Toshkent «yangiyo‘l poligraf servis»



Download 3,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/81
Sana16.01.2022
Hajmi3,81 Mb.
#370711
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   81
Bog'liq
O'qish kitobi. 4-sinf (2017, S.Matchonov, A.Shojalilov) (1)

TUSHOVLI TOY
Nosir  Fozilov
Shu  hafta  ichi  to‘xtamay  yog‘gan  yomg‘ir  tinib,  havo 
sal  yorishdi,  ufqqa  tutash  quyuq  qora  bulutlar  tarqala 
boshladi.
Keyin  yalt  etib  quyosh  chiqdi.  Yaylovda  yoyilib  yur
-
gan  qo‘y,  sigir  podalari,  uyur-uyur  yilqilar  quyosh  nur
-
larida  dalaning  husniga-husn  qo‘shdi.  Yaylovga  qara
-
sang  bahri  diling  ochiladi.
...Tushdan  keyin  bulut  tarqalib,  quyosh  chiqqan  bo‘lsa 
ham,  kechasi  shamol  turib,  kun  ancha  sovuq  bo‘ldi.
Oldingi  oyoqlaridan  ingichka,  lekin  pishiq  jun  chilvir  bilan 
tushovlangan  Saman  toy,  zimiston  kechada  o‘t-o‘lan  topib 
yeyish  u  yoqda  tursin,  qo‘rquv  bosib,  sarosimada  qoldi.
Shu  payt  qayoqdandir  bo‘rining  cho‘zib-cho‘zib  uvul
-
lagani  eshitildi.  Saman  yana  kuchining  boricha  oldinga 
harakat  qilib  ko‘rdi.  Lekin  tezda  charchab  qoldi.  Agar 
oyog‘ida  tushovi  bo‘lmasa,  yilqilar  yoyilib  yurgan  tomon
-
ga  qarab  uchar  edi.
Ana,  yana  bo‘ri  tovushi...  Bu  gal  juda  yaqin  joydan 
eshitildi.  Saman  qo‘rquv  ichida  butun  kuchini  to‘plab 
yana  oldinga  sakradi.  Qattiq  kishnadi.  Uzoqdan  qanday
-
dir  bir  ot  ham  kishnab  javob  qaytardi.  Bu  –  yilqidagi 
Ko‘kqashqa  edi...
Burun  uchi  dona-dona  ter,
Mo‘lab-mo‘lab  allanima  der.
Qamchindasta  har  bir  oyog‘i,
Biram  jajji  silliq  tuyog‘i.
Ola  buzoq  tug‘ilib  oldi,
Og‘zimiz  ham  oqarib  qoldi...
Katta bo‘lsin ola buzog‘im,
Ovunchog‘im, erkam, ma’rog‘im!


142
Saman  endi  o‘sha  Ko‘kqashqaning  tovushi  chiqqan 
tomonni  mo‘ljallab,  jon-jahdi  bilan  sakrab,  kuchining  bo
-
richa  ustma-ust  kishnab  yubordi.  Ko‘kqashqa  yaqin 
bir  joydan  javob  qaytardi.  Shu  mahal  qorong‘i  kecha
-
da  Samanning  oldidan  ikkita  bo‘ri  chiqib  qoldi.  Ko‘zlari 
olovdek  chaqnagan  yirtqichlar  Samanga  tashlandi.  Sa
-
man  chinqiriq  aralash  kishnab,  osmonga  sapchidi.  Vah
-
shiy  bo‘ri  uning  barra  o‘mroviga  og‘iz  soldi.  Shu  za
-
hoti  qa yoqdandir  Ko‘kqashqa  paydo  bo‘ldi.  U  quyundek 
uchib  kelib,  bo‘riga  tashlandi.  Esxonasi  chiqib  ketgan 
bo‘rilar  Ko‘kqashqaning  oldiga  tu shib  qochib  qolishdi.
Ko‘kqashqa  quloqlarini  chimirgancha  bo‘rilarni  ancha 
joygacha  quvlab,  yana  Samanning  oldiga  qaytib  keldi. 
Shunda  yaqin  joydan  qandaydir 
bir  tanish  kishining:
–  Beh,  beh,  beh...  –  degani 
eshitildi.
Sal  o‘tmay  chopib  kelayot
-
gan  otning  dupur-dupuri  eshitilib 
qoldi.  Bu  kelayotgan  Qudrat  aka 
edi.  Tajribali  yilqichi  ko‘k  ayg‘irning  bekorga  chopib  ket
-
maganini  sezib,  uning  iziga  tushgan  edi.
Qudrat  aka  ot  ustidan  sakrab  tushib,  Ko‘k qash-
qaning  oldiga  keldi.  U  to‘satdan  ayg‘irning  na rigi  tomo
-
nida  turgan  yana  bir  otni  ko‘rdi-yu:
«Iye,  Saman-ku?  Bemahalda  bu  yerda  nima  qilib 
yuribdi?  Yo  Qo‘chqorni  yiqitib  qochdimikin?»  –  deb 
o‘yladi  o‘zicha.  Keyin  Samanga  yaqinroq  borib,  uning  u 
yoq-bu  yog‘ini  silab  ko‘rgan  edi,  Saman  xo‘rs-xo‘rs  qilib 
osmonga  sakradi.  Qudrat  aka  yaqinroq  borib  yana  uni 
erkalab  silagan  edi,  qo‘li  bir  narsaga  tegib  ketdi:


