Umumiy lot p65

Gutta — bosh kelishik birlik sonda.
Guttae — qaratqich kelishik ko‘plik sonda.
Sirtga ishlatiladigan eritmalar ko‘z va quloqqa, burunga tomi- ziladigan tomchilar hamda yuvish uchun, chayish uchun qo‘llaniladi.
Tomchilar ichish va sirtga ishlatish uchun qo‘llaniladigan eritma hamda aralashmalarning bir turi bo‘lib, ularda dori moddalari tomchilab dozalari bo‘ladigan konsentratsiyalarda tavsiya qilinadi. Tomchili holda moddalar eritmasi o‘rtacha 10—15—20 tomchi, 10— 20—30 marta qabulga yozib beriladi. Sirtga ishlatiladigan tomchilar, ko‘z, quloq, burun tomchilariga bo‘linishi mumkin. Ko‘z tomchilari boshqalardan farq qilib, aseptik yo‘l bilan tayyorlanadi. Tomchilarga retsept kengaytirilgan turda yoziladi, bunda dori moddasining qa- ratqich kelishikdagi nomi va uning miqdori, signa belgisi qo‘yiladi.
Eritma retseptining qisqartirilgan turi dori shaklining nomi- dan, ya’ni Solutionis so‘zidan boshlanadi. So‘ngra dori moddasi- ning qaratqich kelishikdagi nomi eritma konsentratsiyasining bel­gisi va uning miqdori ko‘rsatiladi. Qisqartirilgan retseptda eritma konsentratsiyasini uch usulda aniqlash mumkin:

1. 
   Foizlar hisobida.
   
2. 
   Nisbatlar hisobida (masalan, 1:800, 1:10000).
   
3. 
   Massa bilan hajm nisbati ko‘rinishida (masalan, 0,6—200 ml).
   

Rp.: Solutionis Furacilini 0,1—500 ml D.S. Tomoqni chayish uchun.
Rp.: Solutionis Furacilini 1:5000—500 ml D.S. Tomoqni chayish uchun.
Rp.: Solutionis Furacilini 0,02 %—500 ml D.S. Tomoqni chayish uchun.
Spirt yoki moydagi eritma uchun ma’lum bir erituvchi (ma’lum bir konsentratsiyadagi moy yoki spirt) kerak bo‘lsa, u holda erit- maga kengaytirilgan retsept yozib berish mumkin. Kengaytirilgan turdagi retseptda avval eritiladigan modda va so‘ngra erituvchilar ayrim-ayrim miqdorda ko‘rsatilib, ularning miqdori belgilab beri­ladi. Retsept Signa (S.) ko‘rsatmasi bilan yakunlanadi.
Rp.: Mentholi 0,1
Oleii Vaselini ad 10,0
M.D.S. 5 tomchidan burunga tomiziladi.
Ma’lum bir erituvchi (moy yoki spirt) ko‘rsatilmagan bo‘lsa, retsept qisqartirilgan usul bilan yoziladi.
Rp.: Sol. Retinoli acetatis oleosae 6,88 %—10 ml D.S. 5 tomchidan kuniga 3 marta.
Rp.: Sol. Comphorae oleosae 10 %—100 ml D.S. Mushaklarga surtish uchun.
Rp.: Sol. Viridis nitentus spirituosae 1 %—10 ml D.S. Shikastlangan teriga surtish uchun.
Sirtga foydalanish uchun ofitsional eritmalar tibbiyotda keng qo‘llaniladi, ularning tarkibi va tayyorlanishi davlat farmakopeya- sida yozilgan. Bunday eritmalarni yozishda qisqa ofitsional nomi va miqdori ko‘rsatiladi.
Rp.: Sol. Hydrogenii peroxydi dilutae 100 ml
D.S. Og‘iz chayish uchun 1 osh qoshiq eritma 1 stakan suvga solinadi.

4. 
   Damlama va qaynatmalar