Universitetining pedagogika instituti maktabgacha

“PIKTOGRAMMA” 
(ramziy belgilar) 
O‘yinning maqsadi: turli kasblar vakillarining mehnat sharoitlari va mazmuni haqidagi 
tasavvurlarni shakllantirish. 

---

434 
O‘yining borishi: Boshlovchi ishtirokchilarni uchtadan guruhlarga bo‘ladi. Har bir guruh biror 
bir kasbning nomini o‘ylaydi va uni piktogramma yordamida qog‘ozda aks ettiradi. Tanlangan kasbni 
tasniflashda faqat rasmlardan foydalanish mumkin, raqamlar va harflardan foydalanish taqiqlanadi. 
Kasbning piktografik rasmi tayyor bo‘lganda, keyingi guruhga beriladi va ular aks ettirilgan 
tasvirni tahlili qiladilar va kasb nomini aytadilar. Kasb nomini topishda uchta urinish ruxsat beriladi. 

---

435 
Boshlovchi kasbni tasvirlashga va topishga vaqt chegaralanganini aytib o‘tadi. Guruhlarning bir 
qismi tasvirlangan kasbni topgandan keyin o‘yin boshidan boshlanadi, lekin bu safar piktografik tasvir 
uchinchi guruhga beriladi. Shu tariqa, o‘yin bir necha marta takrorlanadi. O‘yinni muhokama qilishda 
ishtirokchilar tasvirlash jarayonida va kasb nomini topishda qanday qiyinchiliklar bo‘lganini, qanday 
kasblarni topish qiyin bo‘lganini, shuningdek vazifani bajarishga nima yordam berganini aniqlaydilar. 
O‘yinning davomiyligi: 30-45 minut 
“Kasblar alifbosi” Sinf uchta guruhga bo‘linib, alfavit harflarini ham uchtaga bo‘lib oladilar: 
Guruhlar besh daqiqada daftarlariga o‘zlariga tushgan alfavit harflariga kasb nomlarini topib yozishlari 
kerak. 
So‘ngra boshlovchi biror bir harfni ayttadiva shu harf tushgan guruh kasb nomini aytadi. Agar 
guruh ushbu harfga kasb nomini bilmasa, u holda boshqa guruhlar o‘z variantlarini aytishlari mumkin. 
Har bir kasb nomi uchun ochko beriladi. O‘yin yakunida ochkolar hisoblanadi va g‘olib e’lon qilinadi. 
Boshlovchi ham o‘zi taklif etgan alfavit harflariga qo‘shimcha qilgan kasblar nomlari uchun ochko 
olishlari mumkin. 
Boshlovchi: “Kelajakda Kim bo‘lmoqchiligingiz, bu kasb haqida nima bilishingiz va nima uchun 
bu kasbni egallamoqchiligingiz haqida yozing”. Topshiriq bajarib bo‘linganidan keyin xohlovchilar 
yozganlarini o‘qib berishlari mumkin. 
Savollar: 
Yana kim ushbu kasbni egallamoqchi? 
Bu kasb sizga nima uchun yoqadi? 
Tanlagan kasbingiz sizni o‘ziga nimasi bilan jalb qildi? 
O‘yinning davomiyligi: 20-30 minut. 
“Maktabdagi kasblar” o‘yini 
Sinf uchta guruhga bo‘linadi. Bita guruh maktabga aloqasi bo‘lgan kasbni (o‘qituvchi, psixolog, 
oshpaz, farrosh) aytadi. Keyingi guruh shu kasbga ta’rif beradi va yana bitta kasb nomini uchinchi guruh 
uchun aytadi, o‘yin shu tariqa aylana bo‘yicha davom etadi. Agar guruh vazifani bajara olmasa, boshqa 
guruh a’zolari bu imkoniyatdan foydalanishlari mumkin. Guruhlar har bir topilgan kasb nomi va unga 
berilgan ta’rif uchun ochko to‘playdilar. So‘ngra boshlovchi bolalarning shu maktabda o‘qishlari uchun 
mehnat qilgan kasblar vakillariga (quruvchilar, bo‘yoqchilar, elektriklar va h.k) ta’rif beradi. O‘quvchilar 
bu kasb nomlarini topishlari kerak. Agar guruh berilgan savolga javob bera olmasa, boshqa guruh 
topshiriqni bajarishi va ochko to‘plashi mumkin. 
O‘yinning davomiyligi: 20-30 minut. 
Xulosa qilib aytganda kichik maktab yoshidagi o‘quvchilrga o‘yin texnologiyalaridan hamda 
axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalangan holda kasbga yo‘naltirish jarayoni amalga 
oshirish maqsadga muvofiqdir.