Umurtqalilar zoologiyasi

Qon aylanish sistemasi. 
Yurak ko'krak qafasining oldin- 
gi qismida ventral (qorin) tomonda joylashgan. Kaltakesak- 
ning yuragi uch kamerali. Unda ikkita — 
chap 
va 
o‘ng yurak 
bo‘lmasi
(62-rasm) hamda bitta 
yurak qorinchasi 
bor. Bi- 
roq yuragi qu-yidagilar bilan amfibiyalamikidan farq qiladi: 
yurak qorinchasi chala to'siq bilan ikkiga — 
o‘ng (venoz) 
qorincha
va
chap (arterial) qorinchaga
bo'lingan. 
Arteri- 
al konus
reduksiyalangan,
venoz sinusi 
esa o'ng yurak 
bo'lmasiga qo'shilgan. Yurak bo'lmasining ichki yuzasi to'rlanib 
ketgan muskullar bilan qoplangan va 
atrioventrikulyar teshik 
yurak bo'lmasining to'sig'i bilan ikkiga bo'lingan. Yurak qorin- 
chasining o'ng (venoz) bo'lim idan
o‘pka arteriyasi 
bilan 
chap1aorta yoyi chiqadi, chap (arterial) bo'limidan esa o'ng 
aorta yoyi boshlanadi. Yurak qorinchasi qisqarganda, uning 
pastki devoriga o'rnashgan chala to'siq yurak qorinchasining 
ustki devorigacha tegib, yurak qorinchasi o'ng va chap 
bo'lmalarini bir- biridan batamom ajratib qo'yadi. 
Arterial sistemasi 
baqaning arterial sistemasidan umu- 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
miy arterial oqimining uchta mustaqil tomirga — 
o'pka ar- 
teriyasi
hamda 
chap 
va 
o‘ng aorta yoylariga 
bo'linishi 
bilan farq qiladi. Har qaysi aorta yoyi qizilo'ngach atrofida, 
biri o'ng tomondan, ikkinchisi chap tomondan orqaga qayri- 
ladi. Ular umurtqa pog'onasining ostida bir-biriga qo'shilib 
toq orqa aortasini 
hosil qiladi. O'ng aorta yoyidan chiqqan 
umumiy stvoldan ikkita