III-BOB. XODIMLARNI RAG’BATLANTIRISH TIZIMINI TAKOMILLASHTIRISH YO’LLARI 3.1. Xodimlarni rag’batlantirishning korxona faoliyatiga ta’siri
Bugungi kunga kelib butun dunyoda globallashuv jarayoni yuz bermoqda. Bozor iqtisodiyoti sharoitida har qanday xo’jalik yuritish subyekti yoki jismoniy shaxs uning shavqatsiz qonun qoidalariga moslashishi va shunday sharoitda jon saqlab qolishi shart va zarur. Bu borada xo’jalik yuritish subyektlari o’z faoliyatini kengaytirishi, ishlab chiqarish samaradorligini oshirishi, ish faoliyati tizimini uzviyligini ta’minlashi, xodimlarnin ishga bo’lgan mehrini uyg’otishi va bu yolda turli xil strategiyalar ishlab chiqishi kerak.
Korxonada har bir hodimni birday ishtiyoq bilan ishlashi uchun ularga korxona faoliyatining turli davrlarida rag’batlantirishlar amalga oshiriladi.
Korxonada bir yillik ish natijalari boʼyicha mukofotlash, bir marta beriladigan mukofotlar, qilingan ishni hisobga olish birlamchi hujjatlarida (tariflar, topshiriqlar, tabellar va hokazo) nazarda tutilgan ragʼbatlantirish tusidagi toʼlovlar, kasbiy mahorat, murabbiylik uchun tarif stavkalari va maoshlarga qoʼshimchalar, amaliyotda moddiy yordam deb nomlanuvchi taʼtilga har yilgi qoʼshimcha toʼlovlar kabi rag’batlantirishlar amalga oshiriladi. Bu korxonada kadrlar yetishmovchiligini oldini olish, xodimlarning korxona uchun muhim natijalarga, strategic maqsadlarga erishishiga bo’lgan munosabatini faollashtiradi, ularning potensialidan maksimal foydalanishga erishiladi, ishlab chiqarish samaradorligining oshishiga olib keladi.
Biz korxona faoliyati samaradorligining oshishini asosan rag’batlantirishning moddiy shaklida ko’rishimiz mumkin. Lekin, korxona faoliyati samaradorligini oshirish uchun faqatgina moddiy rag’batdan emas nomoddiy shakldagi rag’batdan ham foydalana oladi. Xodim faoliyati samaradorligini oshirish uning ruhiy holatini yaxshilash va ishidan qoniqish hosil qilishini ta’minlash bilan ham amalga oshiriladi. Korxona faoliyati samaradorligining oshishini quyidagilarda ko’rib chiqishimiz mumkin.
Moslashuvchan ish vaqti yoki uyda ishlash imkoniyati nafaqat motivatsiyani, balki samaradorlikni ham yaxshilaydi. Biroq, motivatsiyani oshirishning ushbu usuli bir nechta cheklovlarga ega. Bepul jadval bilan masofadan ishlash barcha mutaxassislar uchun mos emas va qo’shimcha xatarlar bilan bog’liq, masalan, vazifalarni bajarmaslik yoki ma’lumotlarning tarqalishi.
Norasmiy o’yin-kulgi masalan, jamoaviy ekskursiyalar, kinoteatrga yoki korporativ piknik safarlariga borish nafaqat xodimlarning dam olishiga yordam beradi, balki to’g’ri tashkil etish bilan samarali ishlash uchun zarur bo’lgan jamoaviy ruhni kuchaytiradi.
"Tozalash xonimi" o’rniga "tozalash menejeri" hazilga o’xshaydi. Va shunga qaramay, lavozim xodim motivatsiyani oshiruvchi omil sifatida ishlaydi. Ba’zi hollarda, psixologik nuqtai nazardan, mutaxassis o’z vazifalarini katta ishtiyoq bilan bajarishda davom etishi uchun lavozimni qayta nomlash kifoya.
Ommaviy maqtov motivatsiya vositasi sifatida ehtiyotkorlik bilan ishlashni talab qiladi, chunki boshqa xodimlarning his-tuyg’ularini xafa qilish xavfi mavjud. Biroq, bu juda samarali, ayniqsa sovg’a yoki pul mukofoti bilan birlashganda. Mehnat muhitini saqlab qolish uchun bir vaqtning o’zida turli bo’limlarning bir nechta xodimlariga xolisona minnatdorchilik bildirish yaxshidir.
Eng keng tarqalgan moddiy usul sovrinlarni berish... Bonuslarni yig’ish miqdori ko’pincha belgilanadi va xodimning topshiriqlarni bajarishi yoki rejani qanchalik oshirib yuborganiga qarab beriladi.
Kadrlar tayyorlash kompaniya hisobidan bir nechta muammolarni hal qiladi. Bu jamoaning kasbiy mahoratini oshirish va shu bilan birga kompaniya ishidagi taraqqiyotni tezlashtirish uchun imkoniyatdir. Malaka oshirish kurslari, konferentsiyalar va seminarlarda ishtirok etish, master-klasslarda qatnashish, pullik onlayn ma’ruzalarga kirish - bularning barchasi xodimlarga o’z malakalarini saqlashga imkon beradi va kompaniya tovar yoki xizmatlar sifatini yaxshilaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |