«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

Texnogen qáwipsizliktiń tiykarǵı derekleri:

1. 
   Hár qıylı ónimlerdi hám energiyalardı alıw, energetikanı, sanaattı, transporttı hám basqaların rawajlandırıwǵa baǵdarlanǵan adamnıń xojalıq iskerligi;
   
2. 
   İslep shıǵarıwdıń ob́ektiv ósiwiniń quramalılıǵı, yaǵnıy texnologiyalardı ámelge asırıwda, kontsentratsiyalanıwdı talap etiwshi energiyanıń joqarı, adam ómirine qáwipli bolǵan material hám bóleksheler menen belgilenedi, bular sezilerli dárejede qorshaǵan ortalıq komponentlerine tásir kórsetedi;
   
3. 
   İslep shıǵarıw úskenelerin, transport qurallarınıń bekkemliginiń joq bolıwı, texnologiyalardıń jetilistirilmegenligi hám eskirip qalǵanlıǵı, texnologiyalıq hám miynet intizamınıń tómenlegenligi;
   
4. 
   Qáwipli tábiyǵıy processler hám hádiyseler, sanaat hám basqa ob́ektlerde avariya hám apatshılıqlardı keltirip shıǵaradı.
   

Mısalı retinde Rossiya Federatsiyası tiykarında tómendegilerdi kórsetiwge boladı:

1. Bir qatar islep shıǵarıwlardıń toqtawı, xojalıq baylanıslarınıń buzılǵanlıǵı, texnologiyalıq shınjırlardıń úzilgenligi;

2. Tiykarǵı islep shıǵarıw qurallarınıń tozıw dárejesiniń kúsheywi, bir qansha tarmaqlar bayınsha 80 % jetken hám asqan;

3. İslep shıǵarıw shıǵındıların hám energetikanıń toplanıp qalıwı, solardan radioaktiv, bular qorshaǵan ortalıqqa zıyanlı bólekshelerdi tarqatıwshı derek bolıp esaplanadı;

4. Qadaǵalaw organlarınıń hám mámleketlik inpektsiyalardıń ónimdarlıq hám talapshańlıq jumıslarınıń tómenlegenligi;

5. 
   Ayırıqsha jaǵdaylardıń aqıbetlerin, olardıń kelib shıǵıw itmalın kemeytiriw, eсkertiwshi ilájlerdiń tómenligi yamasa ulıwma joqlıǵı.
   

Joqarında kórsetilgen sebepler Rossiyanıń hámme xojalıq islep shıǵarıw tarawlarında texnogen qásiyetke iye bolǵan avariya ha`m apatshılıqlardıń kelip shıǵıw itimalıǵın asıradı.