Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке

4.5. Tapsırma. Qaraqalpaq tiliniń jańa álipbesiniń imla qaǵıydaları boyınsha prezentaciya jasań.
Pát
Kóp buwınlı sózlerdiń bir buwını basqalarına qaraǵanda kóterińki dawıs tolqını menen kúshli aytıladı: balalar.
Keyingi buwın basqasına qaraǵanda kúshlirek aytılıp tur.
Sózlerdegi buwınlardıń birewiniń kóterińki aytılıwına pát deymiz.
Qaraqalpaq tilinde pát kóbinese sózdiń aqırǵı buwınına túsedi. Sózge qosımtalar jalǵanǵanda pát sońǵı buwınlarǵa ótedi. Bir buwınlı sóz kóbinese pátli aytıladı.
Pát til birlikleriniń ishinde tek ǵana buwınǵa túsip qoymastan, sonıń menen birge buwındaǵı konkret seske de, sóz dizbegindegi yamasa gáptegi bir pútin sózge de túsedi.
Gáp ishinde áhmiyetli bolǵan sóz basqa sózlerge qaraǵanda ayrıqsha kóterińki dawıs penen aytıladı. Kóterińki dawıs penen aytılǵan sózge ádette logikalıq pát túsedi.
Logikalıq pátti hár túrli sózlerge túsirip aytıwǵa da boladı. Bunday jaǵdayda qaysı sózdiń mánisi ayrıqsha kúsheytilip aytılsa, logikalıq pát te sol sózge túsedi.
1. Bizler gúzde paxta jıyın terimine kómekke bardıq.
2. Gúzde paxta jıyın terimine kómekke bizler bardıq.
3. Gúzde bizler paxta jıyın terimine kómekke bardıq.
1 – gápte paxta jıyın terimine
2 – gápte bizler
3 – gápte kómekke bardıq
4.6. Neshta tilni bilasiz yoshlar? forumnan namunalar.
Muhammad İkromov, 22 yosh, bitiruvchi talaba.
- Avvaliga til o’rganishga qiziqishim va qobiliyatim yo’q edi. Lekin til bilish – zamon talabi. Shuning uchun bor imkoniyatimni ishga solib, til o’rganishga kirishdim. Abiturientlik paytim ingliz tilini mukammal o’rgandim. Natijada test imtixonlarida 35 ta javobni to’g’ri belgilabman. Sharqshunoslik institutiga birinchi o’rinda talabalikka qabul qilindim. Ayni paytda 4 – kurs talabasiman. Shu vaqt orasida ingliz tilini ham yanada chuqur urganib, IELTS sertifikatini olishga muvaffaq bo’ldim. Nasib bo’lsa, magistraturani chet elda davom ettiraman. Rus tilini esa, mustaqil o’rganayapman. Tengdoshlarimga maslahatim: aslo «qo’limdan kelmaydi», demang!
Nilufar Chorshanbieva 21 yosh, talaba: - yaqinda İtaliya mamlakatida bo’lib qaytdim. Bunday imkoniyatni qo’lga kiritishimda, albatta, til bilishim juda asqotdi. Hozirda jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti talabasiman. İtalyan va ingliz tillarini o’quv markazlarida, rus tilini esa oylam davrasida o’rganganman. Universitetda grant yutib olib, avgust oyida talim olib qaytdim.
«Til bilgan el biladi» degan maqol tuppa – tug’ri ekanligiga amin bo’ldim.
Dilrabo Abidova 25 yosh; yosh ona : - Ayol kishi farzandlariga tug’ri tarbiya berib, ularning bilimli bo’lib kamol topishi uchun avvalo, o’zi malumotli bo’lishi kerak, deb hisoblayman.
O’zim rus, ingliz, koreys va yapon tillarini bilaman va bemalol so’zlasha olaman.
İqtisodiyot kollejida o’qib yurgan paytlarim koreys seriallari berilardi. Shu tilga qiziqib koreys tili o’quv markaziga qatnab urgana boshladim. So’ngra jahon tillari universitetining Xalqaro jurnalistika fakultetiga o’qishga kirdim. İkkinchi kursni bitirib KOICAning talim grantini yutib oldim va uch oy Koreyada uqib qaytishga muvaffaq bo’ldim.