Тупроқ унумдорлигига салбий таъсир этувчи жараёнларга қарши курашишнинг геоэкологик асослари



Download 1,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/62
Sana23.01.2022
Hajmi1,07 Mb.
#406423
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   62
Bog'liq
Dissertatsiya 3.

      Ye

rlarning  yemirilishi. 

“Yerlarning  yemirilishi”  cho’llanish  jarayoni  bilan 

bog’liq  eng  katta  ahamiyatga  ega  muammo  hisoblanadi.  “Yerlarning  yemirilishi” 

shudgor  qilinadigan  yerlar,  yaylovlar,  o’rmon  va  o’rmon  uchastkalarining  tabiiy 

hamda  antropogen  omillar  ta’sirida  biologik  va  iqtisodiy  unumdorligining 

pasayishi  yoki  yo’qolishini  anglatadi.  Yerlar  yemirilishining  tabiiy-antropogen 




 

30 


omillari  quruq  sharoitda  yerlarni  keng  ko’lamda  o’zlashtirish  bilan  bog’liqdir. 

Unumdorlikning  pasayish  jarayoni,  tuproq  qatlamining  yemirilishi  va  buzilishi 

o’nlab  hamda  yuzlab  xildagi  mahalliy  hamda  hududiy  ko’rinishga  ega.  Ular 

orasida  yaylov  digressiyasi  va  mollarni  haddan  ziyod  ortiqcha  o’tlatish,  ko’chma 

qum  barxanlarining  paydo  bo’lishi,  yerlar  yuzasining  yuvilishi  va  sug’orish 

natijasida  yemirilishi,  yerlarning  zaharli  birikmalar  bilan  ifloslanishi,  texnogen 

cho’llanish  va  boshqalar  keng  tarqalgan.  Sug’oriladigan  yerlarning  400  ming 

gektardan  ortig’i  yoki  10  foizdan  ortig’i  qoniqarsiz  ahvolda.  O’zbekistonda 

sho’rlangan  yerlar  sug’oriladigan  maydonlarning  65,9,  jumladan  kamroq 

sho’rlangan  yerlar  33,9,  o’rtacha  sho’rlangan  yerlar  19,4  va  kuchli  sho’rlangan 

yerlar  12,6  foizni  tashkil  etadi.  O’zbekistondagi  sug’oriladigan  hududlarda 

yerlarning  8  foizi  sug’orish  tufayli  yemirilgan,  shuning  2  foizi  o’rtacha  va  kuchli 

darajada  yemirilgan.  Sug’oriladigan  yerlarning  20  va  40  foizini  suv  bosgan,  

15 foizi deflyatsiya ta’siriga duchor bo’lgan. 15,1 million gektar yerdan xo’jalikda 

foydalanilmayapti  (uvalangan  yonbag’irlar,  poligonlar,  qumliklar,  chiqindixonalar 

va  hokazo)  160  ming  gektardan  oshiq  yer  maydoni  texnogen  ta’siri  ostida 

zararlangan. 


Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish