Turkmen dilinin

Amaly  sapak  üçin  ýumuşlar:

1. Bendi  fonetik  transkripsiýada  göçürip  ýazmaly.

2.  Bendi  doly  fonetik  derňew  etmeli:  jümlelere,  taktlara,  bogunlara 

bölmeli.

3.  Bentde  nähili  kombinator  ses  üýtgemeleriniň  bolýandygyny 

düşündiriň.

4. Bentdäki asyl hem kombinator uzyn sesleri aýdyp beriň.

5. Asyl, kombinator, emfatik  uzynlyklaryň  tapawudyny  düşündiriň.

Çuňňur  guýa  daş  atsaň,

Batar  gider, ene  jan.

Yat  illere  gyz  satsaň,

Ýiter  gider, ene  jan.

37

---

ÇEK IM LI SESLERIŇ SAZLAŞYGY (ŞINGARMONIZM)

Singarmonizm hem türkmen edebi  dilinde kombinator ses üýtgemeleriniň 

giň ýaýran gömüşleriniň biri.

Çekimli  fonemalarymyzdaky  ýogyn  -  inçe,  dodaklanýan-dodaklanmaýan 

jübütler  ene  dilimiziň  gadymdan  gelýän  fonetik  aýratynlygydyr.  Bir  sözde 

jübütlerden  diňe  belli  biriniň  gelşi  türki 

dilleriň  aýry-aýry  dillere 

bölünişmegindenem  öňki  iňňän  gadymy  fonetik  hadysa.

Türkmen  edebi  dilinde  hem  her  ýogyn  çekimliniň  öz  inçe  jübüti 

bar.  Meselem,