Turistik va mehmonxona xizmatlarini ko‘rsatuvchi sub’yektlarida asosiy bo‘lmagan faoliyatga doir xarajatlar va ularning hisobi.
Turistik va mehmonxona xizmatlarini ko‘rsatuvchi sub’yektlar daromadlarining tasnifi, tavsifi va ular hisobining vazifalari.
Туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларидаромади - бу махаллий ва хорижий мижозларга турли сайёҳлик ва меҳмонхона хизматлари, савдо ва умумий овқатланиш хизматлари ҳамда шу каби турли сервис хизматларининг пулдаги ифодасидир.
Туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларидаромадлари уларни фаолият турлари бўйича қуйидаги гурухларга ажратилади:
• Туризм фаолиятидан олинган даромадлар
• Меҳмонхона хизматларидан олинган даромадлар
• Савдо фаолиятидан олинган даромадлар
• Инвестиция фаолиятидан олинган даромадлар
• Молиявий фаолиятдан олинган даромадлар
• Бошқа умумхўжалик фаолиятидан олинган даромадлар
Даромадлар ҳисобининг вазифаси қуйидагиларга қаратилган:
• туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан хизматлар кўрсатиш натижасида олинган даромадларни ўз вақтида ва тўғри расмийлаштириш;
• туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан хизматлар кўрсатиш натижасида олинган даромадларни ҳисоблаш тамойилига асосан акс эттириш;
• туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан хизматлар кўрсатиш натижасида олинган даромадларни тўғри гуруҳлаш ва туркимларга ажратиш;
• туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан хизматлар кўрсатиш натижасида олинган даромадларни бухгалтерия ҳисоби счётларида тўғри акс эттириш;
• Келгуси давр даромадлари ўз вақтида ва тўғри тегишли харажатлар счётларига ўтказиш;
Turistik va mehmonxona xizmatlarini ko‘rsatuvchi sub’yektlarning asosiy faoliyatdan olingan daromadlar hisobi.
Туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектлариасосий фаолиятидан олинган даромадлар кўрсатилган хизматлар учун ёзилган счёт-фактуралар ва кўрсатилган хизматлар далолатномалари, кирим касса ордерлари билан тасдиқланади Туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан нақд пулсиз ҳисоб-китоблар асосида кўрсатилган хизматларга махсус ҳужжат «счёт-фактура» расмийлаштирилади. «Счёт-фактура»ни тузишга асос бўлиб кўрсатилган хизматлар ҳисоби журнали маълумотлари ҳисобланади. Ушбу журнал туристик фирма ва меҳмонхоналарда ҳар бир гуруҳ (турист ва турист бўлмаган шахс) бўйича юритилади. Журналда хизматларнинг кўрсатилишининг бошланиш ва якунланиш саналари, уларни бориш жараёни, кетма-кетликда бажарилган ишлар, уларнинг келишилган шартномалар бўйича қиймати ва бошқа жиҳатлари тўғрисидаги маълумотлар жамланади.
Туристик ва меҳмонхона хизматларини кўрсатувчи субъектларитомонидан кўрсатилган хизматлар учун «счёт-фактура» икки нусхада ёзади. Ҳар иккала нусха ҳам хизмат кўрсатувчи (туристик фирма ва меҳмонхоналар) ва истеъмолчи (харидор) томонидан имзоланади.
Туристик фирма ва меҳмонхоналарда кўрсатилган хизматлардан олинадиган даромадларнинг ҳисоби уларни тан олишнинг танлаб олинган усулига бевосита боғлиқ бўлади. Ушбу усуллар бўлиб қуйидагилар ҳисобланади:
1.Тўлиқ тугалланиш усули;
2.Тугалланиш фоизи усули;