U. I. Inoyatov

TAYYOR MAHSULOTNI JO‘NATISHNI HISOBGA OLISH

Ombordan tayyor mahsulotlar xaridorlarga korxonaning sotish bo‘limi buyrug‘iga asosan jo‘natiladi. Mahsulotni sotish xaridor kor- xonalar bilan tuzilgan shartnoma va jo‘natish jadvaliga muvofiq amalga oshiriladi.

Korxona buxgalteriyasi schyot, to‘lov talabnoma hujjatini yozib, tovar sotuvchi korxonaga xizmat ko‘rsatgan bankka topshiradi.
To‘lov talabnoma – mol yetkazib beruvchining schyot-fakturaga mos ravishda ortib jo‘natilgan mahsulot qiymati uchun xaridorning hisob- kitob raqamidan pulni o‘tkazib berish to‘g‘risida bankka bergan buyrug‘idir. Unda ortib jo‘natilgan mahsulot qiymati va sotish bahosi, soni, assortimenti qayd qilinadi (bu holatda schyot-faktura albatta, to‘lov talabnomasiga ilova qilinishi lozim).
Mol yetkazib beruvchi bilan xaridor o‘rtasida joy to‘g‘risida to‘xtalib o‘tiladiki, bunda mahsulotni ortib jo‘natish bilan bog‘liq xarajatlarni mol yetkazib beruvchi o‘z zimmasiga oladi.
Fronko joyning quyidagi turlari mavjud:
Fronko ombor mol yetkazib beruvchi – bunda mahsulot ortib jo‘natish bilan bog‘liq barcha xarajatlarni mol yetkazib beruvchi korxona to‘lov talabnomasiga qo‘shadi (bunga ortib topshirish ishlarining qiymati, temiryo‘l tarifi va yetkazib berish xarajatlari kiradi).
Fronko-stantsiya jo‘natish – bunda mol yetkazib beruvchi to‘lov talabnomasiga faqat temiryo‘l tarifi va mahsulotni vagonga ortish xarajatlarini qo‘shadi.
Belgilangan stansiyagacha Fronko vagon – shunday narxki, bunda mol yetkazib beruvchi to‘lov talabnomasiga faqat temir yo‘l tarifi sum- masini qo‘shadi.
Belgilangan stansiyagacha Fronko – bunda jo‘natish bo‘yicha barcha
hujjatlar temiryo‘l tarifi qo‘shilgan holda mol yetkazib beruvchi tomonidan to‘lanadi.
Xo‘jalik shartnomasi – bu korxonaning xo‘jalik munosabatlari o‘rnatish haqidagi o‘zaro kelishuvidir. Shartnoma tomonlar majburiyati va huquqlarini belgilovchi asosiy hujjat hisoblanadi.

5.