Toshloq tumani

A)^2 B)— C)2Qw D) ^2 E)
71 71 71 2
4. Darsni yakunlash.


5. Uyga vazifa: test yechish tematik axborotnomalardan


Tayyorladi:


Tekshirdi: 0’TIBDO‘ :


20 y.

37-mashs⁽ulot

Dars mavzusi. To’rtburchaklar.
Dars maqsadlari: o‘quvchilarga
ulaming fanga qiziqishlarini oshirish.


Sana:


to’rtburchaklarni o‘rgatish,


Darsning borishi:

1. 
   Tashkiliy qism.
   
2. 
   To’rtburchaklar.
   

1. 
   Parallelogrammning bir tomoni ikkinchi tomoni- dan 4 marta katta, perimetri 20 V2 sm, o‘tkir burchagi 45° ga teng. Parallelogrammning yuzi hisoblansin.
   

1. 
   Berilgan. ABCD — parallelogramm, AD=4AB, /.BAD=45°, P= 20V2sm.
   

^SABCD h i s o b I a n - s i n (4.3.1- chizma).

Y e c h i 1 i s h i. AB=b, AD-a bo‘lsin. Perimetr formulasi- dan va berilganlardan A foydalanib, 2 (a + b a - 4b <. в c 4.3.1-chizma. = 20 Д sistemani hosil qilamiz. Bu yerdan • 'аЬ+ь = 10V2, < ^ 4	5A = I0V2,
= 4£	я = 46 ^ ч

b = 2V2,
ci ~ 8>/2.


3. Mustahkamlash. Test yechiladi.


TESTLAR.

2. 
   Parallelogrammning tomonlari nisbati 3:5 kabi, perimetri 48 sm, o^ctmas burchagi 120° ga teng. Parallelogrammning yuzi hisoblansin.
   

A) 67,5; В) C) 48; D) 67,5 Л; E) 48 Лет².

3. 
   Rombning bitta diagonali 10% orttirilib, ikkinchi diagonali esa 15% kamaytirilsa, rombning yuzi qanday o‘zgaradi?
   

A) 5% ortadi; B) o‘zgarmaydi; C) 5% kamayadi;
D) 5,65% kamayadi; E) 6,5% ortadi.

4. 
   ABCD rombning perimetri 14 ga teng. Romb tomonlarining o‘rtalari tutashtirilsa, yangi A_XB_XC_XD_X to‘rtburchak hosil bo‘ladi. A^B_]C^D_] to‘rtburchak tomon- larining o‘rtalari yangi A₂B₂C₂D₂ to‘rtburchakning uchla- ridir. A₂B₂C₂D₂ to‘rtburchakning perimetri topilsin.
   

A) 7; B) 10; C) 8; D) 6; E) 9.

5. 
   Ikkita o‘xshash romb uchun mos tomonlar nisbati 3 ga teng. Ular yuzlarining nisbati nimaga teng?
   

A) 7; B) 8; C) 10; D) 11; E) 9.

6. 
   ABCD kvadratning A uchidan AD va AB to^cg‘ri chiziqlar o‘tkazilgan. Kvadratning C uchidan BD diago- nalga parallel bo^clgan EF to‘g‘ri chiziq o^ltkazilgan. Agar kvadratning yuzi 3 ga teng bo‘lsa, A^/’E’uchburchakning yuzi hisoblansin.
   

A) 5; B) 6; C) 7; D) 9; E) 8.

4. 
   Darsni yakunlash.
   
5. 
   Uyga vazifa: test yechish tematik axborotnomalardan
   

Tayyorladi:


Tekshirdi: O’TIBDO⁴ :

Sana:

38-mashg‘ulot
Dars mavzusi. To’rtburchaklarga doir masala la r
yechish.
Dars maqsadlari: o‘quvchilarga to’rburchaklarga doir
masalalar yechishni o‘rgatish, ulaming fanga qiziqishlarini oshirish.


Darsning borishi:

1. 
   Tashkiliy qism.
   
2. 
   To’rtburchaklarga doir masalalar yechish.
   

16. В e r i 1 ga n. ABCD — trapetsiya, AB=CD, ACl CD, AD= 26, jBC=10.


S_ABCD hisoblansin (4.3.16-chizma).


