuyadi. SHuning uchun pishloqni eritishda erituvchi - tuz tanlab olinadi va solinadi. Erituvchi-tuz bilan birga pishloq 80-85°S haroratda eritiladi. Pishloq 15-20 minut ba’zan 20-25 minutda eriydi. Ta’m beruvchi to‘ldirgichlar eritish jarayonining oxirida qo‘shiladi. Eritilgan pishloqlar issiq holda qadoqlanib shakl beriladi, sovutiladi va tamg‘alanadi. Eritilgan pishloqlar 8-10 ⁰S haroratda 2 kungacha saqlanadi. SHundan so‘ng sotuvga chiqariladi.