Turkmen dilinin

Ö:naş, gö:bögene, üçaýak .

..  ýaly goşma sözlerde 

hem dodak sazlaşygy bozulýar.

Dodak  sazlaşygynyň  gerimi  türkmen  şiwelerinde  bir  deň  däl. 

J.Amansaryýew delabializasiýanyň  derejesi  boýunça  olary  üç  topara:

a) 

oglonlommuz,  güllömüz.. 

aýdýan  şiwelere; 

b)  oglonlarymyz,

 

güllörmiz.. 

aýdýan  şiwelere; 

ç) oglanlarymyz, güllerimiz  .

..  aýdýan  şiwelere 

bölüpdir (Seret: Amansaryýew J. Türkmen  dialektologiýasy. Aşgabat,  1970).

Alymlar özbek,  uýgur, tatar dillerinde  sözdäki  çekimlileriň  sazlaşygynyň 

beýleki  türki  dillere  garanda  has  gowşandygyny  belleýärler.  Munuň  sebäbini 

bolsa  kowumdaş däl dilleriň täsiri bilen düşündiiýärler.

Singarmonizmiň  gowşamak  meýli  umumytürki  hadysa  bolup,  ol 

türkmen dilinde  hem  duýulýar.

Häzirki  türkmen  dilinde  düzümi  diňe  ýogyn  çekimlili  sözler-de,  düzümi 

diňe inçe çekimlili  sözler-de,  düzümi  hem ýogyn, hem inçe -  garyşyk  çekimlili 

sözler-de  bar.

Düzümi  garyşyk  çekimlili  sözleriň  aglabasy  pars, arap, rus  we  beýleki 

kowumdaş  däl  dillerden  geçen  sözlerdir.  Meselem,