В


C





Ye chilis hi. Yuzni
hisoblashda (4.9) for-
muladan foydalana-
miz. Trapetsiya teng
yonli bodgani uchun
DK=~^ = S va
26-8=18.
to‘g‘ri burchakli va
to‘g‘ri burchak uchidan
oTkazilgan balandlikning xossasidan (2-§) foydalanamiz:
h²=AK • KD=% • 18 = 9 * 16, h-3*4=12. Endi trapetsiya-
ning yuzini hisoblaymiz: S = -12 = 36- 6 = 216.
2
3. Mustahkamlash. Test yechiladi.
TESTLAR.


4.3.16-chizma.

1. 
   Parallelogrammning tomonlari 3 sm va 10 sm ga teng. Katta tomoniga yopishgan ikki burchagining bis- sektrisalari o'tkazilgan va ular qarshisidagi tomonni uclita qismga ajratadi. Shu qismlarning uzunliklari topilsin.
   

A) 3, 3, 4; B) 4, 3, 3; C) 4, 4, 2;
D) 2, 4, 4; E) 3, 4, 3 sm.

2. 
   ABCD to‘g‘ri to'rtburchakning pcrimetri 24 sm ga teng. Z?Ctomonining o‘rtasidagi nuqta Л/bo‘lib, MAlMD. To^cg‘ri to‘rtburchakning tomonlari uzunliklari topilsin.
   

A) 3,5, 8,5; B) 5, 7; C) 4, 8; D) 3, 9; E) 5, 6 sm.

3. 
   Parallelogrammning tomonlari 6 sm va 15 sm ga teng. a to‘g‘ri chiziq yon tomonga parallel qilib o‘tkazilgan va parallelogrammni ikkita o‘xshash parallelogrammga bo^lladi. Agar yon tomonda ajratilgan kesmalardan biri ikkinchisidan to‘rt marta katta bo‘Isa, hosil qilingan parallelogrammlar yuzlarining nisbati topilsin.
   

A) 3:5; B) 4:1; C) 5:2; D) 3:4; E) 4:3.

4. 
   Rombning diagonallari 16 sm va 12 sm ga teng, lining balandligi topilsin.
   

A) 9,6; B) 8,8; C) 7,2; D) 10,2; E) 9,4 sm.
4. Darsni yakunlash.

5. 
   Uyga vazifa: test yechish tematik axborotnomalardan
   

T ayy orladi:
Tekshirdi: OTIBDO⁴ :


20 y.

Sana:

39-mashg‘ulot
Dars mavzusi. Ichki va tashqi chizilgan ko’pburchaklar.
Dars maqsadlari: o‘quvchilarga ichki va tashqi chizilgan ko’pburchaklarni o‘rgatish, ulaming fanga qiziqishlarini oshirish.


Darsning borishi:

1. 
   Tashkiliy qism.
   
2. 
   Ichki va tashqi chizilgan ko’pburchaklar.
   

Hamma uchlari aylanada yotgan ko‘pburchak aylanaga ichki chizilgan ko'pburchak deyiladi.
Hamma tomonlari aylanaga uringan ko'pburchak aylanaga tashqi chizilgan ko'pbnrchak deyiladi.
Наг qanday uchburchakka ichki aylana chizish mum- kin va agar uchburchakning tomonlari a, b, c, yuzi bolsa, bu aylananing radiusi


r





a+b+c


(5.1)


formula orqali topiladi.
Har qanday uchburchakka tashqi aylana chizish mum- kin bolib, uning radiusi





3. Mustahkamlash. Test yechiladi.

TESTLAR.

1. 
   Bir tomoni 10, unga yopishgan burchaklari 105° va 45° boMgan uchburchakka tashqi chizilgan aylananing radiusi topilsin.
   

A) 8; B) 10; C) 12; D) 14; E) 7.

2. 
   Doiraning yuzi 36 n ga teng. Unga tashqi chizilgan kvadratning yuzi hisoblansin.
   

A) 100; B) 169; C) 128; D) 130; E) 144.

3. 
   Tomoni 81 bodgan tengtomonli uchburchakka tashqi chizilgan aylananing radiusi topilsin.
   

A) 27Л; B) 16ч/2 ; C) 16 Л; D) 18; E) 9Л.

4. 
   Doiraning radiusi 40% ortsa, lining yuzi qanday o‘zgaradi?
   

A) 20 % ortadi; B) 96 % ortadi; C) 80 % ortadi;