Uo‘K: 53(072) kbk

5.122. Vudbridj sxemasi – Схема Вудбриджа
– 
The Scheme Of The 
Woodbridge
- transformatorlar izolyasiyasini soddalashtirish maqsadida 
ishlab chiqilgan va Skott sxemasining takomillashtirilgan varianti bo‘lib, 
unda uchta bir fazali transformatorlar birlamchi chulg‘amlari o‘zaro yulduz 
ulangan va yerlangan,ularning ikkilamchi chulg‘amlari esa o‘zaro 
uchburchak ulangan va ular ikkita ta’minlash zanjirini hosil qiladi (5.42-
rasm). 
Transformatorlar ikkilamchi chulg‘amlarining o‘ramlar soni teng 
bo‘lganda 
chiqish zanjiridagi kuchlanish 
chiqish zanjiridagi 
kuchlanishning 
qismiga teng bo‘ladi. 
AT1
avtotransformator 
В
В

А
А

3
1

---

229
5.42-rasm. Yaponiya yuqori tezlikli temir yo‘l magistrali elektr ta’minoti 
tizimida qo‘llaniladigan Vudbridj sxemasi:
EUL – elektr uzatish liniyasi; AT1 va 
AT2 – avtotransformatorlar; SP – seksiyalash posti; TR – ushlab turuvcghi tros; KS – 
kontakt simi; R - relslar. 
yordamida 
chiqish zanjiridagi kuchlanish 
chiqish zanjiridagi 
kuchlanish miqdoriga tenglashguncha oshiriladi. Ikkala chiqish zanjiri faza 
jihatdan o‘zaro 90° ga siljigan. Shuning uchun ham kontakt tarmog‘i 
seksiyalari o‘zaro ulanadigan joyda neytral qo‘yilma ko‘zda tutilgan. Odatda, 
poyezdlar neytral qo‘yilmadan tortuvchi motorlari manbadan ajratilgan 
holda o‘tadi. 
5.123. Yashin qaytargich 
(Ya.q.)
– Молниеотвод, громоотвод –
Lightning rod, lightning rod - 
tortuvchi nimstansiyalar, kontakt tarmog‘i, 
transport va boshqa inshoatlarini yashin zarbasidan bevosita himoyalovchi 
qurilma bo‘lib, u yashin qabul qilgich, yerlatgich va yashin qabul qilgichni 
yer bilan ulovchi tok uzatuvchi armaturadan tashkil topgan bo‘ladi. Ya.q. 
o‘zining himoya zonasi doirasida ob’ektlarni yetarlicha yuqoro ehtimollik 
bilan yashindan shikastlanishdan saqlay oladi. Himoya zonasining o‘lchami 
Ya.q.larning o‘rnatilish balandligiga, o‘zaro joylashishiga, soniga va b. 
omillarda bog‘liq bo‘ladi. yashin qabul qilgich turiga qarab Ya.q. sterjenli va 
trosli Ya.q.larga bo‘linadi. Elektr tortish qurilmalarida asosan sterjenli 
В
В

А
А


---

230
Ya.q.lardan foydalaniladi. Trosli Ya.q.lar odatda yuqori kuchlanishli elektr 
uzatish liniyalarida qo‘llaniladi.