Bezash ishlarida foydalaniladigan asbob-uskuna va materiallar. Badiiy bezash ishlarida foydalaniladigan ish kurollari va materiallarning ayrimlari xakida so’z yuritamiz: - kalam (har-xil yumshok va kattik turlari): Kog‘oz (V-yukori sifatli qog’oz, F-tush va guash bilan ishlashga muljallangan qog’oz, A-suv buyoqlar bilan muljallangan qog’oz, O-ommaviy ishlar uchun tayyorlangan qogoz): uchirgan (yumshok va kattik uchirgichlar): pero (plakat perolar, radio pero, har xil kattalikdagi komplektlangan); Buyoqlar (akvarel, guash, moybuyoq, emulsiya buyoq, tempera buyoqlar); Muykalamlar (har xil muyli, dumalok, oval, yapalok shakldagi, har xil kattalikdagi muykalamlar). Boshka materiallar (har xil yelimlar, pichoklar, chizgichlar, penoplast, fanera, yog’och va temir materiallari, har xil idishlar, lak va eritgichlar, shisha va kurilish materiallari).
Har xil e’lon, devoriy gazeta, tezkor plakatlar odatda qog’ozga ishlanadi. Bunday ishlarda vatman qog’ozi (24 format, A2) yoki maxsus papkada (12 format A3) chizma qog’ozlaridan foydalanishi mumkin. Uchirgichning yumshok turi kalamda yozilgan, kattigi tush bilan yozilgan yozuvlarni uchirishda ishlatiladi. Uchirgich yumshok bo’lishi uchun ishlashda, tush, akvarel yoki guashdan, shuningdek flomaster, sangina kabi vositalardan foydalaniladi. Yozuvlar perolar yoki muykalam hamda shisha naylar yordamida bajariladi. Shuningdek aerografik (trafaret yordamida) ishlov berish ham mumkin. Yozisha tushlarning har xil turidan foydalaniladi. Tush bilan ishlaganda kuyilib kolgan bulsa suyiltiriladi. Yozganda suyilib ketsa ozgina shaqar kushiladi. Guash bilan fon berilgan yo’zaga tush bilan yozilsa, kuchib ketadi. Shuning uchun kalam, akvayerl, tush bilan fon berilgan qog’ozga yozish tavsiya qilinadi.
Faner, matolar, yog’och yoki temir yo’zalarga (metall) ishlashda guash, moybuyoq, tempera buyoqlardan, shuningdek akvareldan ham foydalanish mumkin. Lekin bunday yo’zalar ishlov berishdan oldin ishlatiladigan buyoq turiga qarab gruntovka qilinishi lozim. Matoga yozishda emulsion buyoqlardan foydalanish kulay. Bund mato ramkaga tortiladi.
Gruntlangan matoga yozish oson buladi, xatto peroda ham yozish mumkin. Fanera va metal yo’zaga ham shu usulda emulsion buyoqlar bilan mumkin. Moybuyoq bilan yozishda gruntovka ham mos ravishda bajarilgan bo’lishi lozim. Gruntovka emulsiya va PVA yelimi aralashmasi yoki maxsus aralashma bilan qilinadi.
Asbob-uskuna va materiallardan foydalanish usullari, ish kurollaridan samarali foydalanish ulardan tugri foydalanishi bilan boglikdir. Yozuvlarni yozishda perolardan kerakli joylarda foydalanish ish tugagach ularni tozalab kuyishi shart. Kerakli ulchami pero topilmay kolganda peroni kulbola qilib, kattik yog’ochdan yasab olish mumkin. Bunday pero ishlatishdan oldin bir necha dakika tushga solib kuyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |