Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
66 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
2. Yoqilg’i tarkibi apparatlar va karbyuratorlarni yaxshilash, tozalovchi qurilmalar 
yordamida atmosferaga chiqindilar chiqishini kamaytirish va bartaraf etish;
3. Zararli chiqindilar chiqaruvchi manbalarni to’g’ri joylashtirish orqali 
atmosferani ifloslanishini oldini olish va yashil maydonlarni kengaytirish 
Xulosa o’rnida shuni aytish joizki, fan-texnikanig rivojlanishi jamiyatga misli 
ko’rilmagan yutuqlar keltirish bilan bir qatorda jamiyat bilan tabiat o’rtasidagi, 
munosabatlarning keskinlashishiga, ekologik holatning yomonlashishiga, tabiiy 
resurslarning isrof bo’lishiga, suv, havo, tuproqning ifloslanishiga, o’simlik va 
hayvonlarning kamayib ketishiga kichik-kichik ekosistemalarning ularning biotik 
birliklari bo’lmish biomlarning buzilishiga olib keldi. Yer yuzining turli 
mamlakatlarida vujudga kelgan ekologik muammolar ekologik tanglik, hattoki 
ekologik halokat kabi tushunchalarni keltirib chiqardi. Atrof-muhitni ishlab chiqarish 
va iste’mol qilish chiqindilaridan muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona va 
kompleks foydalanish hamda ekologik toza texnologiyalarni amaliyotga tatbiq etish 
muammolari, ayni chog’da, dolzarb hisoblanadi. Energetika, rangli va qora 
metallurgiya, kimyo sanoati va qurilish industriyasi obektlari chiqindilarni hosil 
qiluvchi, atrof-muhitni ifloslantiruvchi asosiy manbalar hisoblanadi. Chunki 
insoniyatning sotsial taraqqiyoti tabiatning global muammolari oqilona yechilishiga 
bog‘liq. Global muammolar shuning uchun ham globalki, u nafaqat insonning 
yashash doirasi, balki uning faoliyatining tabiatga ta‘siri va bu ta‘sir tufayli sodir 
bo‘layotgan global o‘zgarishlar natijasida tabiiy muhitning kelgusi taqdirini ham 
hisobga olish zarur.
Global muammoning vujudga kelishi insonning asl mohiyati bilan yashash 
tarzi o‘rtasidagi masofa kun sayin kengaya borayotganligi va inson faoliyati, tabiati 
mavjud uning qudrati beqiyos darajada ulkan kuch — geologik kuch sifatida yer 
kurrasida namoyon bo‘lmoqda. Xaqiqatdan ham kishilik jamiyati hozirgi kunda 
shunday ishlab chiqarish kuchlari yaratganki, bu kuch yordamida insoniyat yer 

---