Universiteti tabiiy fanlar kafedrasi

Yong‘in va yong‘in o‘chirgichlari tasniflari
Yong‘inlar moddalarning turlariga ko‘ra tasniflanadi:
• A yong‘inlar sinfi oddiy yonuvchi moddalarni o‘z ichiga oladi. Masalan: qog‘oz, yog‘och, bazi chiqindilar va plastik matyeriallar.
• B yong‘in sinfi yonuvchan yoki tez yonuvchan suyuqliklarni o‘z ichiga oladi.
Masalan: yonuvchan gazlar, surtma va shunga o‘xshash matyeriallar, va ba’zi rezina va plastmassa matyeriallari.
• C yong‘in sinfi elektr enyergiya uskunalari va o‘zgarmas tok bilan ishlovchi uskunalar.
• D yong‘in sinfi magniy, titan, zirkonyum, natriy, litiy va kaliy kabi yonuvchi metallarni o‘z ichiga oladi.
Yong‘in o‘chirish moslamalari agentligi moslamalarni olov turiga qarab tasniflaydi. Ya’ni, A sinfi, B sinfi, C sinfi, yoki D sinfi olov o‘chirgichlari o‘ziga o‘xshash olov turlari uchun qo‘llaniladi. Bazi olov o‘chirgichlar turli xil sinfdagi olovlar uchun foydalaniladi. Shu kabilar A-B sinf va A-B-C sinfi olov o‘chirgichlari. Har biri quyidagicha tanishtirilishi mumkin: A sinfi olov o‘chirgichi 1-A, 2- A, 3-A, 4-A, 6-A, 10-A, 20-A, 30-A 2A sinfi olov o‘chirgichidan 2 barobar samaraliroq deb baholanmoqda. B sinfi olov o‘chirgichlari A sinfiga o‘xshashdir.C sinfi olov o‘chirgichlari faqatgina elektr yordamida olib boriladi. Biroq hech qaysi olov o‘chirgich A va B sinfi olov o‘chirgichlarisiz C darajaga eta olmaydi. D sinfi olov o‘chirgichlari metalllar bilan kechadigan yong‘inlarda qo‘llaniladi. Agentlik bu olov o‘chirgichlarni metallar uchun ishlab chiqqan. Olov o‘chirgichning yuzasi maxsus metallashtirilgan metal qismlardan yasalgan. A sinfi olov o‘chirgichlari 75 metrdan kam bo‘lmagan masofadagi ish joylarida qo‘llaniladi. B va D sinfi olov o‘chirgichlari esa 50 metrdan kam bo‘lmagan masofadagi ish joylarida qo‘llaniladi. C sinfi olov o‘chirgichlari esa A va B sinfi olov o‘chirgichlari andozasida ishlangan. Olov o‘chirgichlar yong‘in sodir bo‘layotgan joyga eng yaqin masofaga o‘rnatiladi.¹⁴


4-MODUL