«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

1 suwret. Lazer nurlarin ólshewshi ásbap
Keyingi jillarda mikroelektronikaniń eń kerekli tarawlarinan biri - fotolitografiyada ápiwayi jaqtíliq derekleri ornina lazerlerden paydalanilmaqta. Bizge belgili , fotolitografiya usilin qollamay túrip, júdá kishi baspa platalar, integral sxemalar hám mikroelektron texnikaniń basqa elementlarin tayarlap bolmaydi. Lazer járdeminde fotolitografiya texnikasinda 0,15-0,2 mkm ge shekem ajratiwǵa erisiw múmkin boladi.

3. 
   Ionlastiruwshi (radioaktiv) nurlaniwlar, olardiń túrleri hám tiykarg’i qásiyetleri
   

Bir qansha ilmiy tekseriw kárxanalarinda hám sana at kárxanalarinda hár qiyli maqsetler ushin radioaktiv zatlardan paydalaniladi.

Máselen, mashinasazliq sanaatinda radioaktiv zatlardan quyma detallardaǵi kemshiliklerdi hám kepserlengen jerlerdiń hám detallardiń sipatin aniqlawda keń qollaniladi.

Kristall siyaqli zatlardiń quramin analiz etip, islep shiqariw processlerin tekseriw hám avtomatlastiriwda da radioaktiv nurlar jaqsi nátiyje beredi.

Ionlasǵan nurlar insan organizmne ziyanli tásir kórsetip, awir keselliklerdiń kelip shiǵiwina sebepshi boliwi múmkin. Oniń tásirinde insan awir kesellik esaplanatuǵin nur, aq qan keselligi hám hár qiyli qáwipli isikler, teri keselliklerine duwshar boliwi múmkin. Sonday-aq ionlasǵan nurlar tásirinda genetik tásirleniw, yaǵniy keyingi áwládlarǵa da tásir kórsetiwshi násillik kesellikler kelip shiǵiwi múmkin.

Radioaktiv nurlardiń eń qáwipli jeri sonday, insan organizmine bul kesellik aniq bilingenshe hech qanday belgige iye bolmaydi. Aniqlanǵannan keyingi awhal bolsa júdá awir boliwi hám kóbinshe ólim menen tawsiliwi múmkin.
Tómendegi kestede nurlaniw túrleri hám olardiń tólqin uzinliqlari keltirilgen.

№