Тошкент вилояти чирчиқ давлат педагогика институти қутлимуратов нурбек маткаримович

2.1.1 – расм. ПВХ ва ДЭА модификация реакцияси тезлигининг тескари ҳароратга (К^-1) логарифмик боғлиқлиги

Ушбу 2.1.1 – расмда модификацияланиш жараёнида реакция тезлигининг тескари ҳароратга боғлиқлик логорифмик қийматлари келтирилган. Айни боғлиқликнинг бурчак тангенси tgα=-2387 асосида модификацияланиш реакциясининг фаолланиш энергияси ушбу формула асосида E= -R•tgα ҳисоблаб чиқилди, E нинг қиймати 19,846кж/мол эканлиги аниқланди.
Поливинилхлоридни чиқинди диэтаноламин мақбул шароитлар асосида олинган ПВХ-А-N-1 махсулотини идентификациялаш учун САС миқдори энг юқори бўлган ионит нейтрал ҳолотга келтирилди ҳамда қуритилди. Қуйидаги 2.1.2–(а)расмда ПВХ нинг ИҚ спектори, 2.1.2-(б)расм ПВХ-А-N-1 намуналарнинг ИҚ спектрлари таҳлили келтирилган.
Келтирилган 2.1.2 - расмдаги олинган намунанинг ИҚ - спектроскопик таҳлил натижаларини даслабки ПВХ пластикати билан ПВХ-А-N-1 таққослаганда 3346 см^-1 соҳада жуда интинсив ютилиш пайда бўлганлиги NH ва ОH гуруҳлари полимерга модификация бўлганлигини, 1720 см^-1 соҳада CОО^- интенсивлиги камайганлиги ПВХ пластикати таркибида пластификатор сифатида ишлатиладиган дибутил ва диоктил фталатлар экстракция вақтида чиқариб юборилганидан далолат. 1637 см^-1 соҳасидаги ютилиш δ(учламчи амин) га тегишли, 1440 см^-1 соҳасидаги ютилиш полимер таркибидаги -CH₂ (ассиметрик метилен)нинг дифармaцион тебранишларига тўғри келиши, 1257 см^-1 соҳасидаги ютилиш ν(C-N)_ас, 1067-1168 см^-1 ν(C-N)_s га тегишли эканлигини кўрсатади. 2926 см^-1 соҳасидаги ютилиш ПВХ ва диэтаноламин таркибидаги -CH₂ (метилен)нинг валент тебранишларига тўғри келиши, 605-686 см^-1 соҳасидаги C-Cl ютилиш интенсивлигининг камайиши ПВХ таркибидан HCl чиқиб кетканлиги билан изоҳлаш мумкин. ИҚ спектор тахлилларидан хулоса қилиб, ПВХ асосидаги таркибида азот тутган анионитнинг олиниш реакциясини қуйидагича кимёвий реакция тенгламаси билан ифодалаш мумкин: