Уход за больными с заболеваниями сердечно – сосудистой системы

ЮРАК-ҚОН ТОМИР ТИЗИМИ КАСАЛЛИКЛАРИ БИЛАН КАСАЛЛАНГАН БЕМОРЛАРНИ ПАРВАРИШИ ВА УЛАРНИНГ НАЗОРАТИ

Юрак – қон томир тизими касалликлари билан оғриган беморларни кузатиш ва даволашни икки йўналишда ўтказилади

• Умумий чора-тадбирлар – бошқа турли органлар ва тизимлар касалликлари билан оғриган беморларни кузатиш ва парваришлаш ишлари: беморнинг умумий ҳолатини кузатиш, тана ҳароратини назорат қилиш, қон томирлари ва қон босимини назорат қилиш, ҳарорат варағини тўлдириш, беморнинг шахсий гигиенасини таъминлаш ва бошқалар
• Махсус тадбирлар - юрак – қон томир тизими касалликларига хос бўлган симптомлари бўлган беморларга: юрак ва кўкрак оғриғи, ўткир ва сурункали юрак етишмовчилиги, шиш, юрак ритмининг бузилиши ва бошқаларга йўналтирилган кузатув ва парвариш чора тадбирларидир.

Артериялар — қонни юракдан элтувчи томирлар. Артериялар бўйлаб қон босим билан ўтиши натижасида майда артериялар ва веналар бутунлиги бузилган ҳолларда қон томирларни ўраб турувчи тўқималарга оқиб, ушбу жойда қон айланиши издан чиқади.

• Артериялар — қонни юракдан элтувчи томирлар. Артериялар бўйлаб қон босим билан ўтиши натижасида майда артериялар ва веналар бутунлиги бузилган ҳолларда қон томирларни ўраб турувчи тўқималарга оқиб, ушбу жойда қон айланиши издан чиқади.
• Веналар Қонни юракка элтади. Вена қон томири деворларида мускул толалари камроқ ривожланган. Кўпгина йирик ва ўрта веналарнинг деворлари ички томонида клапанлари бўлиб, улар қонни олдинга йўналтиради, орқага ҳаракат қилишга йўл қўймайди.
• Капиллярлар артериялар билан веналарни туташтирувчи томирлар бўлиб, ёпиқ тизим ҳосил қилади ва тўқималар, қон ва атроф-муҳит билан моддалар ва газлар алмашинувини таъминлайди. Капиллярлар, майда артерия ва веналар бутунлиги бузилган ҳолларда қон тўқималарга оқади.

Юрак-томир системасининг функционал ҳолатини белгилаш

• Юрак-томир системасининг функционал ҳолатини белгилаш
• Тезлиги. Пулс нормада минутига 60 дан 80 гача ўзгариб туради. Пулс кенг чегараларда ўзгариб туриши ва унинг тезлиги ёшга, жинсга, тана ва ташқи ҳароратга, шунингдек жисмоний ҳаракатга боғлиқ. Аёллар пулси эркакларникига нисбатан тездир. Энг тез пулс бола ҳаётининг дастлабки йилларида қайд қилинади. Томир системаси касалликлари бўлмаганда, 25 ёшдан 60 ёшгача пулс барқарор бўлиб қолади.
• Ритм. Пулс турткилари бир хил вақт ичида бирин-кетин келса, тўғри ритм ёки ритмик пулс дейилади. Акс холда нотўғри — аритмик пулс кузатилади. Соғлом одамда пулснинг кўпинча нафас олишда тезлашуви ва унинг нафас чиқаришда секинлашуви — нафас аритмияси қайд қилинади; нафасни ушлаб туриш аритмиянинг бу турини бартараф қилади.