Тузувчи : Файзуллаева Н

 
2.1-jadval. 
O’zbekiston Respublikasida YaIM dinamikasi va ishlab chiqarish tarkibi 
 
YaIMning ishlab chiqarish tarkibi,% 
Davr 
Mos davrda 
joriy 
baholarda, 
mlrd.so’m 
O’tgan yilga 
nisbatan % 
(taqqoslama 
baholarda) 
Sanoat 
Qishloq 
xo’ja- 
ligi 
Quri-
lish 
Xizmat 
ko’rsatish 
sohasi 
Sof 
soliqlar 
2000 
3255,6 
103,8 
14,2 
30,1 
6,0 
37,2 
12,5 
2001 
4925,3 
104,2 
14,1 
30,0 
5,8 
28,2 
11,9 
2002 
7450,2 
104,0 
14,5 
30,1 
4,9 
37,9 
12,6 
2003 
9837,8 
104,2 
15,8 
28,4 
4,7 
37,4 
13,7 
2004 
12189,5 
107,4 
17,5 
26,4 
4,8 
37,2 
14,1 
2005 
15210,4 
107,0 
21,1 
26,3 
4,8 
37,2 
10,6 
2006 
20759,3 
107,5 
21,8 
25,1 
5,1 
37,9 
10,1 
2007 
28186,2 
109,5 
24,0 
21,7 
5,5 
39,3 
9,5 
2008 
36839,4 
109 
22,3 
19,4 
5,6 
43,4 
9,3 
2009 
48097,0 
108,1 
24,0 
18,0 
7,0 
44,0 
7,0 
Manba: 1. «O’zbekiston iqtisodiyoti» 2006 yil uchun tahliliy sharh. T., 2009 y. avgust. 9-b. 
2.
«O’zbekiston iqtisodiyoti» 2008 yil uchun axborot-tahliliy byulleteni. T., 08.2009 y.
Avvalambor respublikamizda barqaror iqtisodiy o’sish tendensiyasiga erishilganligi va 
2004 yilda real o’sish sur’ati 107,4 foizni, YaIMning nominal hajmi esa 12189,5 mlrd. so’mni 
tashkil etganini qayd etish zarur. 2005, 2006 va 2007-yillarda ham yuqori o’sish sur’ati 
saqlanib qoldi.
2007 yilda YaIMning 24,0 foizi sanoat tarmoqlarida, 21,7 foizi qishloq xo’jaligida, 5,5
foizi qurilish sohasida va 39,3 foizi xizmat ko’rsatish sohasida yaratildi. Iqtisodiyot rivojlanishi, 
real sektorda ishlab chiqarish samaradrligi oshib borishi bilan sanoat va ayniqsa xizmat 
ko’rsatish sohalarining YAIMdagi ulushi ortib borilishi jahon iqtisodiy tarixida kuzatilgan 
hodisadir. O’zbekiston Respublikasida 2001-2007 yillarda sanoat tarmoqlarining YaIM dagi 
ulushi ortib borayotganligi progressiv tarkibiy siljishdan dalolat beradi. “Jahon moliyaviy 
inqirozining salbiy ta’sirlari sanoat ishlab chiqarishida nisbatan ko’proq namoyon bo’lishi 
natijada uning Yalpi ichki mahsulotdagi ulushi o’tgan yildagi 24 foiz o’rniga 2008 yilda 22,3 
foizni tashkil etgan. Qishloq xo’jaligi salmog’ining 19,4 foizga qadar pasayishi esa 
mamlakatimiz Yalpi ichki mahsuloti tarkibining takomillashib, unda sanoat, qurilish va xizmat 
ko’rsatish sohalarining ulushi yildan-yilga oshib borayotganligini anglatadi”.
2
“Izchil dasturni amalga oshirish natijasida 2009 yilda mamlakatimiz Yalpi ichki 
mahsulotida sanoat ishlab chiqarishi ulushi 2000 yilga nisbatan 14 foizdan24 foizga, transport va 
aloqa sohalari ulushi 7,7 foizdan 12 foizga oshdi, ayni paytda qishloq xo’jaligi ulushi esa 30 
foizdan 18 foizga kamaydi”.
3
Qo’shilgan qiymatlar yig’indisi ko’rinishida hisoblangan YaIM 
tarkibiga sof bilvosita soliqlar, ya’ni davlat byudjetiga tushgan qo’shilgan qiymat solig’i, aksiz 
2
Xodiev B.YU., Bekmurodov A.SH. va boshqalr. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning «Jahon 
moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O'zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo'llari va choralari» nomli asarini o'rganish 
bo'yicha o'quv qo'llanma. – T.: Iqtisodiyot, 2009. 31-b 
3
Asosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligi yanada yuksaltirishdir / Toshkent oqshomi,
01.02.2010 .

---

18 
solig’i va bojxona boji to’lovlari bilvosita soliqlar bilan davlat byudjetidan ishlab 
chiqaruvchilarga berilgan subsidiyalar o’rtasidagi farq ham qo’shiladi. 
Sof soliqlarning YaIMdagi ulushi 2007 yilda O’zbekiston Respublikasida 9,5 foizni,2008 
yilda esa 9,3 foizni tashkil etdi. Sof soliqlarning YAIMdagi ulushi kamayib borishini ijobiy 
tendensiya deb baholash mumkin.