Uo‘K: 62(075) kbk

2.1.12-rasm. To‘g‘ri va teskari qutblilikda payvandlashda nominal yoy kuchlanishiga nisbatan erish koeffitsienti.

2. 
   Sarf bo‘lish koeffitsienti. Bu koeffitsient elektrod metali- ning sachrashiga, bug‘lanishiga va oksidlanishiga sarf bo‘lishini bildiradi.
   

  ^{Gs  GE} 100%
G_s
bu yerda: Ψ – sarf bo‘lish koeffitsienti;
G_E – eritib yopishtirilgan metalning og‘irligi, g; G_s – suyuqlangan metalning og‘irligi, g.
Sarf bo‘lish koeffitsienti faqat elektrod simining va uning qoplama­ si tarkibiga emas, shuningdek, payvandlash rejimiga hamda payvand birikmalarining turiga ham bog‘liq. Tok zichligi va yoy uzunligi ort­ ganida sarf bo‘lish koeffitsienti kattalashadi. Bu koeffitsient tavr qilib payvandlash, chekkalarini bo‘lib payvandlaganda eritib yopishtirgan- dagidan kichik bo‘ladi. Elektrod materialini sarf bo‘lish koeffitsienti 3–20% tashkil qiladi. Elektrod materialini atrofga sachrashi 3% dan kam bo‘lmasligi kerak. Elektrod materialining atrofga sachrashi 20% dan oshganda payvandlash usuli noratsional hisoblanadi.

3. 
   Eritib qoplash koeffitsienti. Eritib qoplash jarayonini baho- lash uchun eritib qoplash koeffitsienti tushunchasi kiritiladi:
   

_e 
G_{e ,}
I _yoy  t
g / ( A  soat)

bu yerda: α_e – eritib qoplash koeffitsienti;
^Ge ^{– t vaqt ichida eritib qoplangan metall miqdori, g (isroflar} hisobga olingan).
Eritib qoplash koeffitsienti tokning turi va qutbliligiga, elek­ trod simining turiga va qoplamasiga, shuningdek, payvandlash fazoning qaysi vaziyatida bajarilayotganiga ham bog‘liq. Odatda
α_e < α_s; 1...3 g/(A•soat) ga.

4.