Umumiy fizika kursidan masalalar to’plami

.
Prujina 
dastlab 
deformatsiyalanmagan.
 
STATIKA 
164.
Massasi 
m=10 kg
fonar kengligi 
l=10 m
boʻlgan koʻchada tortilgan arqonning 
oʻrtasiga osib qoʻyilgan. Arqon uchun ruxsat etilgan taranglik kuchi 
T=500 N
. 
Fonar osiladigan nuqta 
h=5 m
balandlikda turishi uchun arqon uchlarini 
qanday 
H
balandlikka mahkamlash zarur?
 
165.
Gorizontal tekislikda turgan 
m=40 kg
massali qutiga bogʻlangan va gorizont 
bilan 
α=30°
burchak hosil qilgan arqonga qanday 
F
kuch berilsa, u tekis 
harakatlanadi? Quti va tekislik orasidagi ishqalanish koeffitsiyenti 
μ=0,27
.
 
166.
Quti rasmda koʻrsatilgandek kuch ta’sirida gorizontal tekislikda surilyapti. 
Qutining massasi 
m
, ishqalanish koeffitsiyenti 
μ
. 
F 
kuchning qanday 
qiymatida quti tekis harakatlanadi?
 
167.
m
massali yukni gorizontal tekislikda tekis koʻchirish kerak. Buning uchun 
qanday 
F
min
kuchni gorizontga nisbatan qanday α burchak ostida yoʻnaltirish 
kerak? Ishqalanish koeffitsiyenti 
μ
.
 
168.
Yogʻochga qoqilgan pona undan chiqib ketmasligi uchun 
μ
ishqalanish 
koeffitsiyenti qanday boʻlishi kerak? Pona uchining burchagi 
α=30°
.
 
169.
Bir nuqtaga qoʻyilgan modullari 
F
va har yonma-yon ikki kuch orasidagi 
burchak 
2π/n
boʻlgan 
n
ta kuchlarning teng ta’sir etivchisini toping.
 
170.
Vaznsiz AB va BC sterjenlar A, B va C nuqtalarda sharnirli biriktirilgan 
(rasmga qarang). B nuqtaga 
m=3 kg
massali fonar osilgan va 
α=60°
boʻlsa, 
sterjenlarga ta’sir etuvchi kuchlarni toping. 
166-masalaga.
170-masalaga.
171-masalaga.
171.
Agar AB=60 cm, AC=1,2 m, BC=1,6 m boʻlsa, sharnirli biriktirilgan BC va 
AC sterjenlar ta’sir etuvchi kuchlarni aniqlang (rasmga qarang). Yukning 
massasi 
m=50 kg
, sterjenlar massasini hisobga olmang. 
172.
Ikkita koʻchmas bloklar orqali oʻtkazilgan arqon uchlariga bir xil yuklar 
osilgan (rasmga qarang). Arqon oʻrtasiga ham huddi shunday yuk osilgan. 

---

32 
Muvozanat boʻlgan paytda bu yuk qanday 
h
masofaga pasayadi? Blok oʻqlari 
orasidagi masofa 
2l
ga teng. Blokdagi ishqalanishni hisobga olmang. 
173.
Ikkita blok orqali oʻtkazilgan arqon uchlariga massalari 
m
1
va 
m
2
boʻlgan 
yuklar osilgan (rasmga qarang). Muvozanat oʻrnatilgan paytda burchak 
α=120° boʻlishi uchun bloklar orasida arqonga qanday 
m
3
massali yuk osish 
kerak? 
Quyidagi 
hollarni 
koʻring: 
a) 
m
1
=m
2
=4 
kg
;
b) 
m
1
= 3 kg
, 
m
2
=5 kg
. 
174.
Gorizont bilan α burchak tashkil qilgan qiya tekislikda 
m
2
massali yuk 
joylashgan (rasmga qarang). Ishqalanish koeffitsiyenti μ ga teng. Yukka 
bogʻlangan va blok orqali oʻtkazilgan ipga 
m
1
massali yuk osilgan. 
m
1
ning 
qanday qiymatida sistema muvozanatda boʻladi? 
172-masalaga.
173-masalaga.
174-masalaga.
175.
m
massali zanjir shiftga osilgan. α burchakning qanday qiymatida zanjirning 
eng pastgi nuqtasidagi taranglik kuchi uning ogʻirligiga teng boʻladi? Bunda 
zanjirning osilgan nuqtasidagi