Уход за больными с заболеваниями сердечно – сосудистой системы

Гипертоник кризда биринчи ёрдам

• 1. Беморни тинчлантиринг, унинг учун қулай ҳолат яратинг тоза ҳаво келишини таъминланг.
• 2. Юрак соҳасида оғриқ бўлганда бемор тилининг остига валидол ёки нитроглицерин беринг.
• 3. Энса қисмига хантал, оёқларни иссиқ ванна қилиш яхши самара беради.
• 4. Бемор шифокорнинг кўрсатмаси бўйича дори қабул қилиши керак.
• 5. Артериал босимни доимий равишда назорат қилинг (бемор ушбу муолажани ўзи бажариши мумкин), шифокор маслаҳатини таъминланг.

Артериал босими ошган беморларга ёрдам беришда қуйидагиларни эътиборга олиш зарур:

• 1. Руҳий тинчлик, чуқур ва давомли уйқуни таъминлаш муҳим аҳамиятга эга.
• 2. Беморнинг ратсионида ош тузи чекланади; дудлама, аччиқ таомлар, кучли булёнлар ман қилинади; семириб кетишнинг олдини олиш учун овқатнинг энергетик қийматини камайтириш зарур.
• 3. Асаб тизими ва томир тонуси регулятсиясига салбий таъсир кўрсатиши сабабли спиртли ичимликлар ичиш ва тамаки чекиш қатъиян ман қилинади.
• 4. Даволовчи терапия тайинланганда бемор қабул қилиш қоидалари, организмнинг мумкин бўлган реакциялари (артериал босим нормадан пастга тушиши, сийдик ҳайдовчи дорилар таъсири ва бошқалар) ҳақида тўлиқ маълумотларга эга бўлиш керак.
• 5. Артериал босимнинг ишчи рақамларида беморлар одатдаги ишларини бажаришлари мумкин; бўш вақтнинг бир қисмини тоза ҳавода ўтказишлари зарур; узоқ бўлмаган пиёда сайр қилиш фойдали.

Коллапс

• Артериал босимнинг кескин пасайиши ва периферик қон айланиш бузилиши билан кучли томир етишмовчилиги. Келиб чиқиш сабаблари: кўп миқдорда қон йўқотиш, шикастланиш, миокард инфаркти, захарланиш, ўткир инфекциялар ва юрак ритмининг бузилиши. Коллапс беморнинг ўлимига сабаб бўлиши мумкин.
• Беморнинг ташқи кўриниши: юз бичимлари учли, терининг ранги оч-кулранг, майда тер томчилари, оёқ-қўллар совуқ, кўкимтир рангда. Бемор ланж, суст; нафас олиши тезлашган, юзаки; пулс тез-тез уриб туради; артериал босим тушиб кетади.

Артериал босим пасайганда биринчи ёрдам

• 1. Зудлик билан шифокорни чақиртиринг.
• 2. Тоза хаво киришини таъминланг.
• 3. Беморни горизонтал ҳолатда ётқизинг (боши остидан ёстиқларни олиб ташланг).
• 4. Оёқ-қўлларига грелка қўйинг, беморнинг устини ёпиб қўйинг.
• Сабабини аниқлаб, уни бартараф қилинг.