Toshkent «yangiyo‘l poligraf servis»

NAVRO‘Z – BAHOR BAYRAMI
Muzayyana  Alaviya
Bahor!  Hali  yerlarda  qor  ko‘p.  Qor  kunduzlari  quyosh 
nurida  eriydi,  yerga  singiydi,  kechalari  esa  muzlaydi.
Tol  kurtaklari  yorilib,  undan  bo‘z  momiq  g‘unchalar 
chiqadi.  Bo‘g‘otda  sap-sariq  bo‘lib  osilib  yotgan  sumalak
-
lar  quyosh  shu’lasiga  chidayolmay  yosh  to‘kmoqdalar. 
Tomchilar  mart...  mart...  mart...  deganday  bo‘layotirlar.
O‘lkamizda  bahor...  Yilimiz  o‘z  umrini  yangidan  bosh
-
layapti:  jamiki  mavjudod  o‘z  umrini  shu  bahordan  bosh
-
laydi.  Shuning  uchun  ham  qadimda  yilning  boshlanishi
-
ni  bahorning  yigirma  birinchi  martidan  hisoblaganlar  va 
uni  katta  bayram  qilganlar.  Bu  bayram  –  Navro‘z,  ya’ni 
yangi  kun  deb  atalgan...
Inson,  eng  avvalo,  mehnat  bilan  sharaf  qozonadi, 
shuning  uchun  ham  dehqon  ahlining  qadimiy  bayrami 

---

160
–  Navro‘zni  har  yili  zo‘r  quvonch,  katta  tayyorgarlik  bi
-
lan  kutib  olish  elimizning  eng  yaxshi  odatlaridan  biri 
bo‘lib  qolgan.
Dehqonlar  Navro‘zda  dala  ishlariga  kirishganlar,  ish 
hayvonlarini,  asboblarini  olib  chiqib,  yer  hayday  boshla
-
ganlar.
Yurt  soya-salqin  bo‘lsin,  o‘tgan-ketganlar  rohatlan
-
sin  deb,  Navro‘zgacha  yo‘llarga  ko‘chat,  bolalarga  atab 
hovli  va  bog‘larga  meva  nihollari  ekiladi.  Ko‘chalar  to
-
zalanib,  ariqlar  qaziladi.  Hammayoq  supurib-sidiriladi. 
Uylar  «ko‘tarilib»,  idish-tovoqlar  yuvilib  pokizalanadi.
Navro‘zga  atab  yoshlar  rang-barang  kiyimlar  tikti
-
radilar.  Qariyalarga  sarpo  tayyorlanadi,  Navro‘z  uchun 
uzum,  qovun,  olma  kabi  yoz  mevalari  saqlangan 
bo‘ladi.  Shinni,  qiyomlardan  tashqari,  turli  qandolatlar, 
sumalak  pishiriladi.
Navro‘z  kirar  kuni  qo‘g‘irmoch  qovurilib,  turshak 
qaynatiladi.  Moy,  qaymoq,  jizza,  yong‘oq  solib  cho‘zma, 
chalpag-u  kulcha,  patir,  lochiralar  pishiriladi.  Yal
-
piz,  isma loq  kabi  ko‘katlardan  somsalar  tayyorlanadi. 
Navro‘zda  tug‘ilgan  o‘g‘il  bolaga  Navro‘z,  Murod  kabi 
ism  qo‘yilsa,  qizlarning  ismiga  gul  qo‘shilib  aytiladi. 
Masalan,  Gulasal,  Gulbahor,  Gulzamon  kabi.
Navro‘z  kunlari  yoshlar  keksalar  oldiga  navro‘zlik 
ko‘tarib  salomga  borishadi.  Yalpiz,  binafsha  kabi 
xushbo‘y  narsalarni  olib  borsalar,  qariyalar  qo‘llariga 
olib,  «Esonlik-omonlik,  hech  ko‘rmaylik  yomonlik,  yana
-
gi  oylar-yillarga  o‘ynab-kulib  yetaylik»,  deb  tilak  bildiri
-
shadi.
1.  Erta  bahorda  tabiatda  qanday  o‘zgarishlar  yuz  beradi?
2.  Navro‘zgacha  va  Navro‘z  kunlari  qanday  ishlar  qilinadi?

---

161