143
«Qon?!»  –  dedi  u  hayron  bo‘lib,  keyin  qo‘lini  otning 
yoliga  artdi-da,  cho‘ntagidan  gugurt  olib  yoqdi.  –  «Eh, 
attang!»
Toyning  o‘mrovidan  qon  sizib  oqardi.  U  tuzuk
-
roq  ko‘ray  deb,  yana  gugurt  chaqqanda,  Samanning 
oyog‘idagi  tushovga  ko‘zi  tushdi.  Qudrat  aka  bu  dah
-
shatli  voqeaning  sababiga  tushundi.
«Bolaga  ish  buyur,  ketidan  o‘zing  yugur,  deb  shu
-
ni  aytar  ekanlar-da!  Saroydan  beda  olib  kelib  solishga 
erin gan-u,  tushovlab  qo‘yib  yuborgan.  Mana  endi...»
...Qo‘chqor  ertalab  shosha-pisha  kiyindi-da,  dadasi 
kelib  qolmasdan  avval  Samanni  olib  kelmoqchi  bo‘lib 
tashqariga  chiqdi.
Etigini  qayta  paytavalab  kiymoqchi  bo‘lib,  orqasiga 
qaytgan  edi,  uy  orqasida  bog‘log‘liq  turgan  Samanga 
ko‘zi  tushdi.
–  Iye,  kim  olib  keldi  seni?  –  deb  Samanga  yaqin
-
lashdi.  Shu  payt  uning  ko‘zi  toyning  o‘mroviga  tushib, 
yuragi  shig‘  etib  ketdi.  –  Bechora  toychog‘im...
U  shundan  boshqa  so‘z  ayta  olmadi.  Ko‘zidan  mun
-
choq  yosh  dumaladi.
1.  Saman  toy  tunda  nima  uchun  kishnadi?
2.  Ko‘kqashqa  unga  qanday  yordam  berdi?
JO‘JA
Anvar  Obidjon
Yorib  chiqdim  tuxumni,
Shunday  shovvoz  jo‘jaman.
Tanib  oldim  buvimni,
Ko‘zi  charos  jo‘jaman.


144
Qarang,  dunyo  yop-yorug‘,
Opalarim sap-sariq,
Men  qoraman  va  oriq,
O‘ziga  xos  jo‘jaman.
Chigirtkani  qiraman,
Goh  pashsha  yeb  ko‘raman.
Nima  topsam  «uraman»,
Asl  xo‘roz  jo‘jaman.
Goh  cho‘qiyman  dumbuldan,
Kamchilik  yo‘q  ul-buldan.
Qolishmayman  bulbuldan,
Shirin  ovoz  jo‘jaman.
1.  She’rni  ifodali  o‘qing  va  yod  oling.
2.  Jo‘jadagi  qaysi  xislatlar  insonlarda  ham  bo‘ladi?

Download 3,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish