Тупроқ ва уни муҳофазаси Режа: Асосий иборалар

Ўзбекистоннинг ер ресурслари.

Қишлоқ хўжалигида фойдаланадиган ер фонди турли тоифага бўлинади:

Табиий яйловлар – 50,1%

Суғориладиган ерлар – 9,7%

Лалмикор ерлар – 1,7%

Ўрмонлар – 3,2%

Бошқа фойдаланилмайдиган ерлар – 35,3%.

Суғориладиган ерлар 4,3 млн.гектарни ташкил қилади ва қишлоқ хўжалик маҳсулотларининг 93%дан ортиғини беради.

• Ўзбекистоннинг ер ресурслари.
• Ўзбекистонда мавжуд суғориладиган ерларнинг 50% дан ортиғи шўрланган.
• Қорақалпоғистон Республикаси, Андижон, Сирдарё вилоятларидаги тупроқларда гумус (чиринди) миқдори 30-50% камайган.
• 2 млн.га ерлар эрозияга учраган.
• Ер таркибидаги ўзгаришларни ўз вақтида аниқлаш, ерларнинг ҳолатига баҳо бериш, салбий жараёнларнинг олдини олиш ва уларнинг оқибатларини тугатиш учун ер фондининг ҳолатини кузатиб туриш тизими - ер мониторинги ўтказилади. Бу ишларни Ўзбекистон Республикасининг Ер ресурслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитаси олиб боради.

• Ер оcти фойдали қазилмалар ва уларнинг аҳамияти.
• Мамлакатимизда Д.И Менделеевнинг даврий системасидаги деярли барча элементлар топилган.
• Минерал хом ашёнинг 100 дан ортиқ туридаги фойдали қазилмаларни ташкил қилувчи 2.7 минг конлар топилган. Республикамиз:
• олтин заҳиралари бўйича - 4 ўринда
• кумуш заҳиралари бўйича - 10 -11 ўринда
• ўран заҳираси бўйича – 7- 8 ўринда туради.
• Табиий газ заҳиралари - 2 триллион кубометр;
• Кўмир - 2 млрд тоннани ташкил қилади.

• Ер ости фойдали қазилмалари.
• Ер ости қазилмалари жуда катта аҳамиятга эга бўлиб, ҳар бир мамлакатнинг миллий бойлиги ҳисобланади ва ундан фойдаланиш муҳим аҳамият касб этади.
• Ер ости қазилмаларини муҳофаза қилиш инсоннинг антропоген таъсирини литосферанинг устки қатламига камайтириш билан боғлиқдир.
• Ернинг устки қатламида жойлашган минерал ресурлар инсониятнинг хаёти, фаолиятида муҳим роль ўйнайди.