Umumiy kimyo O‘rta ta’lim muassasalarining 1-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun darslik 1- nashri O‘zbekiston Respublikasi

Pozitron ajralish jarayoni (protonning neytronga aylanish jarayoni) da atom massa o‘zgarmay yadro zaryadining bir birlikka kamayishi kuzatiladi:

1 0 1

n+ β→ ρ

0 +1 1

4. 
   Elektron ajralish (neytronning protonga aylanishi) jarayonida atom massa o‘zgarmaydi, lekin zaryadi bir birlikka ortadi 1 1 0
   

n+ → p+ β

0 1 −1

Yuqorida keltirilgan mulohazalar kimyoviy elementga yangi ta’rif berishga va davriy qonun ta’rifini aniqlashga imkoniyat yaratadi.

Kimyoviy element – yadro zaryadlari bir xil bo‘lgan atomlar yig‘indisidan iborat.

Elementlarning xossalari, shuningdek, elementlar birikmalarining xossa va shakllari ularning yadro zaryadiga davriy ravishda bog‘liqdir.

Yadro reaksiyalari – bu atom yadrolarining elementar zarrachalar bilan va bir-biri bilan o‘zaro ta’sirlashishi natijasidagi o‘zgarishidir.

Yadro reaksiyalari tabiatda va sun’iy usulda ro‘y bеradi. Tabiiy yadro rеaksiyalari radioaktiv elеmеntlarning parchalanishi tufayli sodir bo‘ladi. Radioaktiv elеmеntlar o‘zidan α-, β-, γ- nurlar chiqarib, boshqa elеmеnt yadrolarini hosil qiladi.

α- nurlanish (α-zarracha) musbat zaryadli zarrachalar bo‘lib, gеliy yadrosiga to‘g‘ri kеladi. Kuchli ionlash xossasiga ega bo‘lib, 0,01 mm dan kam qalinlikdagi metall to‘siqlardan o‘ta oladi.