Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

oylaysız ba? Mısallar menen túsindirip beriń.
4. Másláhátlerdegi feyiller qaysı meyilde berilgen?
Demek, bizde puldı sarplaw rejesi bolıwı kerek. 
Puldı sarplawdı baslamastan burın onı sarplawdıń rejesin dúzip shıǵıń. Siz 
aldınnan aqshańızdıń nege sarplanıwın bilip otırǵanıńız jaqsı.
1. Puldı sarplawda reje dúziw kerekligin maqullaysız ba? Ne ushın?
2. Siz ata-anańızdıń bergen pulın rejeli isletesiz be? Ne ushın?
3. Bul abzactaǵı «burın» sózi ráwish pe, yamasa tirkewish pe? 

---

95
Tapsırma 2.2. 
Dánekerlik xızmettegi sózlerdiń jay gáplerdi qanday 
mánide baylanıstırıp kelgenligin durıs tabıń.
!
Ximiya neshe túrli boyaw shıǵarsa, sonsha
túrli tufli bar (T. Q.).
Biyádeplik qıldım dep, ózinen ózi qısınıp,
ishi ottay janadı (A. D.).
Hákim qayda jumsasa, ol sonda isleydi 
(B.B.).
Qoylardıń júni taza bolsın dep, kúni-túni 
juwǵızıp atırman (J.A.).
Siz qalay ómir súr deseńiz, solay ómir 
súrgim keledi (T.Q.).
Jiyenbay qır-dógerekti barlastıraman 
degenshe, Toqsanbay zımǵayıp boldı (S. X.).
muǵdarlıq
maqsetlik
salıstırıwshılıq
waqıtlıq
orınlıq
sınlıq
Geypara 
soraw almasıqları
hám 
dep, dese, degenshe
kómekshi 
sózleri dánekerlik xızmette qollanıladı. Olar túpkilikli dánekerler sıyaqlı 
qospa gáp quramındaǵı jay gáplerdi bir-biri menen hár túrli mánilerde 
baylanıstıradı. Dánekerlik xızmettegi sózler mınalar: 
1. Qansha-sonsha, qanday-sonday, qalay-solay, qanshelli-
sonshelli, qanshama-sonshama, qayda-sonda, qaydan-sonnan
hám 
t.b. Bul juplasıp kelgen sózlerdiń birinshi sıńarları dáslepki jay gápte 
qollanıladı da, sońǵı sıńarı ekinshi jay gápte keledi. Mısalı: