Universiteti geografiya kafedrasi 5610200-Mexmonxona

Tayanch iboralar va so’zlar: Yaqin Sharq, Afrika regionlari, Yaqin Sharq mintaqasi, Turistik regional, Xalqaro turizm,axoli badligi,Dunyo mintaqalari, turistlarni sug’urtalash, imtiyozlar, qidiru-qutqaruv, xizmatlari, tibbiiy xizmat, turizm soxasidagi suboektlar vazifasi

1. Yaqin Sharq mintaqasi mamlakatlari xalqaro turizm harakatlarining rivojlanish dinamikasi

Yaqin Sharq mintaqasi mamlakatlari asosiy turizm markazlari bo‘lib Misr. Iroq. Iordaniya. Quvayt. Oman. Qatar. Saudiya Arabistoni. Suriya. Birlashgan Arab Amirliklari. Yaman va Isroil mamlakatlari hisoblanadi. Bu mintaqada Livandagi kelishmovChiliklarga qaramasdan 1970 yillardan boshlab sezilarli darajada xalqaro turizm harakatlari rivojlana boshladi. Bu mintaqada 1970 yilda 1.8 mln. xorijiy turistlar tashrifi kuzatilgan bo‘lsa. 1980 yilga kelib ularning soni 6 mln. kishini tashkil qilgan. Xalqaro turizm tushumlari esa 0.4 mlrd. AQSH dollaridan. 3.5 mlrd. AQSH dollariga o‘sganligi kuzatilgan. 1986-87 yillarda xalqaro turizm tashriflari 17.7% ga. xalqaro turizm tushumlari esa 16%ga pasayganligi kuzatilgan. 1980 yilda jahon turizm tashriflarining 2.1%ini tashkil qilgan bo‘lsa. 1987 yilga kelib bu ko‘rsatkich 1.48% ga pasayib ketgan. 1988-99 yillarda xorijiy tashriflar birmuncha o‘sganligi kuzatiladi. ya‘ni 1987 yilda 5.4 mln. xorijiy tashriflar kuzatilgan bo‘lsa. 1990 yilda 7.5 mln. kishiga yetadi. 1991 yilga kelib xorijiy sayyohlar soni yana kamaya boshlaydi. tashriflar 10.3% ga. xalqaro turizm tushumlari 16.5% ga pasayganligi kuzatiladi. 1994 yildan boshlab (2001 yildagi pasayishni hisobga olmaganda) 2002 yillarda bir maromda o‘sish kuzatiladi .
Bu mintaqaga qilingan xorijiy turistik tashriflarning tahlil qilish natijlari ko‘rsatishicha. 1980-96 yillargacha nomuntazam ravishda yildan yilga tebranib turishlar. ya‘ni o‘sish yoki pasayishlar kuzatiladi. 2000 yilda 24 mln. xorijiy turistlar tashrif buyuradi. 2002 yilda bu ko‘rsatkich 27.6 mln. kishiga yetadi. Xalqaro turizm tushumlari bo‘yicha 2000 yilda jahon turizm tushumlarining 2.6%. 2002 yilda 2.7% ni tashkil qiladi. 2000 yildan 2002 yilgacha xalqaro turizm tushumlari 4.9% ga o‘sganligi kuzatiladi. Har bir xorijiy turistik tashrif 2000 yilda 514 AQSH dollarini tashkil qilgan bo‘lsa. 2002 yilda 470 AQSH dollarini tashkil qilgan.
Jahon bo‘yicha bu ko‘rsatkich 43.6% ga past bo‘lgan.