Тузувчи : Файзуллаева Н

Kapital quyilmalar. Iqtisodiy o‘sishni tarkibiy qayta qurish davlatdan samarador kapital quyilmalarni amalga oshirish kabi chora-tadbirlar biln birga olib borishni talab qiladi. Bunda bozor faoliyati bilan raqobatlashmay, balki uni to‘ldirib, rivojlantiradigan faoliyat turlariga e’tibor berilishi kerak. Davlat uchun bunday ustuvor yo‘nalishlar ta’lim, sog‘liqni saqlash, shahar kommunal xo‘jaligi, qishloq joylarda infratuzilmani yaratish hisoblanadi.
Davlat xarajatlari va davlatning roli

Bozorlarning ayrim extiyojlarni qondirish imkoni bo‘lmagani sababli davlat ko‘pincha ishlab chiqarish faoliyati bilan shug‘ullanadi. Bozorlar aholiga milliy mudofaa, tartibni saqlash, milliy bog‘larni saqlash kabi ijtimoiy tovarlarni bera olmaydi, chunki bu tovarlar jamoa tomonida iste’mol qilinib, ishlab chiqaruvchilarga foyda keltirmaydi. Bozor faoliyatining kamchiliklari davlat xarajatlari, me’yoriy aktlar va soliq solish orqali davlat tomonidan kompensatsiyalanadi.

Soliq solishdan, me’yoriy aktlardan foydalanib, mablag‘larni sarflab davlat uzoq muddatli kelajakda cheklangan rol o‘ynashi mumkin. Bunda davlat sektorining roli aniq bo‘lishi maqsadga muvofiqdir.

Faolroq davlat aralashuvini bozor iqtisodiyotining kamchiliklari yoki adolatli taqsimot zarurati bilan oqlash, lekin bunaqa faol rol jamiyatni ham bevosita, ham bilvosita iqtisodiy sarflarga olib kelishi mumkin. SHuning uchun o‘tish iqtisodiyoti sharoitidagi ko‘pgina mamlakatlarda davlatning xo‘jalik faoliyatiga keragidan ortiq aralashuvini kamaytirish bo‘yicha kattagina chora-tadbirlar qabul qilingan. Bundan tashqari ko‘pgina rivojlanayotgan mamlakatlarda davlat xarajatlarining YAIMga nisbati kamligi davlatning cheklangan rolini emas, balki moliyalash sohasidagi imkoniyatlarining cheklanganligini, narxlarni buzib ko‘rsatish va keng kvazifiskal operatsiyalarning mavjudligini aks ettirish mumkin.